1 Jacek Szlachta Założenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej Zielona Góra 6 lipiec 2012r.

Prezentacja na temat: "1 Jacek Szlachta Założenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej Zielona Góra 6 lipiec 2012r."— Zapis prezentacji:

1 1 Jacek Szlachta Założenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej Zielona Góra 6 lipiec 2012r.

2 Plan prezentacji 1. Porozumienie województw oraz przesłanki podjęcia tych prac i ich specyfika 2. Pozycja województw Polski Zachodniej 3. Nawiązania do zapisów Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2020 4. Wizja, cel ogólny, cele szczegółowe, kluczowe projekty, co dalej 2

3 Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (1) Przesłanki porozumienia: - wzmocnienie współpracy województw Polski zachodniej do rozwoju ich potencjału, Zwiększenie dostępności komunikacyjnej makroregionu Polski zachodniej w celu powstrzymanie polaryzacji tego obszaru, Wykorzystanie szansy na ożywienie transportu na kierunku północ-południe przez budowę CETC, w tym udrożnienie Odry i jej pełne włączenie do systemu śródlądowych dróg wodnych Europy 3

4 Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (2) Wzmocnienie pozycji zachodnich województw wobec landów niemieckich, w taki sposób by pobudzić transgraniczną współpracę gospodarczą, skoordynować i skutecznie zrealizować zamierzenia inwestycyjne w rejonie pogranicza Wykorzystanie szans wynikających z nowoczesnych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych, wzmocnione przez skuteczną koordynację działań podejmowanych przez poszczególne województwa 4

5 Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (3) Pełne wykorzystanie policentrycznej, dobrze rozwiniętej sieci osadniczej, w tym ośrodków miejskich posiadających znaczący potencjał naukowy i intelektualny, a jednocześnie zahamowanie upadku znaczenia wielu miast makroregionu Poszukiwanie rozwiązań przeciwdziałania negatywnym tendencjom demograficznym, zwłaszcza na rynku pracy Odpowiedźi na wyzwania zmieniającej się polityki spójności UE 5

6 Specyfika tych prac (1) Aktywne zaangażowanie urzędów marszałko- wskich, MRR i środowiska naukowego, można nawet mówić o nowym w warunkach polskich rodzaju partnerstwa Wykonanie 19 ekspertyz i 5 raportów wojewódzkich przez wiodących polskich oraz dwu cieszących się dużym prestiżem zagranicznych naukowców, eliminujących deficyty wiedzy odnośnie Polski Zachodniej Systematyczna współpraca w ramach przedsięwzięcia siedmiu ekspertów naukowych 6

7 Specyfika tych prac (2) Systematyczna współpraca w ramach Grupy Sterującej realizowana metodą warsztatową Dochodzenie do kolejnych przybliżeń technikami budowania konsensusu pięciu województw w modelu od dołu do góry (bottom up) Konsekwentne ograniczanie zakresu Strategii Rozwoju Polski Zachodniej do wymiaru między wojewódzkiego i makroregionalnego, w tym także w szerokim zakresie sieciowania Identyfikowanie i rozwijanie potencjałów rozwojowych Polski Zachodniej które mogą zostać lepiej wykorzystane 7

8 Specyfika tych prac (3) Brak prób wpisywania zagadnień lokalnych czy też będących w kompetencji Zarządu Województwa, nie wykraczających swoich zasięgiem i charakterem poza obszar województwa Poczucie własności ze strony samorządów województw Polski Zachodniej Dążenie do pełnej zgodności z zapisami rządowych dokumentów strategicznych Wpisanie się w renesans myślenia strategicznego w układach makroregionalnych w Unii Europejskiej i w Polsce 8

9 9 PKB na mieszkańca w odniesieniu do UE27=100 w latach 1997-2009 (1) Województwo199720082009Zmiana Mazowieckie62,989,997,3+34,4 Śląskie49,961,665,2+15,3 Wielkopolskie46,359,564,6+18,3 Dolnośląskie46,061,366,3+20,3 Zachodniopomorskie44,351,753,4+9,1 Pomorskie43,554,159,2+15,7 Lubuskie40,548,951,9+11,4 Opolskie40,148,349,7+9,6

