Podstawy makroekonomii

Prezentacja na temat: "Podstawy makroekonomii"— Zapis prezentacji:

1 Podstawy makroekonomii
Ćwiczenia nr 9 – bankowość centralna

2 Plan zajęć Bankowość komercyjna - przypomnienie Kartkówka
Bankowość centralna Niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej

3 Kreacja pieniądza przez banki

4 Pieniądz to dług

5 Kartkówka 1. Wyjaśnij, czym jest krótkookresowa i długookresowa krzywa Philipsa. 2. Wymień i opisz dwa modele bankowości. 3. Wyjaśnij na czym polega bankowa rezerwa cząstkowa i mechanizm kreacji pieniądza przez banki komercyjne.

6 Bank centralny a podaż pieniądza
Bank centralny może regulować podaż pieniądza zmieniając bazę monetarną lub mnożnik. Baza monetarna – operacje otwartego rynku. Mnożnik – stopa rezerw obowiązkowych.

7 Arkadiusz Sieroń Bankowość centralna 1. Kanał stopy procentowej polityki pieniężnej w normalnych czasach. 2. Załamanie powyższego mechanizmu transmisji podczas kryzysu. 3. Niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej.

8 Arkadiusz Sieroń Bank centralny Centralna instytucja odpowiedzialna za funkcjonowanie systemu bankowego i prowadzenie polityki pieniężnej. Trzy funkcje banku centralnego: bank emisyjny, bank banków – pożyczkodawca ostatniej szansy, wszystkie banki mają konta w banku centralnym, nadzór; centralny bank państwa – rozlicza inwestycje publiczne i zarządza rezerwami walutowymi.

9 Arkadiusz Sieroń Polityka pieniężna Podstawowym zadaniem polityki pieniężnej jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen. Ustawa o NBP: „utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu o ile nie ogranicza to realizacji tego celu”.

10 Strategie banku centralnego
Arkadiusz Sieroń Strategie banku centralnego Strategie różnią się wybranym celem pośrednim, czyli wyborem określonej kategorii ekonomicznej, która pozostaje w stabilnej relacji z celem finalnym. Współcześnie dominuje strategia bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI).

11 Bezpośredni cel inflacyjny
Banki centralne orbitują wokół inflacji 2%, czyli niezgodnie z regułą Friedmana, według której nominalna stopa procentowa = 0, a inflacja ujemna. Skupienie się na poziomie cen ignoruje ekspansję pieniądza i kredytu => Wielki Kryzys.

12 CPI w latach 20. XX w.

13 I podaż pieniądza

14 Jak BCI wygląda w Polsce?
Arkadiusz Sieroń Jak BCI wygląda w Polsce? W 2004 r. Rada Polityki Pieniężnej ustaliła wysokość owego celu inflacyjnego na 2,5 proc. z możliwością odchylenia do 1 punktu procentowego w górę lub w dół. Oznacza to, że roczny wskaźnik CPI powinien w każdym miesiącu znajdować się jak najbliżej 2,5 proc.

15 Trzy klasyczne instrumenty polityki pieniężnej
Arkadiusz Sieroń Trzy klasyczne instrumenty polityki pieniężnej Banki centralne nie mogą wpływać bezpośrednio na inflację cenową. Dlatego regulują podaż pieniądza, przy czym bezpośrednio tylko bazę monetarną. Inflacja zmienną docelową, a stopy procentowe środkiem dojścia do celu. Stopa rezerw obowiązkowych. Operacje otwartego rynku. Transakcje depozytowo-kredytowe.

16 Jak banki centralne realizują strategię BCI?
Arkadiusz Sieroń Jak banki centralne realizują strategię BCI? Poprzez ustalanie 3 stóp procentowych (lombardowa, depozytowa, referencyjna) wyznaczających korytarz stóp. WIBOR kształtujący się w korytarzu. WIBOR nadający tempo ekspansji ilości pieniądza i kredytu, co w konsekwencji wpływa na inflację cenową.

