WIOSNA LUDÓW NA ZIEMIACH POLSKICH

Prezentacja na temat: "WIOSNA LUDÓW NA ZIEMIACH POLSKICH"— Zapis prezentacji:

1 WIOSNA LUDÓW NA ZIEMIACH POLSKICH
Wiosna Ludów w zaborze pruskim Wiosna Ludów w Galicji Udział Polaków w rewolucjach europejskich Konsekwencje Wiosny Ludów dla sprawy polskiej

2 PRZYCZYNY WYBUCHU POWSTANIA
Dążenia niepodległościowe, najmocniejsze w najmniej zniszczonym zaborze pruskim Wpływ Wiosny Ludów w Europie Zachodniej, hasła liberalizmu, walka z postanowieniami Kongresu Wiedeńskiego Poparcie liberałów niemieckich, by powstanie skierować przeciwko Rosji, sprzeciwiającej się zjednoczeniu Niemiec

3 Odezwa Komitetu Narodowego III 1848
„ Wybiła godzina i dla nas! Jedność Niemiec proklamowano. Do tej jedności postanowił król państwa swoje wcielić. Z tych zaś prowincji państwa pruskiego, które do Rzeszy niemieckiej nie należą, mogą do niej przystąpić te, które będą chciały. My, jako Polacy, mając własne dzieje, całkiem inny i odrębny żywioł życia narodowego, nie chcemy i nie możemy wcielać się do Rzeszy niemieckiej, nie możemy dobrowolnie do grobu składać własnego naszego zycia, Naszej Ojczyzny, krwią przodków naszych tak drogo okupionej […] Bracia Polacy! Jeśli was jeszcze ożywia gorąca miłość Boga i Ojczyzny […], unikajcie niepotrzebnego rozlewu krwi, ochraniajcie tych sił i tego poświęcenia szlachetnego na tę chwilę, w której będzie potrzebnym i zbawiennym” Scharakteryzuj stanowisko poznańskiego Komitetu Narodowego wobec rozwoju wypadków w Niemczech 2. Określ, jakimi argumentami autorzy odezwy uzasadniali swoje stanowisko

4 PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W WIELKIM KSIĘSTWIE POZNAŃSKIM (1848)
Utworzenie Komitetu Narodowego Poznańskiego ( 20 III – na wieść o rewolucji w Berlinie, który: uzyskał spolszczenie administracji i nadanie uprawnień językowych Stworzył korpus wojska polskiego( 6-7 tys. żołnierzy – na czele Ludwik Mierosławski) Król pruski postanowił uspokoić Polaków siłą, generał Colomb ogłosił stan oblężenia na terenie zaboru pruskiego Liberałowie niemieccy, chcąc uniknąć starcia, doprowadzili do umowy w Jarosławiu ( 11 IV – pruski gen Wilhelm Willisen) administracja miała pozostać w rękach polskich zmniejszenie liczby polskiego wojska do 4 tys ( w czterech obozach) Rząd nie realizował umowy ( np.. Podzielił Księstwo Poznańskie na polską i niemiecką) i starał się zlikwidować akcję Polaków Ludwik Mierosławski

5 PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W WIELKIM KSIĘSTWIE POZNAŃSKIM (1848)
Wojsko pruskie zaatakowało i rozbiło obóz wojsk polskich w Książu ( 29 IV ) Ludwik Mierosławski z pozostałym wojskiem wygrał bitwy pod Mirosławiem ( 30 IV) i Sokołowem ( 2 V ) Próbowano rozwinąć walkę partyzancką ( Jakub Krauthofer - Krotowski) Porażki partyzantów, niechęć ziemiaństwa do wojny, zwątpienie w sztabie Mierosławskiego doprowadziły do wygaśnięcia powstania Ludwik Mierosławski ( 6 V ) zrzekł się dowództwa, a następnie podpisano kapitulację ( 9 V – wieś Bardo) Bitwa pod Sokołowem

6 Bitwa pod Miłosławiem wg. J.Kossaka

7 PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W GALICJI (1849)
Na wieść o dymisji kanclerza Metternicha w Krakowie i Lwowie powstały Komitety Narodowe i oddziały gwardii narodowej. Ukazywały się pisma i ulotki pobudzające ducha walki Działacze lwowscy 9 18 V) wystosowali petycję do cesarza, domagając się wolności słowa, zwołania sejmu, uwłaszczenia, spolszczenia szkół i urzędów Działacze Towarzystwa Demokratycznego ( W. Heltman) prowadzili działalność agitacyjną wśród szlachty, by ta uwłaszczyła chłopów Gwardia narodowa

