Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 REGIONY FIZYCZNOGEOGRAFICZNE POLSKI
Justyna Drop

3 Region fizycznogeograficzny
Region fizycznogeograficzny – to umownie wydzielony względnie jednorodny obszar odróżniający się od obszarów sąsiednich charakterystycznymi cechami środowiska przyrodniczego. Podział obszaru na regiony nazywamy regionalizacją. Można go przeprowadzić następującymi sposobami: Przez podział obszaru na mniejsze jednostki, wydzielone na podstawie założonych celów, Przez łączenie niewielkich jednostek w większe, względnie jednorodne, a wyraźnie różniące się od poprzednich. Regiony fizycznogeograficzne wydziela się na podstawie analizy kilku elementów środowiska, z których największe znaczenie ma budowa geologiczna i rzeźba terenu Granice regionów to najczęściej strefy, w których stopniowo zanikają charakterystyczne cechy jednego regionu, a pojawiają się cechy drugiego regionu. W Polskiej regionalizacji stosuje się opracowanie fizycznogeograficzne J. Kondrackiego. Głównym jej założeniem było zróżnicowanie budowy geologicznej i związanej z nią rzeźby terenu. Podział regionalny Polski nawiązuje do podziału Europy i stanowi jego integralną część.

4 Jednostki podziału fizycznogeograficznego
Według uniwersalnej klasyfikacji dziesiętnej Międzynarodowej Federacji Dokumentacyjnej (FDI) wyróżniono: obszary fizycznogeograficzne podobszary prowincje podprowincje makroregiony mezoregiony mikroregiony Na terenie Polski wyróżniono: 1) 2 obszary fizycznogeograficzne (Europa Zachodnia, Europa Wschodnia), 2) 3 podobszary (Pozaalpejska Europa Środkowa, Karpaty, Podkarpacie i kotliny wewnętrzne, Niż Wschodnioeuropejski), 3) 7 prowincji (np.: Niż Środkowoeuropejski, Masyw Czeski, Wyżyna Małopolska, Wyżyny Ukraińskie), 4) 18 podprowincji (np.: Pobrzeża Południowobałtyckie, Niziny Środkowopolskie, Podkarpacie Północne, Polesie), 5) 56 makroregionów (np.: Pobrzeże Szczecińskie, Wał Trzebnicki, Wyżyna Śląska, Beskidy Zachodnie), 6) 318 mezoregionów (np.: Mierzeja Wiślana, Pojezierze Iławskie, Płaskowyż Nałęczowski, Gorce). W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski zastosowano układ dziesiętny zgodny z FDI. Jednostki regionalne oznaczono tak, że pierwsza cyfra oznacza podobszar, druga-prowincję, trzecia- podprowincję, czwarta(po kropce)- makroregion, piąta – mezoregion, np. 3 Pozaalpejska Europa Środkowa - podobszar 33 Masyw Czeski - prowincja 332 Sudety i Przedgórze Sudeckie - podprowincja 332.1 Przedgórze Sudeckie - makroregion Wzgórza Strzegomskie - mezoregion

5 Polska-regiony fizycznogeograficzne
Pozaalpejska Europa Środkowa Wyżyny Polskie Masyw Czeski Niziny Środkowoeuropejskie Karpaty, Podkarpacie i Nizina Panońska Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Karpaty Wschodnie Niż Wschodnioeuropejski Niziny Wschodniobałtycko - białoruskie Wyżyny Ukraińskie Granice państw Granice podobszarów Granice prowincji Granice podprowincji Granica pomiędzy głównymi jednostkami fizycznogeograficznymi-obszarem Europy Zachodniej i Europy Wschodniej