17 Arkadiusz Sieroń Stopa referencyjna Stopa referencyjna (interwencyjna, repo) – minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych emitowanych przez Narodowy Bank Polski (NBP). Określa minimalną rentowność operacji otwartego rynku. W Polsce obecnie wynosi 2,5%.

18 Operacje otwartego rynku
Arkadiusz Sieroń Operacje otwartego rynku Banki centralne dążą do tego, aby stopa międzybankowa (WIBOR) była zbliżona do stopy referencyjnej. Uzyskuje to poprzez odpowiednio dobraną wielkość dokonywanych operacji otwartego rynku. Operacje otwartego rynku nie likwidują problemu nadwyżek i niedoborów płynności w poszczególnych bankach.

19 Operacje otwartego rynku
Ich celem jest wpływ na podaż pieniądza. Bank centralny kupuje i sprzedaje papiery wartościowe na rynku. Każdy zakup papierów zwiększa podaż pieniądza, każda sprzedaż zaś zmniejsza podaż pieniądza. Kiedy bank centralny skupuje bony, płacąc za nie emituje pieniądz. W rezultacie zwiększają się depozyty banków komercyjnych w banku centralnym (ich rezerwy), a więc zwiększa się ilość pieniądza w gospodarce, a rynkowe stopy procentowe spadają.

20 Operacje otwartego rynku

21 Bank centralny a Skarb Państwa

22 Dług publiczny i podaż pieniądza

23 Arkadiusz Sieroń WIBOR I WIBID Banki posiadające nadwyżki pieniądza zgłaszają ofertę kredytu, podając stawkę oprocentowania WIBOR na określone okresy. Banki potrzebujące pieniędzy zgłaszają oferty ich wypożyczenia, proponując stawki WIBID, również na określone okresy.

24 Wibor i stopa referencyjna
Arkadiusz Sieroń Wibor i stopa referencyjna

25 Operacje otwartego rynku a operacje depozytowo-kredytowe
Arkadiusz Sieroń Operacje otwartego rynku a operacje depozytowo-kredytowe Operacje otwartego rynku mają określoną zapadalność. Pożyczki na okresy krótsze wahają się w korytarzu. Różnice w inicjowaniu obu polityk.

26 Korytarz stóp procentowych
Arkadiusz Sieroń

27 Korytarz stóp procentowych w rzeczywistości
Arkadiusz Sieroń Korytarz stóp procentowych w rzeczywistości

28 Arkadiusz Sieroń Stopa lombardowa Stopa lombardowa (kredyt lombardowy) określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożycze k pod zastaw papierów wartościowych. Kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości 85% (tzw. haircut wynosi 15%) papierów wartościowych obciążonych zastawem. Obecnie w Polsce wynosi 4%.

29 Arkadiusz Sieroń Stopa depozytowa Stopa depozytowa określa oprocentowanie jednodnio wych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym. Obecnie w Polsce wynosi 1,25%.

30 Rynek międzybankowy karne poziomy stóp lombardowych i depozytowych.
Arkadiusz Sieroń Rynek międzybankowy karne poziomy stóp lombardowych i depozytowych. zmienność krótkoterminowych stóp procentowych. mechanizm transmisji polityki pieniężnej banku centralnego. mechanizm stabilizujący płynność mechanizm zapewniający konkurencyjną wycenę ryzyka wynikającego z ekspozycji międzybankowych (brak gwarancji). poufność rozwój wynikiem regulacji (kredytów i depozytów)

31 Podsumowanie polityki pieniężnej w normalnych czasach
Arkadiusz Sieroń Podsumowanie polityki pieniężnej w normalnych czasach W normalnych czasach banki centralne oddziałują na gospodarkę i inflację poprzez zmiany poziomu krótkookresowych stóp procentowych – w tym celu przeprowadzają operacje otwartego rynku oraz operacje depozytowo-kredytowe. Przy odpowiedniej komunikacji przyszłych zamierzeń banku centralnego pozwala to — dzięki działaniu arbitrażu i konkurencji — wpływać na średnio- i długoterminowe stopy procentowe.