10 10 PKB na mieszkańca w odniesieniu do UE27=100 w latach 1997-2009 (2) Województwo199720082009Zmiana Kujawsko-pomorskie39,049,251,5+12,5 Łódzkie39,053,155,5+16,1 Małopolskie39,049,252,2+13,2 Podlaskie35,441,644,8+9,4 Warmińsko-mazurskie35,242,344,9+9,7 Lubelskie33,639,640,9+7,3 Podkarpackie33,439,341,6+8,2 Świętokrzyskie33,345,647,2+13,9 Polska44,257,060,8+16,6

11 Projekt krajowy brutto na km2 Bank Światowy Reshaping Economic Geography, Washington D.C., 2009 11

12 Produkt krajowy brutto na km2 Bank Światowy, Reshaping Economic Geography, Washington D. C., 2009 12

13 13 wskaźnik123456 Produktywność w usłu- gach i przemyśle 2007 00012 W13 D LOZ Gos. domowe z dostę- pem do Internetu 2009 0012 DL OWZ 400 Indeks konkurencyjności 2010 0025 D W 8 L OZ 1 Udział lud. 30-34 2008 wykształcenie wyższe 1010 DZ 5 L OW 0 Wskaźnik zatrudnienia 20-64 2008 0015 W9 D LO 1 Z Wydatki na B+R 20070015 W10DL OWZ Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (1)

14 14 wskaźnik123456 Wcześniej kończący edukację w wieku 18-24 w 2007-2009 14 DO W 2 LZ 0000 Wskaźnik bezrobocia 20080157 L OW 3 DZ Udział ludności zagrożonej ubóstwem 2008 023 DO 7 L WZ 4 Zdolności oczyszczania wody 2007 7 D W 1 O24 L2 Z0 Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (2)

15 Uwagi: D - Dolnośląskie, L - Lubuskie, O – Opolskie, W –Wielkopolskie Z - Zachodniopomorskie wskaźnik123456 Inwestycje publiczne na mieszkańca 2002-2006 00002 D14 LOWZ Indeks regionalnej innowacyjności 2006 0005 D11 L OWZ Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (3)

16 Nawiązania do KSRR 2020 (1) Obszary przygraniczne gdzie znikają ograniczenia w przepływie dóbr, osób, kapitałów i usług (w szczególności sąsiadujące z Niemcami, Czechami i Słowacja) narażone są na zjawiska negatywne, związane z niska krajową dostępnością terytorialną, i różnicami kulturowymi, społecznymi oraz zjawiskiem drenażu endogenicznych potencjałów regionalnych […]. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w województwach Polski Zachodniej gdzie bliskość Niemiec i Berlina stwarza ogromne szanse rozwojowe, jak i zagrożenia (s. 36). 16

17 Nawiązania do KSRR 2020 (2) Takie zarysowanie strategii rozwoju przestrzennego sieci transportowej będzie miało duże znaczenie dla intensyfikacji powiązań funkcjonalnych polskich miast z lepiej rozwiniętymi obszarami UE(a tym samym powinno przyczynić się do wzrostu ich konkurencyjności) oraz wpłynie pozytywnie na poprawianie spójności terytorialnej kraju (w tym szczególnie nastąpi radykalna poprawa połączeń transportowych stolic województw zachodnich z Warszawą i resztą kraju) (s. 98). 17

18 Nawiązania do KSRR 2020 (3) Może dojść do utraty znaczenia niektórych ośrod- ków wojewódzkich, a tym samym powiększenia sfer zagrożonych odpływem ludności i marginalizacja społeczno-gospodarczą znacznych obszarów kraju. W szczególności zagrożenie to dotyczy […] centrów województw opolskiego i lubuskiego. Szczególnie negatywnych konsekwencji takiego rozwoju sytuacji można się spodziewać na obszarze zachodniej Polski, już dzisiaj będącej słabo zintegrowaną z pozostałą częścią kraju. W związku z powyższym polityka regionalna musi zwrócić specjalną uwagę na rozwój i zasięg pozytywnego oddziaływania tych ośrodków wojewódzkich (s. 100). 18

19 Nawiązania do KSRR 2020 (4) Zapewnienie efektywnych połączeń transportowych z najważniejszymi ośrodkami miejskimi kraju i w relacjach europejskich (drogowych, kolejowych, lotniczych). Szczególnej uwagi w tym zakresie wymagają powiązania […] ze stolicami województw zachodnich tj. Szczecin, Gorzów Wielkopolski oraz Zielona Góra i Wrocław, których połączenia z głównymi ośrodkami zagranicznymi (Berlin, Praga) są znacznie bardziej rozwinięte niż z Warszawą i pozostałymi ośrodkami miejskimi kraju (s. 100-101). 19

