Kształcenie ustawiczne w ujęciu tradycyjnym i współczesnym Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski Zielona Góra 2011.

Prezentacja na temat: "Kształcenie ustawiczne w ujęciu tradycyjnym i współczesnym Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski Zielona Góra 2011."— Zapis prezentacji:

1 Kształcenie ustawiczne w ujęciu tradycyjnym i współczesnym Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski Zielona Góra 2011

2 Tezy Edukacja, jej współczesne pojmowanie Mozaikowość pracy i edukacji w warunkach poprzemysłowych społeczeństwa wiedzy Liniowość i nieliniowość edukacji Kształcenie ustawiczne. Dwa ujęcia Uwarunkowania społeczne i gospodarcze edukacji Szanse i możliwości tkwiące w edukacji ustawicznej Trudności dotyczące realizacji edukacji ustawicznej

3 Zielona Góra 2011 Cele uczenia się przez całe życie „Gospodarka europejska powinna stać się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką na świecie. – gospodarką opartą na wiedzy, zdolną do trwałego wzrostu, tworzącą coraz większą liczbę lepszych miejsc pracy i zwiększającą spójność społeczną” Cel strategiczny do osiągnięcia do 2010 roku wyznaczony przez Radę Europejską w Lizbonie w marcu 2000 roku

4 Zielona Góra 2011 Kształcenie ustawiczne w rozumieniu Strategii Lizbońskiej Kształcenie ustawiczne to „ kształcenie ogólne, kształcenie i szkolenie zawodowe, kształcenie nieoficjalne i nieformalne, prowadzone przez całe życie, dzięki czemu ulega polepszeniu poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji, z perspektywy osobistej, obywatelskiej, społecznej i/lub zawodowej. Kształcenie ustawiczne obejmuje usługi w zakresie poradnictwa”.

5 Zielona Góra 2011 Zmienność i płynność stanowi główną cechę współczesnego świata, również rynku pracy. Zachodzące przemiany na rynku pracy wynikają z przesłanek: -Kulturowych -Cywilizacyjnych -Ekonomicznych Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

6 Zielona Góra 2011 Kształcenie ustawiczne wobec zadań rozwojowych człowieka 1.Edukacja i jej nadrzędna funkcja: Zamierzona, świadoma działalność służąca wspieraniu człowieka w rozwoju. 2. Tradycyjnie realizowana w okresie rozwojowym człowieka (do osiągnięcia dojrzałości). 3. Współcześnie uważa się, że człowiek podlega rozwojowi przez całe życie. 4. Edukacja towarzyszy człowiekowi przez wszystkie ery życiowe i stanowi formę wsparcia prowadzącą do tworzenia, gromadzenia i aktualizowania zasobów niezbędnych do godnego życia, w tym aktywności zawodowej. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

7 Zielona Góra 2011 Dwa podejścia do kształcenia ustawicznego 1.Tradycyjnie postrzegane kształcenie ustawiczne jest utożsamiane z edukacją dorosłych i jest realizowane po zakończeniu systematycznej nauki szkolnej (po wypełnieniu obowiązku szkolnego). 2.Aktualne spojrzenie na kształcenie ustawiczne wiąże się z traktowaniem go jako procesu całożyciowego. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

8 Zielona Góra 2011 Funkcje kształcenia ustawicznego Dokształcanie, Doskonalenie, Rekwalifikacja, Edukacja dla siebie Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

9 Zielona Góra 2011 Wyróżniki kształcenia ustawicznego Trwa przez całe życie, Ma charakter indywidualny, Jest uzależnione od aktywności własnej i motywacji, Jest ciągłe, nieprzerywalne, Stanowi rezultat oddziaływań formalnych (instytucjonalnych) i nieformalnych (autoedukacja). Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

10 Zielona Góra 2011 Systemowe i niesystemowe podejście do edukacji ustawicznej Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski Ujęcie systemoweUjęcie niesystemowe 1. Realizacja wspólnych celów1. Realizacja celów podmiotów edukacyjnych 2. Współdziałanie2. Współpraca 3. Konsolidacja3. Niezależność 4. Efektywność systemu4. Efektywność podmiotu edukującego 5. Sztywność, bezwładność5. Lekkość, elastyczność

