Pegaz zdębiał, czyli warsztaty skutecznego tworzenia tekstów

Prezentacja na temat: "Pegaz zdębiał, czyli warsztaty skutecznego tworzenia tekstów"— Zapis prezentacji:

1 Pegaz zdębiał, czyli warsztaty skutecznego tworzenia tekstów
Prof. dr hab. Marek Świdziński Zakład Językoznawstwa Komputerowego Instytut Języka Polskiego UW Konsultacje: środa , pok. 1

2 Motta: Искусство как прием. [Formalizm Rosyjski]
Z agrestu poddanego torturom niejedno można wyciągnąć [Lem] Zostało jeszcze wiele dobrej muzyki do napisania w C-dur [Schönberg] Językiem zrobisz wszystko... [zasłyszane: Markowski?]

3 Motta: There was an Old Man who supposed
That the street door was partially closed; But some very large rats Ate his coats and his hats, While that futile Old Gentleman dozed. [Mr. Edward Lear]

4 Motta: Terapeutka z Dąbrowy Górniczej
Łkała: „Dziczeć chcesz, serce? – to dziczej Grzęznąc w życia zjełczałej osełce, Terapeucę wciąż i terapeucę. Duszo, spsiałaś? Zstąp niżej – zjamniczej!” [Barańczak]

5 Motta: N 14. Raz ornitologowi z Delftu
chciał dać zagadkę jeden elf tu. Wymyślił rebus literowy o sowie, ale do połowy. Bo przecież wcale nie ma L w 2. [Świdziński]

6 Cel Cel – ćwiczenia z tekstami: projektowanie, pisanie, poprawianie,
przekształcanie i ulepszanie tekstów. Motywacje: sentymentalna (warsztaty z 1988), poznawcza1 (jak dziś się czyta: Kindle, Grochola, literatura kobieca), poznawcza2 (jak dziś piszą nasi studenci), terapeutyczna (poćwiczyć ich…), ludyczna.

7 Prowadzący Jestem: strukturalistą, lingwistą formalnym,
gramatykiem-polonistą, „człowiekiem od NLP”, poetą dla przyjemności. Wolę (= wyżej cenię): Mozarta od Schönberga. Morsztyna od Mickiewicza, Vermeera z Delftu od Picassa.

8 Patron

9 Filozofia Filozofia: Tekst JN to produkt rzemiosła (= rzecz „po coś”; ale równie ważne: „jaka jest”). JN – narzędzie do komunikacji i do pokazywania... (Bogusławski). Każdy NS zna to rzemiosło, ale musi ćwiczyć. Rzemiosło to sieć ograniczeń (konwencja). Dobry rzemieślnik wyciśnie maksimum z tworzywa. Odbiorca ma nie widzieć ani ograniczeń, ani wyciskania. NB: na tym polega Mozart...

10 Co robimy? Analiza fragmentów tekstów pisanych:
Jak dany tekst jest zrobiony, jakie są jego cechy charakterystyczne, jak go przekształcać, jak go poprawić//zepsuć, jak go podrobić. Przetwarzanie tekstu: tekst pisany => imitacja mowy, tekst monologowy => dialog, tekst pełny => streszczenie, tekst informacyjny => tekst z wartościowaniem, tekst prozą => wiersz

11 Co robimy? Projektowanie // tworzenie tekstu:
Zaprojektujemy i napiszemy wspólnie tekst spójny: na przykład recenzję fikcyjnego serialu // filmu TV. Jakie Wy macie oczekiwania // potrzeby // pomysły?

12 Jak to robimy? Praca wspólna na zajęciach. Prace domowe.
Zadania konkursowe.

13 Zadanie 1 Poprawić fonet Barańczaka:

14 Zadanie 1

15 Zadanie 2 Jaki rebus literowy dostał kumpel Vermeera? N 14.
Raz ornitologowi z Delftu chciał dać zagadkę jeden elf tu. Wymyślił rebus literowy o sowie, ale do połowy. Bo przecież wcale nie ma L w 2.

16 Zadanie 3 Przełożyć na polski limeryk Mr. Leara:
There was an Old Man who supposed That the street door was partially closed; But some very large rats Ate his coats and his hats, While that futile Old Gentleman dozed.

17 Zadanie 4 Dostaw znaki interpunkcyjne:
Przypuszczam ze sa wystarczajace powody aby komisja zajela sie Kwasniewskim jako tworca GTWw mysl wypowiedzi Kwasniewskiego to jak prokurator jest za bardzo dociekliwy a jak jeszcze w dodatku w przeszlosci spotkal sie z przyszlym swiadkiem powinien byc natychmiast odsuniety od dochodzen w przypadkach kiedy dotycza one GTW. ...paranoja stary

18 Zadanie 5 Usunąć rymy gramatyczne. Porymować nieparzyście.
Zmienić długość wersu na 11-, 9-, 8-zgłoskowiec. Przerobić na sonet. Złożyć tercyną. Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim! Pełno nas, a jakoby nikogo nie było: Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło. Tyś za wszytki mówiła, za wszytki spiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.

19 Zadanie 5 Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz rozśmiać się nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.

20 Co zadane? Dokończyć prace, które zaraz zaczniemy.
Pomyśleć: jak się robi dialogi (przejście od scenariusza do scenopisu). Zły dialog w filmie: poszukać, nagrać, spisać.