8 PRZEBIEG WIOSNY LUDÓW W GALICJI (1849)
By temu przeciwdziałać, gubernator Galicji Franciszek Stadion bez porozumienia z Wiedniem ogłosił ( 22 IV ) patent uwłaszczeniowy – co odciągnęło chłopów od działań przeciwko Austrii Austriacy zaatakowali Kraków (26 IV ), gen Catiglioni zbombardował miasto, zaś Komitet Narodowy został rozwiązany By osłabić ruch polski, Austriacy zaczęli wspierać ukraiński ruch narodowy w Galicji Wschodniej i utworzyli ukraińską Radę Ruską Zbombardowano Lwów ( 1 XI ), w całek Galicji ogłoszono stan oblężenia, rozwiązano gwardię narodową, organizacje polityczne i aresztowano działaczy, zlikwidowano także polska prasę Gubernator Franz Stadion

9 SKUTKI WIOSNY LUDÓW NA ZIEMIACH POLSKICH
Dokonano zniesienia poddaństwa i uwłaszczenia chłopów W sejmach austriackim i pruskim zasiadali polscy posłowie Gubernatorem Galicji został Polak – Aleksander Gołuchowski Nastąpiło ożywienie ruchu kulturalno – narodowego ( również na Pomorzu, Śląsku i Mazurach) powstała polska prasa ( Dziennik Górnośląski, Tygodnik Cieszyński) Utworzono organizacje polityczne ( Liga Polska w zaborze pruskim)

10 POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW
Legion Mickiewicza - był to legion sformowany dzięki aktywności Adama Mickiewicza, który wziął udział w wojnie w północnych Włoszech między wojskami austriackimi, a wojskami walczącego o niezależność Piemontu. Następnie walczył on wiosną 1849 roku w obronie republiki rzymskiej, przeciwko wojskom francuskiego korpusu ekspedycyjnego. Kiedy właśnie w tym samym roku król Piemontu Karol Albert, wznosił działania wojenne przeciwko Austriakom, dowództwo armii objął generał Wojciech Chrzanowski.

11 POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW
W walce w Wiedniu i w powstaniu na Węgrzech - Polacy walczyli także w rewolucji wiedeńskiej. Należeli do nich między innymi Julian Goslar oraz generał Jozef Bem, który został zastępca dowódcy obrony miasta. Udało mu się opuścić Wiedeń i przedostać się na pochłonięte także rewolucją Węgry. J. Bem został tu mianowany dowódcą frontu w Siedmiogrodzie (przygotowywano się do wojny z Austrią). Wygrał nawet kampanię zimową. W powstaniu węgierskim zasłynął jeszcze inny Polak - generał Henryk Dembiński, który przez jakiś czas dowodził wojskami węgierskimi oraz generał Józef Wysocki, który dowodził prawie 3-tysięcznym legionem polskim, który także wziął udział w tych walkach. Jednak kiedy w marcu 1849 roku na pomoc Austrii pospieszyła Rosja i kiedy na teren Węgier wkroczył feldmarszałek rosyjski Iwan Paskiewicz, armia węgierska znalazła się w odwrocie. Naczelnym wodzem mianowano wówczas gen. Jozefa Bema, który przegrał wielką bitwę pod Temesvarem i schronił się wraz z innymi polskimi oficerami w Turcji. Wiosna Ludów została zakończona kapitulacją Węgier i Wenecji w sierpniu 1849 roku.

12 POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW
Polacy w walkach w Niemczech - Polacy wzięli także udział w powstaniach organizowanych wiosną 1849 roku w Saksonii, Badenii i Palatynacie, gdzie uformował się polski legion. Walczył w nim między innymi Ludwik Mierosławski, który był naczelnym wodzem armii badeńskiej. Została nawet mianowany (po Poznańskim i Sycylii) naczelnym wodzem. W Palatynacie naczelnym wodzem został inny Polak - generał Franciszek Sznajder.

13 POLACY W EUROPEJSKIEJ WIOŚNIE LUDÓW
Zjazd słowiański w Pradze -Polacy wzięli też udział w tym zjeździe, którego idea narodziła się już w kwietniu 1848 roku. Celem było przeciwstawienie się dążeniom wiedeński i węgierskim. Zjazd ten miał miejsce w dniach od 2 do 12 czerwca 1848 roku, a wzięło w nim udział 340 osób, które reprezentowały różne narody słowiańskie, wchodzące w skład monarchii austriackiej. Ze strony polskiej byli to Karol Libelt, Leon Sapieha i Jerzy Lubomirski. Karol Libelt i Frantisek Palaczy( Czech, który przewodniczył Wielkiemu Komitetowi zjazdu) opracowali nawet "Manifest do Ludów Europy", w którym zamieszczony został postulat przywrócenia niepodległej Polski. Była to wielka pierwsza próba przywrócenia solidarności słowiańskich.