11 Zielona Góra 2011 Edukacja ustawiczna na drodze indywidualnego rozwoju Możliwość indywidualnego kreowania swoje biografii życiowej i zawodowej Indywidualne odwoływanie się do edukacji w zależności od aktualnie zaistniałych potrzeb Regulowanie tempa i czasu trwania kształcenia Indywidualne dobieranie podmiotów wspierających edukację jednostki Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

12 Zielona Góra 2011 Klienci edukacji ustawicznej W społeczeństwie wiedzy uczącymi są wszyscy jego członkowie w trakcie całego życia. Dzieci młodsze (edukacja w domu) Uczniowie i studenci (beneficjanci edukacji systematycznej), Pracownicy (doskonalenie zawodowe, ew. rekwalifikacja), Bezrobotni. Można też stosować inne kryteria porządkowania np. Płeć, wiek, narodowość, pochodzenie terytorialne, pochodzenie społeczne, poziom sprawności, narodowość, wcześniejsze doświadczenia, wyznawana religia. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

13 Zielona Góra 2011 „Mała Ojczyzna” a edukacja ustawiczna Identyfikacja emocjonalna ze swoim środowiskiem życia, Znajomość, spraw, ludzi i problemów, które nie są ogóle, lecz dotyczą konkretnego środowiska, Możliwość kontynuowania kariery w środowisku związanym z biografiami rodziców, Zachowanie ciągłości kulturowej. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

14 Zielona Góra 2011 Podmioty edukacyjne w wymiarze lokalnym Rodzina Instytucje edukacji formalnej (szkoły), Organizacje pozarządowe, Zakłady pracy, Służby pracy i zatrudnienia, Instytucje niepubliczne. Ich udział w realizacji kariery zawodowej członków danej społeczności lokalnej ma charakter indywidualny i incydentalny. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

15 Zielona Góra 2011 Możliwości rozwiązywania problemów społecznych i gospodarczych stwarzane przez edukacją ustawiczną Umożliwienie korekty drogi zawodowej w każdym momencie życia, Segmentowość edukacji stwarza możliwość „wyłączania i włączania się” do edukacji po każdym ukończonym jej segmencie, Zachodzi możliwość przesunięcia w czasie decyzji o wyborze zawodu i przyszłej pracy. Tym samym decyzja ta jest bardziej racjonalna i zbudowana na mocniejszych przesłankach, Stwarza się szansę na zbliżenie decyzji zawodowej do momentu wejścia na rynek pracy, Aktywność edukacyjna służy doskonaleniu siebie nie tylko pod kątem pracy zawodowej, czyli służy rozwojowi człowieka, Edukacja ustawiczna, często inspirowana poprzez poradnictwo zawodowe staje się powszechną formą aktywności, nie ograniczającą się do elit. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

16 Zielona Góra 2011 Warunek konieczny pomyślności edukacji ustawicznej Przekonanie społeczeństwa o przydatności każdego człowieka w realizacji dróg życiowych, Powszechne wykorzystywanie form wsparcia społecznego przez wszystkich ludzi, Uczący się musi być współdziałającym sojusznikiem ogniw edukacji ustawicznej i poradnictwa zawodowego. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

17 Zielona Góra 2011 Niepokoje Osamotnienie ludzi w podejmowaniu wyborów edukacyjnych i zawodowych często prowadzi do marnowania ich potencjału, Klientami kształcenia ustawicznego oraz poradnictwa zawodowego wciąż zbyt rzadko są osoby wymagające pomocy (z wyboru i z braku wiedzy o takiej możliwości wsparcia). Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

18 Zielona Góra 2011 Niezbędne działania i rozwiązania organizacyjne Akceptacja występowania różności podmiotów edukacyjnych i doradczych. Poddanie się edukacji ustawicznej i poradnictwa zawodowego mechanizmom rynkowym, Dążenie do sprostania oczekiwaniom klientów, Kreowanie aktywnych postaw i zachowań ludzi wobec edukacji i poradnictwa zawodowego, Monitorowanie potrzeb pracowników, pracodawców, osób wchodzących na ścieżkę aktywności zawodowej jak też tych, którzy z różnych powodów z niej zstępują, Współdziałanie służb zatrudnienia, pracy, pomocy społecznej i edukacji z racji wspólnych powiązanych problemów klientów. Dr hab., prof. UZ Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski

19 Zielona Góra 2011 Dziękuję