Podstawy makroekonomii

Prezentacja na temat: "Podstawy makroekonomii"— Zapis prezentacji:

1 Podstawy makroekonomii
Ćwiczenia nr 10: Teoria cyklu koniunkturalnego oraz kryzys w USA i strefie euro Arkadiusz Sieroń

2 Plan ćwiczeń Fed a EBC. Teoria cyklu koniunkturalnego.
Arkadiusz Sieroń Plan ćwiczeń Fed a EBC. Teoria cyklu koniunkturalnego. Kryzys w USA Kryzys w strefie euro.

3 Definicja cyklu Czas Rozwój gospodarczy Ekspansja Kurczenie Szczyt Ożywienie Rozkwit Recesja Depresja Dno Cykl koniunkturalny to rodzaj fluktuacji w zagregowanej aktywności gospodarczej podmiotów (narodów), które organizują swoją prace głównie poprzez działania wolnorynkowe. Cykl to naprzemienne boomy i kryzysy ogólnogospodarcze. Podkreślić słowo po słowie Cykl składa się z rozkwitu pojawiającego się mniej więcej w tym samym czasie w wielu gałęziach gospodarki, po którym następuje ogólna recesja, dno i ożywienie, które przechodzi w fazę rozkwitu w następnym cyklu. Ta sekwencja zdarzeń jest powtarzająca się, ale nie (idealnie) periodyczna, czas trwania wahań wynosi od jednego do dziesięciu czy dwunastu lat i nie jest podzielny na mniejsze jednostki pod względem określającej go amplitudy.

4 Fazy cyklu Recesji, kryzysu - kiedy produkcja spadała, pojawiały się niesprzedane zapasy. Depresji - gdy produkcja pozostawała niska, odczuwało się wzrost bezrobocia i spadek zamożności ludzi, niektóre przedsiębiorstwa bankrutowały, niski był poziom inwestycji. Ożywienia, poprawy - charakteryzujący się wysoką dynamiką wzrostu. Rozkwitu – połączony z falą optymizmu społecznego, gdy produkcja i stopień rozwoju osiągały nie notowany dotychczas poziom, przynajmniej w społecznym odczuciu, według wartości nominalnych.

5 Cykl koniunkturalny

6 Fazy cyklu Obecnie podział dwufazowy:
Kurczenia (spadku, recesji, kryzysu) Ekspansji (ożywienia, rozkwitu, czy po prostu wzrostu). Spowolnienie (stopa wzrostu PKB poniżej trendu) a recesja (formalnie 2 kolejne kwartały bezwzględnego spadku PKB) .

7 Cykl koniunkturalny

8 Cechy cykli Nastąpiło wyraźne skrócenie współczesnych cykli koniunkturalnych, których długość zawiera się w przedziale 5,5-9,0 lat. Długość faz cykli jest zróżnicowana, tj. faza dużej dynamiki wzrostu jest nieco dłuższa (3-5 lat) niż faza małej dynamiki wzrostu (2,5-4 lat). Amplituda cykli jest niewielka i dodatnia.

9 Arkadiusz Sieroń Cechy cykli Intensywność cykli jest stosunkowo mała, przy czym jest ona większa w sytuacji, gdy cykle są wyodrębnione w szeregach produkcji sprzedanej przemysłu, a nie w danych PKB. Cykl koniunkturalny obejmuje swoich zasięgiem całą gospodarkę – jest więc czymś innym niż normalne fluktuacje gospodarcze. Charakter głównie średniookresowy. Względnie regularne.

10 Podział teorii cyklu Endogeniczne (N/N): naturalne oscylacje wokół trendu wzrostowego, wahania wynikają z rynku Teoria J. Keynesa Egzogeniczne (X/X): przyczyny fluktuacji są zewnętrzne (teorie meteorologiczne (W. Jevons – plamy na słońcu) Mieszane (X/N) Teoria realnego cyklu koniunkturalnego Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego

11 Arkadiusz Sieroń Teoria Keynesa Zmiany poziomu autonomicznych wydatków inwestycjnych na skutek zwierzęcych instynktów są zdaniem Keynesa przyczyną fluktuacji gospodarczych. Spadek wydatków inwestycyjnych sprawia, że gospodarka osiąga równowagę przy niższej produkcji. Cześć zasobów będzie niewykorzystana. Płace są sztywne w dół, toteż będziemy mieć do czynienia z bezrobociem. Przedsiębiorcy mogą się nie decydować na wzrost inwestycji przez wiele lat. Dopiero kiedy trwałe dobra kapitałowe zaczną się zużywać, kapitaliści będą zmuszeni zwiększyć wydatki inwestycyjne, dzięki czemu równowaga zostanie osiągnięta przy wyższej produkcji i przy większym zatrudnieniu czynników produkcji.