6 POBRZEŻA POŁUDNIOWOBAŁTYCKIE
Region Pobrzeży Południowobałtyckich (313) należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji :Niż Środkowoeuropejski. Rozciąga się szerokim na kilka - kilkunaście kilometrów pasem wzdłuż południowych wybrzeży Bałtyku. Biegnie od Wyspy Uznam aż po Zalew Wiślany. Nadmorskie krajobrazy tego pasa dzielą się na: wydmowy, deltowy, jeziorno-bagienny, i klifowy (nadmorskie urwiska). Poza krajobrazami nadmorskimi region obejmuje również, pocięte siecią pradolin, równiny morenowe, położone poniżej 100 m n.p.m., z nielicznymi wzgórzami. Klimat kształtują masy napływające znad M. Bałtyckiego i Oceanu Atlantyckiego. Zimy są łagodne, lata niezbyt upalne. Średnie roczne sumy opadów wahają się od mm. Wśród gleb przewagę mają bielice, g. bagienne i brunatne, jedynie na Żuławach występują żyzne mady W zbiorowiskach roślinnych dominują lasy sosnowe oraz roślinność torfowiskowa i bagienna. Pobrzeża Południowobałtyckie zajmują w granicach Polski 19 tys. km2 i dzielą się na trzy makroregiony: Pobrzeże Szczecińskie, Pobrzeże Koszalińskie i Pobrzeże Gdańskie.

7 POJEZIERZA POŁUDNIOWOBAŁTYCKIE
Pojezierza Południowobałtyckie ( ) – należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji :Niż Środkowoeuropejski. Pojezierza w północnej Polsce; rozciągają się od Pobrzeży Południowobałtyckich na północy po Niziny Środkowopolskie na południu, od Odry na zachodzie po Pasłękę na wschodzie; Krajobraz młodoglacjalny z dużą liczbą jezior. Do największych należą: Jeziorak, Gopło, Koronowskie, Wdzydze, Charzykowskie. Dominuje tu pagórkowata rzeźba wysoczyzn morenowych, porozcinanych dolinami licznych rzek. Na południowych krańcach regionu wyraźnie rysują się w rzeźbie urozmaicone powierzchnie żwirowo-piaszczystych sandrów. Na glinach morenowych powstały gleby brunatne, a na piaskach sandrowych – bielice. Równiny sandrowe i pola wydmowe porastają bory sosnowe. Roślinność naturalna to bory mieszane i buczyny. Najwyższymi wzniesieniami są wzgórza moreny czołowej: Wieżyca (329 m n.p.m). Klimat Pojezierzy Polskich, ze względu na znaczną rozciągłość tej krainy z zachodu na wschód jest zróżnicowany. Na Pojezierzu Wielkopolskim i Kaszubskim klimat posiada cechy morskie, Pojezierza te zajmują 77 tys.km2, tj.25 % powierzchni Polski. W obrębie podprowincji wydzielono makroregiony: Pojezierza Zachodniopomorskie, Pojezierza Wschodniopomorskie, Pojezierza Południowopomorskie , Dolina Dolnej Wisły, Pojezierze Iławskie, Pojezierze Chełmińsko- Dobrzyńskie, Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka, Pojezierze Wielkopolsko-Kujawskie, Pradolina Warciańsko-Odrzańska, Pojezierze Leszczyńskie, Wzniesienia Zielonogórskie Jezioro Jeziorak Wieżyca

8 NIZINY ŚRODKOWOPOLSKIE
Niziny Środkowopolskie (318) należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji :Niż Środkowoeuropejski, Rozciąga się między Pojezierzami Południowobałtyckimi a Przedgórzem Sudeckim i Wyżynami Polskimi. Region stanowi głównie system bezjeziornych równin erozyjno- denudacyjnych o wysokościach (maksymalnie 250) m n.p.m. Są to najczęściej wzniesienia moren czołowych, przykładem jest Wał Trzebnicki, ciągnący się ok. 200 km. Przeważają gleby bielicowe, płowe i brunatne. Na południe od Wrocławia i Sochaczewa występują czarne ziemie, a w dolinach dużych rzek-mady. W zachodniej części występuje klimat o cechach oceanicznych, a we wschodniej - o cechach kontynentalnych. Średnia roczna suma opadów jest niewielka i wynosi mm. Największe kompleksy leśne to m.in: Bory Dolnośląskie, Puszcza Kampinoska oraz Puszcza Białowieska Niziny Środkowopolskie dzielą się na 8 makroregionów: Nizina Południowowielkopolska , Obniżenie Milicko- Głogowskie, Wał Trzebnicki, Nizina Śląska, Nizina Północnomazowiecka, Nizina Środkowomazowiecka, Wzniesienia Południowomazowieckie, Nizina Południowopodlaska