20 Nawiązania do KSRR 2020 (5) W tym kontekście zostanie opracowana ponadregionalna Strategia Rozwoju Polski Północno-Zachodniej (s.123). Należy podkreślić, że KSRR pomija województwo opolskie w gronie regionów Polski Zachodniej Bardzo spójne z KSRR zapisy zawiera Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 20

21 Wizja Polski Zachodniej Polska Zachodnia – region dorzecza Odry… otwarty, atrakcyjny, mobilizujący, kreatywny, współpracujący Otwartym – pod wieloma względami. Komunikacyjnie, ale również tolerancję dla różnych kultur Atrakcyjnym – dla trzech podstawowych podmiotów dokonu- jących wyborów lokalizacyjnych jakimi są: przedsiębiorcy, mieszkańcy oraz turyści Mobilizującym – przede wszystkim potencjał endogenny Kreatywnym – na możliwie wielu obszarach aktywności społeczno-gospodarczej Współpracującym – przede wszystkim w poszukiwaniu efektów synergii 21

22 Cel Strategii Rozwoju Polski Zachodniej Celem Strategii Rozwoju Polski Zachodniej jest wykorzystanie potencjału współpracy międzywojewódzkiej dla tworzenia warunków wzrostu konkurencyjności regionów Polski Zachodniej oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów makroregionu w taki sposób aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu, spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską 22

23 Cele szczegółowe (1) I. Poprawa stanu bezpieczeństwa energetycznego oraz środowiskowego, w szczególności powodziowego II. Poprawa poziomu spójności i dostępności teryto- rialnej Polski Zachodniej w układzie międzyregionalnym III. Tworzenie warunków dla rozwoju społeczeństw informacyjnego w skali całego makroregionu IV. Wspieranie rozwoju sieci współpracy ośrodków naukowo-technologicznych i akademickich Polski Zachodniej oraz rozwijanie innych elementów gospodarki opartej na wiedzy 23

24 Cele szczegółowe (2) V. Stymulowanie kompleksowego rozwoju osi odrzańskiej VI. Rozwój i sieciowanie funkcji metropolitalnych w ośrodkach wojewódzkich Polski Zachodniej VII. Tworzenie wspólnego produktu turystycznego Polski Zachodniej VIII. Osiągnięcie nowej jakości współpracy transgranicznej 24

25 Cele szczegółowe (3) Każdy cel szczegółowy zawiera opis problemu oraz proponowane kierunki działań na tle zapisów strategicznych dokumentów Polski. Priorytet dla podjęcia i rozwiązania problemów ponadregionalnych i sieciowych. Określono warunki brzegowe wdrożenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej i jej celów jakim jest partnerstwo poziomu centralnego, regionalnego i lokalnego administracji publicznej. Dla skutecznego podjęcia problemów ponad wojewódzkich i międzyregionalnych trzeba wykorzystać europejską politykę spójności w latach 2014-2020 25

26 Kluczowe projekty o charakterze ponadwojewódzkim i międzyregionalnym W trakcie prac nad założeniami zidentyfikowano 25 kluczowych projektów o znaczeniu strukturalnym oraz charakterze ponad wojewódzkim, nad którymi powinno się podjąć współpracę, celem ich pełnej konceptualizacji 26

27 Co dalej? Mamy trzy zaawansowane inicjatywy: Polska Wschodnia (5 województw), Polska Zachodnia (5 województw) i Polska Południowa (2 województwa). Doprowadzenie do akceptacji strategii makroregionalnych przez RM oraz uwzględnienie w modelu europejskiej polityki spójności w Polsce w latach 2014-2020 pozwoli na skuteczne podjęcie problemów, dla których nie przewidzieliśmy rozwiązań dotyczących wieloletniego okresu programowania na lata 2007-2013 27

28 Co dalej? Założenia Strategii przyjęte przez województwa Polski Zachodniej przekazano Pani Minister 2 kwietnia, na seminarium w Szczecinie wyrażono polityczną deklarację na temat wykorzystania efektów w programowaniu polityki rozwojowej Polski na lata 2014-2020 18 maja w MRR odbyło się seminarium na temat programowania w układach makroregionalnych 28

29 Dziękuję za uwagę 29