Cukrzyca u dzieci Prof. dr hab. med. Anna Balcerska

Prezentacja na temat: "Cukrzyca u dzieci Prof. dr hab. med. Anna Balcerska"— Zapis prezentacji:

1 Cukrzyca u dzieci Prof. dr hab. med. Anna Balcerska
dr med. Małgorzata Myśliwiec Cukrzyca u dzieci Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii, Onkologii i Endokrynologii Akademii Medycznej w Gdańsku Kierownik Kliniki Prof. dr hab. med. Anna Balcerska

2 ZAPADALNOŚĆ NA CUKRZYCĘ TYPU 1
10 20 30 40 50 Bulgaria Greece Lithuania Netherlands Poland, 1989 Romania Hungary Slovenia France Switzerland Belgium Czech Rep. Germany Italy Poland, 2005 Finland Sardinia 2005 rok

3 Analiza zapadalności na cukrzycę typu 1 wśród dzieci w Polsce wskazuje na:
1. Stały wzrost od 200 do 400% zachorowań wśród dzieci w skali roku 2. Największą liczbę zachorowań u dzieci najmłodszych - od 0 do 4 roku życia ↑ 400% - od 5 do 9 roku życia ↑ 200% Myśliwiec M, Balcerska A et al. Increasing Incidence of Diabetes Mellitus Type 1 in Children- the Role of Environmental Factors. Polish Journal of Environmental Studies 2007; Vol.16, 1:

4 Zapadalność na cukrzycę typu 1 u dzieci do 15 roku życia w województwie pomorskim

5 Zapadalność na cukrzycę typu 1 u dzieci. w województwie pomorskim
Zapadalność na cukrzycę typu 1 u dzieci w województwie pomorskim w zależności od wieku zachorowania

6 Cukrzyca u dzieci cukrzyca typu 1 cukrzyca typu 2 (wzrost o 400%)
cukrzyce dziedziczone monogenowo

7 Konieczność współpracy diabetologa
Okulista Neurolog BIOCHEMIA Nefrolog Immunolog Genetyk Rehabilitant Psycholog Dietetyk

8 1. Ustalenie dawkowania insuliny 2. Ustalenie diety
Od momentu rozpoznania cukrzycy pacjent musi pozostać pod opieką lekarza diabetologa 1. Ustalenie dawkowania insuliny 2. Ustalenie diety 3. Ustalenie trybu życia 4. Szkolenie rodzin lub opiekunów 5. Akceptacja choroby przez pacjenta i jego rodzinę

9 u dzieci w województwie pomorskim
Cel zasadniczy Grupy Roboczej ds. Diagnostyki i Terapii cukrzycy u dzieci Wypracowanie i wdrożenie docelowej organizacji opieki zdrowotnej w zakresie zapobiegania, rozpoznawania i leczenia cukrzycy u dzieci w województwie pomorskim

10 Cele szczegółowe 1. Dokonanie oceny aktualnego stanu opieki diabetologicznej w zakresie prewencji, rozpoznania i leczenia oraz kwalifikacji kadry medycznej zatrudnionej w ośrodku diabetologicznym na Oddziale stacjonarnym i w Przychodni Diabetologicznej, a także oceny warunków lokalowych danego ośrodka

11 Realizacja leczenia cukrzycy u dzieci
Konieczność utworzenia specjalistycznej opieki III stopniowej 1. Oddział stacjonarny - trzeci stopień referencyjności 2. Oddział Diabetologiczny Dzienny 3. Przychodnia Diabetologiczna

12 Docelowy Oddział Diabetologiczny AMG
3 lekarzy 1 lekarz- specjalista endokrynolog 1 lekarz w trakcie specjalizacji z endokrynologii 1 lekarz- specjalista pediatrii 2 pielęgniarki edukacyjne brak zatrudnionego na oddziale dietetyka i psychologa 6 lekarzy ze specjalizacją z zakresu endokrynologii lub diabetologii ● 4 pielęgniarki edukacyjne ● dietetyk ● psycholog

13 Docelowy Oddział Diabetologiczny AMG
5 sal 2- łóżkowych 2- łóżkowa sala intensywnego nadzoru 1 gabinet lekarski pokój edukacyjny nie ma pokoju dla dietetyka i psychologa nie ma miejsc dla rodziców dzieci chorych na cukrzycę w czasie ich hospitalizacji 10-12 sal 2- łóżkowych 2 sale 2- łóżkowe intensywnego nadzoru 3 gabinety lekarskie pokój edukacyjny 1 pokój dla dietetyka i 1 pokój dla psychologa miejsca dla rodziców dzieci chorych na cukrzycę w czasie ich hospitalizacji

14 Docelowa Poradnia Diabetologiczna AMG
Obecnie Przykliniczna Poradnia Diabetologiczna AMG obejmuje opieką 1000 pacjentów 2 lekarzy diabetologów 2 pielęgniarki psycholog dietetyk na 1/ etatu W ciągu roku przybywa ok. 150 nowych pacjentów 4 lekarzy diabetologów 5 pielęgniarek ( w tym 2 edukacyjne) psycholog dietetyk