9 SUDETY I PRZEDGÓRZE SUDECKIE
Sudety (332) należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji Masyw Czeski, Sudety to góry o zróżnicowanej budowie geologicznej. Można w nich wyróżnić m.in. Prekambryjskie utwory krystaliczne, rozległe intruzje granitowe wieku paleozoicznego czy płytowo zalegające piaskowce kredowe i permskie melafiry. Rzeźba Sudetów jest bardzo urozmaicona. Pasmo górskie zostało rozcięte dużymi kotlinami: Kłodzką oraz Jeleniogórską. Przedgórze Sudeckie jest obszarem równinnym i falistym, urozmaiconym wzniesieniami zbudowanymi ze starych skał krystalicznych: granitów, gabra (Wzgórza Strzegomskie, Wzgórza Strzelińskie, Masyw Ślęży). W Sudetach występują gleby górskie; jedynie w kotlinach i dolinach większych rzek powstały gleby brunatne i mady. Na Przedgórzu Sudeckim występują gleby lepsze niż w Sudetach, głównie g. brunatne i płowe. Roślinność w Sudetach tworzy wyraźne piętra. Ich granice znajdują się znacznie niżej niż w Karpatach. Duże powierzchnie porastają monokultury świerkowe. Klimat typowo górski - chłodny i wilgotny. W obrębie tej prowincji wydzielono: Sudety Zachodnie, Sudety Środkowe, Sudety Wschodnie, Przedgórze Sudeckie, Przedgórze Zachodniosudeckie Sudety Środkowe - Wzgórza Włodzickie, Góry Bardzkie, Góry Sowie Śnieżka – najwyższy szczyt 1602 m n.p.m

10 WYŻYNA ŚLĄSKO-KRAKOWSKA
Wyżyna Śląsko-Krakowska (Zachodniomałopolska) (341) należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji Wyżyny Polskie Leży w północno-zachodniej części Małopolski i zajmuje obszar km². Zbudowana jest z osadów paleozoicznych i mezozoicznych; charakteryzuje ją zróżnicowana budowa terenu. Wyżyna obniża się ku północy a starsze formacje geologiczne pokryte są miejscami osadami plejstoceńskimi. Pod względem ukształtowania powierzchni szczególnie silnie jest urozmaicona wschodnia część wyżyny – Wyżyna Krakowsko –Częstochowska o krajobrazie krasowym. Gleby to najczęściej bielice, gleby płowe i rędziny. Klimat cechują stosunkowo duże opady ( mm), średnia roczna temp powietrza wynosi 10oC. Ze względu na znaczne różnice w budowie geologicznej wyróżniono 3 makroregiony: Wyżynę Śląską, Wyżynę Woźnicko-Wieluńską i Wyżynę Krakowsko - Częstochowską Wyżyna Krakowsko –Częstochowska, ruiny zamku w Ogrodzieńcu Góra Św. Anny

11 WYŻYNA MAŁOPOLSKA Wyżyna Małopolska (342) należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji Wyżyny Polskie Jest to region bardzo zróżnicowany pod względem budowy geologicznej i rzeźby terenu. Składa się z wyniesień i obniżeń zbudowanych ze skał kredowych, jurajskich i trzeciorzędowych. W części południowej znajdują się wapienie będące efektem transgresji morskiej, na których zalega znacznej miąższości warstwa lessowa. Tutaj też zachodzą zjawiska krasowe. Północną część pokrywają utwory czwartorzędowe (piaski i gliny). Na całym obszarze dominują wysokości m n.p.m., jedynie w obrębie Gór Świętokrzyskich kulminacje przekraczają 600 m (Pasmo Łysicy – 612 m). Gleby są żyzne, głównie czarnoziemy, g. brunatne i rędziny. Naturalna roślinność została przekształcona przez człowieka, obecnie dominują grądy i dąbrowy, Klimat Wyżyny Małopolskiej jest zróżnicowany, nieco chłodniejszy i wilgotniejszy w obrębie Gór Świętokrzyskich. Przy średniej rocznej temperaturze regionu 7,5°C, Opady dochodzą do 800 mm w Górach Świętokrzyskich, spadając do 550 mm w Niecce Nidziańskiej. Wyżyna Małopolska dzieli się na 3 makroregiony: Wyżynę Przedborską, Wyżynę Kielecką i Nieckę Nidziańską Góry Świętokrzyskie – Wyżyna Kielecka Wyżyna Miechowska – Niecka Nidziańska