12 Teoria monetarystyczna
Arkadiusz Sieroń Teoria monetarystyczna Cykl koniukturalny to nie nietrwałe ożywienie kończące się kryzysem (np. austriacka), ale raczej nagły spadek produkcji, po którym następuje ożywienie. Przyczyną tego nagłego spadku jest spadek podaży pieniądza, który nie przełoży się od razu na spadek cen, ale początkowo musi się odbić także na produkcji. Podaż pieniądza jest skorelowana z cyklem i wyprzedza go o 16 miesięcy w przypadku szczytu i 12 miesięcy w przypadku dna.

13 Arkadiusz Sieroń Model Friedmana

14 Nowa ekonomia klasyczna
Arkadiusz Sieroń Nowa ekonomia klasyczna Czas Produkcja Y’ O Y tzero

15 Teoria realnego cyklu koniunkturalnego
Arkadiusz Sieroń Teoria realnego cyklu koniunkturalnego TRCK zbudowana jest na założeniu, że tempo postępu technologicznego podlega dużym fluktuacjom. Wstrząsy podażowe wywołują wahania ogólnej produkcji i zatrudnienia, ponieważ racjonalnie działające jednostki odpowiadają zmianami podaży i decyzji konsumpcyjnych na zmiany względnych cen. Zatem szoki technologiczne, przy założeniu stałego kapitału i liczby godzin pracy, powodują fluktuacje w gospodarce.

16 Co musi wyjaśniać każda teoria cyklu koniunkturalnego?
Arkadiusz Sieroń Co musi wyjaśniać każda teoria cyklu koniunkturalnego? Dlaczego dochodzi do powszechnego nagromadzenia się błędów w całej gospodarce. Zakłócenia w funkcjonowaniu mechanizmu cenowego. Przyczyna musi leżeć po stronie monetarnej.

17 Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego
Arkadiusz Sieroń Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego Nobel w 1974 r. dla Hayeka za „pionierskie badania w dziedzinie teorii pieniądza i cyklów koniunkturalnych”. Przyczyną cyklu wzrost podaży pieniądza przez kanał kredytowy w systemie rezerw cząstkowych. Wzrost podaży funduszy pożyczkowych stworzonych ex nihilo obniża stopę procentową. Niższa stopa procentowa zachęca do nadmiernych i błędnych inwestycji.

18 Rola stopy procentowej
Arkadiusz Sieroń Rola stopy procentowej Stopa procentowa jest kluczową ceną w gospodarce rynkowej. Odpowiada za alokację międzyokresową i koordynuje działania przedsiębiorców, tj. wielkość i długość procesów inwestycyjnych z dostępnymi oszczędnościami. Zaniżona stopa prowadzi do fałszywego obrazu preferencji czasowej konsumentów. Boom to zatem faza nagromadzenia się błędów.

19 Arkadiusz Sieroń Kryzys Okres ujawnienia się błędnych inwestycji z fazy boomu, faza ozdrowieńcza: do głosu dochodzą siły rynkowe w odpowiedzi na zakłócenia z fazy boomu. Boom jest nietrwały, ale jest utrzymywany poprzez ciągły napływ nowych kredytów. Aby podtrzymać boom konieczne jest bowiem zwiększanie kredytu w coraz większym tempie. Nie można odraczać kryzysu w nieskończoność – grozi to hiperinflacją. Kłopoty banków to kłopoty dla całej gospodarki.

20 Implikacje polityczne
Arkadiusz Sieroń Implikacje polityczne Unikać boomu: mniejsze tempo wzrostu podaży pieniądza, standard złota, 100% rezerwa bankowa. Podczas kryzysu: uelastycznienie rynków czynników produkcji i prawa upadłościowego, obniżka wydatków rządowych i podatków, wspieranie oszczędności.

21 Na następnych zajęciach kolokwium!
Dziękuję za uwagę! Na następnych zajęciach kolokwium! Arkadiusz Sieroń