УПЛЫЎ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ Ў ТВОРАХ МІЦКЕВІЧА Серж Мінскевіч.

Prezentacja na temat: "УПЛЫЎ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ Ў ТВОРАХ МІЦКЕВІЧА Серж Мінскевіч."— Zapis prezentacji:

1 УПЛЫЎ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ Ў ТВОРАХ МІЦКЕВІЧА Серж Мінскевіч

2  M i c k i e w i c z ****** М і ц к е в і ч  M i ć k i e w i c z ***** М і ць к е в і ч

3 ten w obięcia pr[z]yiacioł zegnaiącsię pada

4 Адсутнічаюць дыякрытычныя знакі над O i Z:  pr[z]yiacioł – павінна быць przyiaciół  zegnaiącsię – павінна быць żegnaiąc się

5  pr[z]ęsiękły – прасяклы, насычаны скрозь  zr[z]enica – зрэнка

6 pr[z]ęsiękły – прасяклы, насычаны скрозь Н i водз i н прасяклы пылам манускрыпт не зачэп i ць гэтак, як жывыя людз i.” Даніла Жукоўскі.

7 źrzenica – ( правільна źrenica) – зрэнка

8 wieczno – ( правільна wiecznie) – вечна

9 złowieszczo – ( правільна złowieszcze) – злавесна

10 прыслоўі з прадмовы Францыска Скарыны да Бібліі : любо часто много потребно о – захоўваецца

11  skrydła masztowa – правільна skrydła masztow е – крылы мачтавыя  Бачым – е не пад націскам пераходзіць у а

12 Litwo, Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie ; Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.

13 Правільна tęsknię za tobą мы кажам : сумую па табе, а не сумую за табой.

14  za co – правільна dlaczego – за што …  Відавоча za co – калька з беларускай мовы.

15  k ą d z i e l — tu: włókna przygotowane do przędzenia  n u d a — tu: tęsknota.  t r u n a — trumna.

16  m o g i l n i k — cmentarz  s n o p c i e r n i o w y — wiązka tarniny.  p i e r ó g — na Białorusi nazwa faszerowanego ciasta drożdżowego.

17  K u c j a — nazwa kresowej potrawy wigilijnej z pszenicy, miodu i maku. Stąd szersze znaczenie: wieczerza wigilijna, wigilia.  s t o k — potok, strumień. ( у беларускай мове дзве формы : сток і сьцёк )  t u m a n — mgła.

18  g o ś c i n i e c — upominek przywieziony z drogi.  k o c h a n e k — tu: ulubieniec.  s a r a ń c z a — oboczna forma wyrazu „szarańcza”.

19  s k l e p i s k o — sklepiona piwnica.  z a c i s z a — dawna oboczna forma wyrazu „zacisze”. ( Таксама ўзор аканьня )  p o h a ń s k i — pogański ( паказчык фрыкатыўнага “ Г ”)

20  w e ź m i — forma trybu rozkazującego: weźmij. ( а гэта ўжо граматычныя формы дзеяслова пад уплывам беларускай мовы )  d o t k l i w a — wrażliwa, czuła. Па беларуску – датклівая, кранальная.  s t r a s z n y s ą d — sąd ostateczny.

21  Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg białagryka  Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała.dzięcielina

22 Рыгор Барадулін ДЗЯТЛІНКА Уладзімеру Караткевічу Дасвецце займаецца ціхае. На лістах раса халодае, Узбегла на ўзмежак, задыхалася Дзятлінка белагаловая – Пляменніца дзятла белагрудага, Унучка завеі ўскудлачанай. Сукню, што зелянеецца рутаю, З канюшынай купіла ў складчыну. Ля дзяўчынанькі шчырэюць з раніцы Чмялі – сваты басавітыя. Адвячоркам туман стараецца Ногі ухутаць світкаю... Навальніца прасторы вымые – I дзятлінка зноўку клявае. На чужыне асьветліць сны мае Сваёй галавой бяляваю. Дзятлінка сьнежнарутая, Як сьляза па Радзіме, чыстая... Таксама і Беларусь мая На ўзьмежках цьвіла і выстаяла.

23