12 WYŻYNA LUBELSKO - LWOWSKA
Wyżyna Lubelsko-Lwowska (343)- należy do megaregionu: Pozaalpejska Europa Środkowa i prowincji Wyżyny Polskie, Wyżyna Lubelsko-Lwowska zajmuje 9,4 tys km2 (3% powierzchni Polski). Jest niecką zbudowaną z warstw kredowych, ale podniesioną przez metakarpackie ruchy tektoniczne od 200 do prawie 400 m n.p.m. w części południowo- wschodniej i obciętą uskokami ku zapadlisku podkarpackiemu. Wyżyna jest pochylona ku północy i rozczłonkowana erozyjnie na łagodne garby. Ponadto cechą charakterystyczną wyżyny jest występowanie płatów lessu. Na lessie rozwinęły się czarnoziemy. Pozostałe gleby to bielice, rędziny i g. brunatne, Klimat ma cechy kontynentalne: opady ok. 600 mm oraz znaczną roczną amplitudę temperatury powietrza przekraczającą 22oC. Wyżynę kiedyś porastały grądy, dąbrowy i bory mieszane, obecnie bory sosnowe oraz kępy lasów jodłowych i bukowych Ze względu na ukształtowanie powierzchni wyróżnia się dwa makroregiony: Wyżynę Lubelską i Roztocze Równina Bełżycka – Wyżyna Lubelska Roztocze

13 PÓŁNOCNE PODKARPACIE Kotlina Sandomierska Puszcza Sandomierska
Podkarpacie Północne (512) należy do megaregionu: Region Karpacki i Prowincji Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym, Północne Podkarpacie zajmuje obszar o powierzchni 16 tys. km2 (tj. 5% terytorium Polski). Jednostka ta położona jest w środkowej części Polski, granicząc z Karpatami Zachodnimi od strony południowej, a od północy z Wyżynami Polskimi. Jest zapadliskiem tektonicznym wypełnionym osadami mioceńskimi. W plejstocenie obszar ten pokryty był lądolodem, który pozostawił piaski, iły i gliny morenowe. Karpackie dopływy Wisły rozcięły te osady tworząc między dolinami płaskowyże. Na obszarach pokrytych piaskami powstały wydmy śródlądowe. Na Podkarpaciu dominują gleby bielicowe, brunatne i płowe. U podnóża Karpat wystepują czarnoziemy, w dolinach rzek wystepują mady. Panuje tu łagodny klimat ze średnią temperaturą powietrza w styczniu -4 stopnie i 19 stopni w lipcu oraz opadami mm. Z zachodu na wschód wzrasta kontynentalizm klimatu. Kiedyś tereny te porastały puszcze, dziś pozostałościami są: Puszcza: Sandomierska, Niepołomicka i Solska;znaczną powierzchnię zajmują łąki. Podprowincja dzieli się na 4 makroregiony: Kotlinę Ostrawską, Kotlinę Oświęcimską, Bramę Krakowską i Kotlinę Sandomierską. Kotlina Sandomierska Puszcza Sandomierska

14 ZEWNĘTRZE KARPATY ZACHODNIE
Zewnętrzne Karpaty Zachodnie (513) należy do megaregionu: Region Karpacki i Prowincji Karpaty Zachodnie, Zewnętrzne Karpaty Zachodnie zajmują w granicach Polski obszar o powierzchni 16 tys. km2 (5 % terytorium kraju). Położone są na zachodnim łuku Karpat, granicząc z Kotlinami Podkarpackimi od północy, a Karpatami Wewnętrznymi od południa Region zbudowany jest z naprzemianległych łupków, piaskowców i zlepieńców zwanych fliszem karpackim. Składa się z pasma Pogórzy mających postać licznych, zaokrąglonych, często spłaszczonych garbów oddzielonych głębokimi dolinami rzek o wysokościach od 250 do 400 m n.p.m. oraz pasma Beskidów o rzeźbie gór średnich oraz zaokrąglonych grzbietach i wysokościach przekraczających na obszarze Beskidu Żywieckiego 1500 m n.p.m. (Babia Góra – 1725 m i Pilsko – m). Wyróżniamy tutaj od jednego do pięciu pięter krajobrazowych ze średnią temperaturą roczną obniżającą się w raz z wysokością w granicach od -2°C w rejonie Babiej Góry do +8°C na obszarze Pogórzy. Roczna suma opadów wynosi od mm. W części zachodniej występują znaczne wpływy oceanu, a we wschodniej przewaga kontynentu, z czym związane są dłuższe zimy. Flora Karpat Zewnętrznych reprezentowana jest przez bory mieszane i grądy, a w Beskidach przeważają bory świerkowe W granicach Polski Zewnętrzne Karpaty Zachodnie dzielą się na kilka makroregionów: Pogórze Zachodniobeskidzkie, Beskidy Zachodnie, Pogórze Środkowobeskidzkie, Beskidy Środkowe (inaczej Beskid Niski). Barania Góra – Beskidy Zachodnie Beskidy Środkowe

