Dom dobrze, umiej ę tnie zbudowany, i ż jest mi ę dzy pierwszymi wygodami wczesnego ż ycia. Dlatego słusznie ka ż dy według stanu swego i dostatku miałby.

Prezentacja na temat: "Dom dobrze, umiej ę tnie zbudowany, i ż jest mi ę dzy pierwszymi wygodami wczesnego ż ycia. Dlatego słusznie ka ż dy według stanu swego i dostatku miałby."— Zapis prezentacji:

1 Dom dobrze, umiej ę tnie zbudowany, i ż jest mi ę dzy pierwszymi wygodami wczesnego ż ycia. Dlatego słusznie ka ż dy według stanu swego i dostatku miałby si ę stara ć, aby go mógł mie ć jak najpi ę kniejszy… Bierzcie ż t ę dy ch ęć do tej budowniczej zabawy nie tylko dla wygody prywatnej, dla smutku ukontentowania i wczasu własnego, ale i dla ozdoby ojczyzny swej… Ka ż dy albowiem naród ma w sposób inakszy i osobny budowania prywatnego… Łukasz Opali ń ski

2 Dwory polskie w literaturze Otrzymały portret:  sielankowy i arkadyjski  realistyczno – satyryczny  realistyczno – satyryczny z elementami ironii  realistyczno – uwznioślający oraz  groteskowy z elementami parodii i deformacji

3 „Na dom w Czarnolesie” J.Kochanowski

4 Panie to moja praca, a zdarzenie Twoje: Raczysz błogosławieństwo dać swoje Inszy niechaj pałace marmurowe mają I szczerym złotogłowiem ściany obijają Ja, Panie, niehcja mieszkam w tym gnieździe ojczystym A Ty mnie zdrowiem opatrz i sumieniem czystym Pożywieniem uczciwym, ludzką życzliwością Obyczajami znośnymi, nie przykrą starością

5 Ukochana córka poety - Urszulka

6 Pomnik przedstawiający Jana Kochanowskiego znajdujący się na środku Czarnego Lasu

7 „Pan Tadeusz” A.Mickiewicz Wśród takich pól przed laty nad brzegiem ruczaju, Na pagórku niewielkim, we brzozowym gaju Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany Świeciły się z daleka pobielane ściany...” Kadr z filmu Andrzeja Wajdy „Pan Tadeusz”.

8 „I też same portrety na ścianach wisiały Tu Kościuszko w czamarce krakowskiej, z oczyma [...] Dalej w polskiej szacie Siedzi Rejtan żałośny po wolności stracie [...] Nawet stary stojący zegar kurantowy W drewnianej szafie poznał, u wniścia alkowy, I z dziecinną radością pociągnął za sznurek, By stary Dąbrowskiego usłyszeć mazurek.”

9 „W sadzie, na brzegu niegdyś zarosłym pokrzywą, Był maleńki ogródek, ścieżkami porznięty, Pełen bukietów trawy angielskiej i mięty. Drewniany, drobny, w cyfrę powiązany płotek Połyskał się wstążkami jaskrawych stokrotek.” Kadr z filmu Andrzeja Wajdy „Pan Tadeusz”.

10 „Nad Niemnem” E.Orzeszkowa „W korczyńskim dworze na rozległym trawniku rosły wysokie i grube jawory otoczone […] gęstwiną koralowych bzów, akacji, buldeneżów i jeszcze niższą jaśminów, spirei i krzaczastych róż.” Kadr z filmu Zbigniewa Kuźmińskiego „Nad Niemnem”.

11 „Okalające je wstęga błękitnego Niemna…” Kadr z filmu Zbigniewa Kuźmińskiego „Nad Niemnem”.

12 Otoczenie było zadbane, ale widać, że kosztowało to dużo ludzkiej pracy: „Jakaś ręka gorliwa i pracowita naprawiała i łatała sztachety, podpierała budynki, zmieniała strzechy i wstawiała nowe słupy”. Korczyn wypełniają pamiątki z polowań – umieszczone na ścianach „(…) ogromne rogi jeleni i łosiów, pomiędzy nimi wisiały uschłe wieńce ze zboża Przetykanego czerwie- nią kalinowych i jarzę- binowych jagód”. Wszystko to w domu „(…) niegdyś wykwin- tne, a dziś ślady tylko dawnej politury noszące, postarzałe i spłowiałe.”