15 Docelowa Poradnia Diabetologiczna AMG
Przykliniczna Poradnia Diabetologiczna obejmuje opieką 1000 pacjentów 1 gabinet lekarski 1 gabinet psychologiczny brak samodzielnej poczekalni warunki lokalowe złe (budynek nr 7) W ciągu roku przybywa ok. 150 nowych pacjentów 3 gabinety lekarskie 2 pokoje pielęgniarskie 2 pokoje przeznaczone dla Oddziału Dziennego 1 pokój zabiegowy 1 pokój dla dietetyka ● 1 pokój dla psychologa pokój rejestracji pacjentów poczekalnia

16 Cele szczegółowe cd. 2. Stworzenie współpracy pomiędzy wysokospecjalistycznym ośrodkiem diabetologicznym a ośrodkami szpitalnymi na terenie województwa pomorskiego w sytuacji podejrzenia lub rozpoznania cukrzycy u dzieci

17 Oddziały pediatryczne z wydzieloną opieką diabetologiczną
● udzielenie pierwszej pomocy dziecku z cukrzycą w stanie nagłego niewyrównania metabolicznego w ośrodku pediatrycznym i przekazanie pacjenta do specjalistycznego ośrodka diabetologicznego ● diagnostyka i leczenie dzieci z objawami zespołu metabolicznego (prewencja cukrzycy typu 2)

18 Cele szczegółowe c.d. 2. Wprowadzenie systemu szkoleń lekarzy pediatrów pracujących w podstawowej i szpitalnej opiece medycznej z zakresu diabetologii dziecięcej

19 Cele szczegółowe c.d. 3. Ocena realizacji optymalnych sposobów leczenia dzieci z cukrzycą w zależności od rodzaju opieki diabetologicznej. Nie każdy pacjent z cukrzycą wymaga insulinoterapii. Właściwy dobór leczenia decyduje o komforcie życia pacjenta (insulinoterapia przy pomocy osobistej pompy insulinowej)

20 Cele szczegółowe c.d. 4. Profilaktyka późnych powikłań
u dzieci z cukrzycą właściwe rozpoznanie typu cukrzycy i optymalny sposób leczenia staranna edukacja (wprowadzenie zawodu edukatora) stworzenie szkoły edukacji cukrzycy

21 Cele szczegółowe c.d. 5. Określenie potrzeb w zakresie wyposażenia ośrodka diabetologicznego w sprzęt niezbędny do diagnostyki i leczenia cukrzycy u dzieci

22 Podsumowanie I ETAP 1. Poprawa warunków lokalowych wysokospecjalistycznego ośrodka diabetologicznego w ACK AMG oraz jego wyposażenie w nowoczesny sprzęt diagnostyczny i terapeutyczny 2. Zwiększenie liczby wykwalifikowanego personelu medycznego z zakresu diabetologii dziecięcej - specjalistyczny zespół diabetologiczny

23 Podsumowanie II ETAP 1. Powołanie nowych poradni diabetologicznych dla dzieci w miejscowościach: Sztum, Słupsk, Lębork, Kwidzyń, Chojnice 2. Utworzenie pododdziałów o profilu diabetologicznym w w/w miejscowościach ściśle współpracujących z wysokospecjalistycznym ośrodkiem diabetologicznym

24 Diagnostyka , Prewencja i Leczenie Cukrzycy
Diagnostyka , Prewencja i Leczenie Cukrzycy Dr med. Ewa Semetkowska- Jurkiewicz Regionalne Centrum Diabetologii AMG

25 Celem programu jest: Poprawa opieki diabetologicznej w województwie pomorskim i wdrożenie modelu organizacji opieki w zakresie zapobiegania stanu przedcukrzycowego, cukrzycy i jej powikłań u : -dzieci i młodzieży - u dorosłych - u kobiet ciężarnych z cukrzycą

26 PACJENCI Z CUKRZYCĄ W WOJEWÓDZTWIE-ok. 100 000 -zbyt póżno wykrywamy

27 Nowe przypadki cukrzycy wykryte w okresie 1 roku w latach 1999 a 2005-ilość wzrosła o 225%

28 - w województwie pomorskim będzie 250 000 chorych na cukrzycę
Prognozy na 2030 rok - w województwie pomorskim będzie chorych na cukrzycę

29 Cukrzyca a choroby sercowo-naczyniowe
„Cukrzyca to choroba układu sercowo-naczyniowego.” American Heart Association. Circulation 1999; 100: 2 z 3 chorych na cukrzycę umiera z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. American Heart Association. Circulation 1999; 100:

30 Ch cukrzycowa nerek-dializy,przeszczepy nerek
Powikłania cukrzycy- 50% chorych Makroangiopatia Mikroangiopatia udary Ch oczu (retinopatia,zaćma) Zawały m sercowego i nadciśnienie Ch cukrzycowa nerek-dializy,przeszczepy nerek Angiopatia naczyń Neuropatia Stopa cukrzycowa amputacje Stopa cukrzycowa