15 CENTRALNE KARPATY ZACHODNIE
Centralne Karpaty Zachodnie ( ) należy do megaregionu: Region Karpacki i Prowincji Karpaty Zachodnie, Centralne Karpaty Zachodnie obejmują powierzchnię około 1,1 tys. km2 co stanowi 0,3% terytorium kraju i 7% całego obszaru położonego w znacznej części w granicach Słowacji. Od strony północnej sąsiadują z różniącymi się od nich pod względem budowy i wysokości n.p.m. Zewnętrznymi Karpatami Zachodnimi. Region składa się z łańcuchów górskich zbudowanych ze skał magmowych i metamorficznych oraz zalegających na nich pokrywach ze skał osadowych z przewagą wapieni, a także oddzielających je kotlin pokrytych fliszem podhalańskim (łupki ilaste wraz z piaskowcami i mułowcami) Rzeźba terenu jest silnie urozmaicona. W Tatrach Wysokich dominuje krajobraz wysokogórski a w Tatrach Zachodnich rzeźba krasowa Przez Centralne Karpaty Zachodnie przebiega europejski dział wód oddzielający zlewisko Morza Bałtyckiego od zlewiska Morza Czarnego. Występują tutaj wyraźne piętra klimatyczne cechujące się spadkiem temperatury i wzrostem ilości opadów wraz z wysokością. Lata są ciepłe, a zimy chłodne. Najintensywniejsze opady przypadają na miesiące letnie (czerwiec i lipiec) – do 1500 mm w Tatrach. Powszechne jest występowanie ciepłego i porywistego wiatru „halnego” opadającego ze szczytów Tatr ku dolinom oraz „morza mgieł” W Tatrach panuje najsurowszy klimat Polski. Wystepują tu gleby górskie, rędziny i mady Obniżenia Orawsko-Podhalańskiego i Łańcucha Tatrzańskiego. Zakopane i Tatry Rysy

16 WSCHODNIE PODKARPACIE
Wschodnie Podkarpacie (521) należy do megaregionu: Region Karpacki i Prowincji: Karpaty Wschodnie, Wschodnie Podkarpacie to region prawie w całości położony na Ukrainie i tylko mały fragment makroregionu Płaskowyżu Sańsko-Dniestrzańskiego na południe od Przemyśla, o powierzchni niespełna 0,1 tys. km2, leży w granicach Polski. Jest to część dorzecza Wiaru, prawego dopływu Sanu. Jest to mały fragment całego regionu, położony nad dolnym Wiarem i ograniczony od zachodu progiem Pogórza Przemyskiego. Prowincja ta oddziela od siebie Kotlinę Sandomierską i Kotlinę Górnego Dniestru. Powierzchnia tej wysoczyzny pokryta jest lessem. W plejstocenie, w okresie zlodowacenia południowopolskiego, przelewały się tędy z zachodu na wschód wody pochodzące z topniejącego lądolodu i spływające z Karpat, których naturalny odpływ na północy został zatrzymany przez zlodowacenie. Przez region ten przebiega bałtycko- czarnomorski dział wodny. Północną granicę tego regionu stanowi dopływ Sanu – Wiszenia, natomiast wschodnią dolina Wereszycy – dopływu Dniestru. Region Wschodniego Podkarpacia jest krainą rolniczą, gęsto zaludnioną.

17 BESKIDY WSCHODNIE Halicz
Beskidy Wschodnie (522) należą do Megaregionu: Region Karpacki, Prowincji: Karpaty Wschodnie i Podprowincjai Zewnętrzne Karpaty Wschodnie, Beskidy Wschodnie są przedłużeniem Zewnętrznych Karpat Zachodnich i pierwszym członem Zewnętrznych Karpat Wschodnich Cechą tej części Karpat jest brak progu podgórskiego i bezpośredni kontakt gór z Podkarpaciem Wschodnim, zanurzanie się zewnętrznych fałdów fliszu pod osady mioceńskie oraz objęcie ruchami fałdowymi osadów neogeńskich. Budowa geologiczna ma swoje odbicie w podziale Beskidów Wschodnich na dwa podłużne pasy krajobrazowe: zewnętrzny, niższy, nazywany Beskidami Lesistymi i wewnętrzny, wyższy, nazywany Beskidami Połonińskimi. W granicach Polski znajduje się część makroregionu Beskidów Lesistych, w którego skład wchodzą Bieszczady Zachodnie i Góry Sanocko- Turczańskie. Łączna ich powierzchnia to 2,5 tys. km2 (0,8% terytorium Polski) Przeważają słabe gleby górskie. Zaznacza się tu znaczny kontynentalizm klimatu. Lata są krótsze jak w Karpatach Zachodnich a zimy dłuższe. Wystepują piętra roślinne: podgórskie do 600 m n.p.m, dolnoreglowe do 1200 m n.p.m, i bezleśne subalpejskie (połoniny). Brakuje piętra górnoreglowego z lasami świerkowymi i kosodrzewiny Halicz

18 POBRZEŻA WSCHODNIOBAŁTYCKIE
Pobrzeża Wschodniobałtyckie (841) należą do Megaregionu: Niż Wschodnioeuropejski i Prowincji: Niż Wschodniobałtycko-Białoruski, Pobrzeża Wschodniobałtyckie rozciągają się od Zatoki Gdańskiej po Zatokę Fińską. Na terenie Polski region ten zajmuje obszar około 2,7 tys. km2 (ok. 0,8% terytorium kraju). Dominuje tu krajobraz polodowcowy o urozmaiconej rzeźbie, Region ten w odróżnieniu od sąsiadujących z nim od południa Pojezierzy Mazurskich jest prawie zupełnie pozbawiona jezior i ma dobrze rozwinięty system dolin. Charakterystyczną cechą tego obszaru jest również mała liczba moren czołowych. Przeważają gleby bielicowe i brunatne, Klimat jest kształtowany przez morskie masy powietrza. Zimy trwają dłużej i są mroźniejsze jak na Pobrzeżach Południowobałtyckich, Roślinność tworzą rzadkie bory mieszane, W granicach Polski znajduje się tylko południowa część Niziny Staropruskiej Równina Sępopolska-część Niziny Staropruskiej Wzniesienia Górowskie

19 POJEZIERZA WSCHODNIOBAŁTYCKIE
Pojezierza Wschodniobałtyckie (842) należą do megaregionu Niż Wschodnioeuropejski i prowincji Niż Wschodniobałtycko-Białoruski, Region Pojezierza Wschodniobałtyckie jest przedłużeniem Pobrzeży Południowobałyckich. Podobnie jak Pobrzeża Wschodniobałtyckie jest zaliczony do Europy Wschodniej, ze względu na położenie w obrębie odrębnej struktury geologicznej jaką jest platforma wschodnioeuropejska i odmienności klimatycznej i roślinnej. Rysem charakterystycznym regionu jest rzeźba młodoglacjalna ukształtowana w wyniku północnopolskiego najmłodszego zlodowacenia w Polsce. Rzeźba terenu jest pagórkowata, liczne są wielkopromienne pagóry morenowe rozdzielone szerokimi obniżeniami często wypełnionymi jeziorami. Typowe formy rzeźby to ciągi moren, którym towarzyszą rozległe równiny sandrowe. Kulminacje przekraczają m n.p.m., a w kilku miejscach ponad 300 metrów (Szeska Góra – 309 m, Tatarska Góra – 301 m). Przeważają gleby brunatne i płowe, Region jest znacznie zalesiony, lasy mają charakter wybitnie kontynentalny, a obecność roślin typowych dla tundry świadczy o przewadze klimatu kontynentalnego. Natomiast w zachodniej części podprowincji panuje klimat oceaniczny , W granicach Polski znajdują się: Pojezierze Mazurskie i południowo – zachodnia część Pojezierza Litewskiego Fragment Pojezierza Mazurskiego Szeskie Wzgórza

20 WYSOCZYZNY PODLASKO - BIAŁORUSKIE
Wysoczyzny Podlasko-Białoruskie (843) należą do megaregionu Niż Wschodnioeuropejski i prowincji Niż Wschodniobałtycko-Białoruski, Wysoczyzny Podlasko - Białoruskie znajdują się w zasięgu zlodowacenia warciańskiego i tworzą pas od środkowego Bugu po okolice białoruskiego Mińska. W części wschodniej pas wysoczyzn przekracza 300m. Całą prowincję cechuje brak jezior i występowanie rozległych, zabagnionych obniżeń. Kontynentalne cechy klimatu regionu charakteryzują się długimi i mroźnymi zimami oraz wysokimi temperaturami w okresie letnim. Średnie sumy opadów w roku wahają się w granicach 550 mm. Na terytorium Polski znajduje się tylko jeden makroregion, Nizina Północnopodlaska, który zajmuje powierzchnię 16 tys. km2. We wschodniej części krainę tą wyróżniają wysoczyzny o falistym charakterze rzeźby przechodzące w ciąg pagórków morenowych, kemów i ozów w części zachodniej. Są porozcinane licznymi dolinami rzecznymi.  Wysokości wysoczyzn dochodzą do 238 m n.p.m. we Wzgórzach Sokólskich. Szczególną wartość przyrodniczą posiada roślinność torfowo-bagienna zajmująca rozległą strefę obszarów zabagnionych wzdłuż Biebrzy oraz kompleks leśny Puszczy Białowieskiej. Dolina Biebrzy Puszcza Białowieska

21 POLESIE Poleski Park Narodowy Polesie Zachodnie
Polesie (845) należy do megaregionu Niż Wschodnioeuropejski i prowincji Niż Wschodniobałtycko-Białoruski, Region ten charakteryzuje się pod względem krajobrazowym równinnością, małym nachyleniem powierzchni i zabagnieniem. Polesie zaczyna się na terytorium Polski i rozszerza się w kierunku wschodnim, sięgając poza Dniepr. Zachodnia część regionu znajduje się w dorzeczu Bugu-Wisły. Gleby reprezentowane są przez bielice, gleby bagienne i mady, Klimat cechuje suche i ciepłe lato oraz długie i chłodne zimy, Przeważają łąki powstałe na zmeliorowanych terenach, roślinność naturalną tworzą resztki borów mieszanych i lasów liściastych typu grądów W granicach Polski znajdują się części dwóch makroregionów: Polesia Zachodniego i Polesia Wołyńskiego, łącznej powierzchni 6,8 tys. km2 (ok. 2% terytorium Polski). Poleski Park Narodowy Polesie Zachodnie

22 WYŻYNA WOŁYŃSKO PODOLSKA
Wyżyna Wołyńsko-Podolska (851) – należy do Megaregionu: Niż Wschodnioeuropejski i Prowincji: Wyżyny Ukraińskie, Wyżyna Wołyńska tworzy szeroki płaskowyż okryty glinami, piaskami i lessami. U podnóża krawędzi oddzielającej ją od Wyżyny Podolskiej występują liczne podmokłości i bagniska. Region ten ma powierzchnię pagórkowatą o wysokościach dochodzących do 409 m n.p.m., porozcinaną licznymi dolinami rzek (Bug, Styr, Horyń, Słucz) i wąwozami na garby i grzędy. Klimat regionu jest umiarkowany ciepły, pod wpływem klimatu kontynentalnego. Suche i ciepłe lata oraz długie mroźne zimy, Roślinność naturalną tworzą lasy liściaste typu grądów oraz zbiorowiska roślinności zielnej W granicach Polski znajduje się tylko niewielki fragment podprowincji – Wyżyny Wołyńskiej Kotlina Hrubieszowska Grzęda Sokalska