13 „Nie był to dwór wielkopański, ale jeden z tych starych, szlacheckich dworów, w których niegdyś mieściły się znaczne dostatki i wrzało życie ludne, szerokie wesołe „Wnętrze domu posiadało te same, co dwór cały cechy dawnego bogactwa chronionego przez czujne i niestrudzone starania od rozpadnięcia się w łachmary i próchno”

14 „Przedwiośnie” St. Żeromski

15 Nawłoć uwodzi nas „dworkiem osłonionym wieńcem gałęzi lip prastarych, dworem drewnianym, lecz na kamiennych podmurowaniach, które musiały dawniej podpierać inną jakąś, bardziej wyniosłą budowlę, z dachem czarnym, mocno powyginanym i schodzącym na ściany modrzewiowe niemal do samej ziemi. Dokoła stały zabudowania folwarcze nowe, z murowanymi słupami, porządne a solidne”. Otoczony parkiem i sadzawkami: „w parku były długie aleje grobowe, wynoszące się w pola i dalekie zarośla.

16 Nawłoć uwodzi nas „dworkiem osłonionym wieńcem gałęzi lip prastarych, dworem drewnianym, lecz na kamiennych podmurowaniach, które musiały dawniej podpierać inną jakąś, bardziej wyniosłą budowlę, z dachem czarnym, mocno powyginanym i schodzącym na ściany modrzewiowe niemal do samej ziemi. Dokoła stały zabudowania folwarcze nowe, z murowanymi słupami, porządne a solidne”. Otoczony parkiem i sadzawkami: „w parku były długie aleje grobowe, wynoszące się w pola i dalekie zarośla.

17 Nawłoć uwodzi nas „dworkiem osłonionym wieńcem gałęzi lip prastarych, dworem drewnianym, lecz na kamiennych podmurowaniach, które musiały dawniej podpierać inną jakąś, bardziej wyniosłą budowlę, z dachem czarnym, mocno powyginanym i schodzącym na ściany modrzewiowe niemal do samej ziemi. Dokoła stały zabudowania folwarcze nowe, z murowanymi słupami, porządne a solidne”. Otoczony parkiem i sadzawkami: „w parku były długie aleje grobowe, wynoszące się w pola i dalekie zarośla.

18 „Noce i dnie” M. Dąbrowska Serbinów znajdował się „(…) śród gładkich jak powierzchnia wody równin i czystych pól, w których największą gęstwiną był stary ogród przy dworze”.

19 „Cały Serbinów obleczony był dla niej w mnóstwo skojarzeń i wspomnień, czyniących każdy tutejszy drobiazg na tysiąc sposobów lubym i nowym. Powszechność tego umianego na pamięć bytu nie dawała nigdy wyczerpać utajonego w sobie znaczenia, które upajało jak stare, w zakurzonej i omszałej butelce podane, a przednie wino…” W oczach Agnieszki, najstarszej córki Niechciców, tak właśnie wyglądał Serbinów

20 Dla Pani Barbary ta przestronna okolica, „wydawała się mroczną i jakby zapadniętą w głąb ziemi. Bowiem ogród i dwór musiały leżeć nieco w dole […] Wszędzie koło domu było jednak dużo cienia i chłodu, błoto wysychało na dobre jedynie w czasie największych upałów…”

21 „Ferdydurke” W.Gombrowicz Dwór w Bolimowie Kadr z filmu Jerzego Skolimowskiego „Ferdydurke”

22 Wejście do dworu Kadr z filmu Jerzego Skolimowskiego „Ferdydurke”

23 Otoczenie dworu Kadr z filmu Jerzego Skolimowskiego „Ferdydurke”

24 „Pan Tadeusz” – sielankowy i arkadyjski obraz dworu „Nad Niemnem” – realistyczno-satyryczny obraz dworu

25 „Przedwiośnie” – realistyczno-satyryczny obraz dworu „Noce i dnie” – realistyczno-uwznioślający obraz dworu „Ferdydurke” – groteskowy z elementami parodii i deformacji obraz dworu

26 Dom dobrze, umiej ę tnie zbudowany, i ż jest mi ę dzy pierwszymi wygodami wczesnego ż ycia. Dlatego słusznie ka ż dy według stanu swego i dostatku miałby si ę stara ć, aby go mógł mie ć jak najpi ę kniejszy… Bierzcie ż t ę dy ch ęć do tej budowniczej zabawy nie tylko dla wygody prywatnej, dla smutku ukontentowania i wczasu własnego, ale i dla ozdoby ojczyzny swej… Ka ż dy albowiem naród ma w sposób inakszy i osobny budowania prywatnego… Łukasz Opali ń ski