31 JEDYNY RATUNEK DLA CHOREGO TO AMPUTACJA. Zapobieganie!!!!!

32 Koszty roczne powikłań cukrzycy w USA - USD
leczenie nerkozastępcze stopa cukrzycowa / amputacje powikłania sercowo-naczyniowe zasiłki z powodu ślepoty

33 Względny wzrost kosztów
Nieskuteczna kontrola glikemii - wzrost kosztów opieki diabetologicznej Względny wzrost kosztów w stosunku do HbA1c = 6 % Diabetes Care 1997 Poziom HbA1c

34 Opieka ambulatoryjna-tylko ¼ chorych w p. diabetologicznych
37 poradni diabetologicznych 11- Gdańsk 2-Malbork Kościerzyna 1- Sopot Pruszcz Gd Chojnice 2-Słupsk Kartuzy Człuchów 3-Gdynia Puck – Lębork 2-Tczew Bytów Wejherowo 2-Starogard Gd Kwidzyń

35 Regionalne Centrum Diabetologii AMG - 28000 porad/rok 6500 chorych
gabinet stopy cukrzycowej porad / rok pracownia retinopatii porad / rok porady diabetologiczne porad / rok Kobiety ciężarne- pompy insulinowe Wyposażenie: Z NADZORU KRAJOWEGO - laser, angiograf, glukomat, echokardiogram SPONSORSKIE - wyposażenie gab. okulistycznego, meble, komputer i inne AMG - budynek

36

37 AMG Hospitalizacje: Katedra i Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Klinika Pediatrii Klinika Położnictwa- ciężarne z cukrzycą Współpraca: Klinika Nefrologii i Transplantologii - dializa otrzewnowa, przeszczepy nerek Klinika Chirurgii - stopy cukrzycowe, transplantacje nerek Klinika Okulistyki

38 Klinika Diabetologii AMG,
Gdynia Gdańsk Sopot nowodworski tczewski starogardzki chojnicki człuchowski bytowski Słupsk lęborski wejherowski pucki gdański kartuski kościerski kwidzyński sztumski słupski Hel Prabuty - malborski Oddział Wewnętrzny Klinika Diabetologii AMG, Oddział Diabetologii dla Dzieci AMG Oddział Diabetologii Dzieci AMG łóżek Klinika Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii łóżek

39 SPECJALIZACJA Z DIABETOLOGII
37 diabetologów ukończyło specjalizację 32 pracuje w województwie (9 AMG) 8 lekarzy w trakcie specjalizacji 28 diabetologów brak

40 Świadczenia NFZ w 2005 r.- zbyt niskie finanse na porady diabetologiczne

41 Zapobieganie cukrzycy w województwie
pomorskim Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy typu 2 u osób zagrożonych ( ankieta dla lekarzy POZ)

42 LECZNICTWO AMBULATORYJNE
Poprawić bazę lokalową, wyposażenie laboratoryjne w istniejących poradniach diabetologicznych. liczbę chorych objętych specjalistyczną opieką diabetologiczną (50% chorych)– zwiększyć kontrakty. Zwiększyć liczbę diabetologów, pielęgniarek diabetologicznych, dietetyczek zatrudnionych w poradniach specjalistycznych.

43 LECZNICTWO AMBULATORYJNE
Wykrywać wcześnie osoby zagrożone powikłaniami cukrzycy (bad. okulistyczne, neurologiczne, kardiologiczne). Utworzyć 4 poradnie stopy cukrzycowej w Gdyni, Słupsku, Chojnicach, Kwidzynie. Zwiększyć środki finansowe na edukację pacjentów – każda poradnia cukrzycowa powinna mieć „szkołę dla chorych na cukrzycę”.

44 LECZNICTWO AMBULATORYJNE
Wcześnie wykrywać cukrzycę ciężarnych a także poprawić opiekę nad ciężarnymi z cukrzycą. Wprowadzić rejestr pacjentów z cukrzycą oraz powikłań cukrzycowych ( ankieta dla chorych na cukrzycę). Szkolić lekarzy diabetologów, lekarzy POZ i pielęgniarki diabetologiczne.

45 LECZNICTWO SZPITALNE liczbę łóżek diabetologicznych
Poprawić bazę lokalową diabetologii dziecięcej i położnictwa rozszerzyć bazę łóżkową w Klinice Diabetologii AMG powołać pododdziały diabetologiczne na bazie istniejących oddziałów wewnętrznych 1 w Trójmieście 1 w Słupsku

46 Sprzęt potrzebny dla diabetologii
2 angiografy fluoresceinowe 2 lasery argonowe 2 Ultrasonografy z kolorowym doplerem- Kl Położnictwa Kardiotokografy 6 komputerów z drukarkamii Pompy insulinowe Wyposażenie oddziałów szpitalnych

47 DOBRA OPIEKA SPECJALISTYCZNA DIABETOLOGICZNA
ZMNIEJSZY LICZBĘ POWIKŁAŃ CUKRZYCY ZMNIEJSZY ILOŚĆ HOSPITALIZACJI DOBRA OPIEKA SPECJALISTYCZNA DIABETOLOGICZNA OBNIŻY KOSZTY LECZENIA CUKRZYCY W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM