1Warszawa, 26 stycznia 2012 r. ANALIZA SYTUACJI FINANSOWEJ MAZOWSZA W KONTEKŚCIE WPŁATY DO BUDŻETU PAŃSTWA Z TYTUŁU TZW. JANOSIKOWEGO.

Prezentacja na temat: "1Warszawa, 26 stycznia 2012 r. ANALIZA SYTUACJI FINANSOWEJ MAZOWSZA W KONTEKŚCIE WPŁATY DO BUDŻETU PAŃSTWA Z TYTUŁU TZW. JANOSIKOWEGO."— Zapis prezentacji:

1 1Warszawa, 26 stycznia 2012 r. ANALIZA SYTUACJI FINANSOWEJ MAZOWSZA W KONTEKŚCIE WPŁATY DO BUDŻETU PAŃSTWA Z TYTUŁU TZW. JANOSIKOWEGO

2 Obniżenie ratingu Mazowsza przez Agencję Fitch Komunikat prasowy Fitch obniżył rating Województwa Mazowieckiego do ‘BBB+’. Perspektywa jest stabilna. Fitch Ratings, Londyn/Warszawa, 13 kwietnia 2011 r.: Fitch Ratings obniżył ratingi dla Województwa Mazowieckiego: długoterminowy w walucie zagranicznej z ‘A-’ do ‘BBB+’, długoterminowy w walucie krajowej z ‘A’ do ‘A-’ oraz długoterminowy krajowy z ‘AAA(pol)’ do ‘AA(pol)’. Perspektywa wszystkich ratingów jest stabilna. Fitch Ratings także obniżył długoterminowy rating w walucie zagranicznej z ‘A-’ do ‘BBB+’ dla obligacji Województwa Mazowieckiego wyemitowanych w transzach o wartości 50 mln euro i 32 mln euro. Obniżenie ratingów odzwierciedla dalsze pogarszanie się wyników operacyjnych Województwa w latach 2009-2010 oraz jedynie nieznaczną ich poprawę w latach 2011- 2012, a także słaby wskaźnik pokrycia zadłużenia. Ratingi biorą pod uwagę szybki wzrost wydatków operacyjnych, przekraczający wzrost dochodów operacyjnych. Wpłaty do budżetu państwa z tytułu części regionalnej subwencji ogólnej stanowią dodatkowe obciążenie dla budżetu Województwa, podobnie jak ryzyko pośrednie generowane przez sektor ochrony zdrowia.. Warszawa, 26 stycznia 2012 r.2

3 W 2010r. nadwyżka operacyjna spadła do 5,2% dochodów operacyjnych, podczas gdy w latach 2007-2009 wynosiła ona średnio 20,8%. Fitch oczekuje, że w latach 2011-2013 marża operacyjna może się nieznacznie poprawić do ok. 8%, jednak pozostanie ona nadal znacznie niższa niż w latach poprzednich, a wskaźnik spłaty zadłużenia (zadłużenie/nadwyżka bieżąca) pozostanie słaby, powyżej 15 lat. Chociaż Województwo nie planuje dalszego wzrostu zadłużenia, jednak zdaniem Fitch może ono nadal rosnąć w związku wydatkami inwestycyjnymi; do ok. 78% dochodów bieżących w 2013r. z umiarkowanego poziomu 66,5% (1,4 mld zł) w 2010r. Obsługa zadłużenia w latach 2011-2016 może wynieść średnio 117 mln zł rocznie, a następnie wzrosnąć do 250 mln zł w latach 2017-2019 w związku z wykupem obligacji, co może dodatkowo pogorszyć wskaźniki obsługi zadłużenia. Wysoki udział dochodów z podatków CIT i PIT w dochodach operacyjnych (71% w 2010r.) oraz skomplikowany i progresywny sposób kalkulowania wpłat do budżetu państwa z tytułu części regionalnej subwencji ogólnej czyni budżet Województwa podatnym na niekorzystne zmiany koniunktury gospodarczej. W 2010r. Województwo otrzymało niższe wpływy z podatków, podczas gdy jego wpłata do budżetu wzrosła o 7%; do 939 mln zł i stanowiła 63% dochodów podatkowych. W 2011r. wpłata ta będzie niższa (628 mln zł) w związku z decyzją Ministerstwa Finansów dotyczącą jej czasowego zmniejszenia, ale system kalkulowania nie zmienił się. Na 2012 rok wpłata jest również bardzo wysoka i wynosi aż 658 mln. (o 30 mln więcej niż w 2011r.) Warszawa, 29 kwietnia 2011 r. Warszawa, 26 stycznia 2012 r.3

4 4 Samorządowi Województwa Mazowieckiego podlega: 29 jednostek kultury (I miejsce w skali kraju) 38 jednostek oświatowych (I miejsce w skali kraju) 30 jednostek ochrony zdrowia (III miejsce w skali kraju) Stan liczbowy Wojewódzkich Samorządowych Jednostek Organizacyjnych LpWojewództwo Jednostki ochrony zdrowia Jednostki oświatowe Jenostki kultury 1dolnośląskie 332818 2kujawsko-pomorskie 281613 3lubelskie 232111 4lubuskie 1779 5łódzkie 20247 6małopolskie 211821 7mazowieckie* 273929 8opolskie 1796 9podkarpackie 152514 10podlaskie 16108 11pomorskie 143112 śląskie 563719 13świętokrzyskie 976 14warmińsko-mazurskie 141011 15wielkopolskie 272320 16zachodniopomorskie 1596 Ogółem 352314210 Udział Województwa Mazowieckiego w kwotach ogółem7,67%12,42%13,81% Warszawa, 26 stycznia 2012 r.

5 Na terenie województwa mazowieckiego znajduje się najwięcej gmin - 314, w tym 100 zaliczanych do najuboższych. 5Warszawa, 26 stycznia 2012 r.

6 6 „Janosikowe” – to subwencja wyrównawcza, przekazywana przez Mazowsze na rzecz innych województw. W roku 2010 Mazowsze na rzecz innych województw przekazało aż 940 mln zł, czyli 63 proc. swoich dochodów podatkowych. Po zastosowaniu czasowego zmniejszenia „janosikowego” w 2011 roku Mazowsze na rzecz innych województw przekazało 628 mln zł, tj. ponad 39 proc. swoich dochodów podatkowych. W 2012 roku wpłata wynosi 659 mln, co stanowi również prawie 40proc. planowanych dochodów podatkowych (czyli w dalszym ciągu największą pozycję wydatków budżetu). Warszawa, 26 stycznia 2012 r.

7 7Warszawa, 26 stycznia 2012. Sposób naliczania „janosikowego” - rok 2012 Subwencja wyrównawcza, czyli tzw. „janosikowe” naliczana jest na podstawie dochodów sprzed dwóch lat. Województwo Subwencja regionalna (dochody województw) Wpłaty województw na część regionalną dolnośląskie39 670 066 26 667 217 kujawsko-pomorskie 49 386 827 lubelskie63 672 596 lubuskie łódzkie 19 943 784 małopolskie6 983 007 mazowieckie32 177 753658 827 080 opolskie26 758 268 podkarpackie101 564 904 podlaskie35 302 667 pomorskie35 631 056 śląskie34 925 160 świętokrzyskie41 363 004 warmińsko-mazurskie67 956 598 wielkopolskie30 237 044 1 676 887 zachodniopomorskie55 065 921 Razem 687.171.184

8 Środki pozostające na realizację zadań własnych w województwie mazowieckim – porównanie z wysokością wpłaty do budżetu państwa W roku 2010 środki pozostające na realizację zadań własnych (dochody podatkowe + subwencje – wpłata) były niższe od kwoty wpłaty! W roku 2011 dzięki zmianie zasad naliczania „janosikowego” sytuacja nieznacznie uległa poprawie. Warszawa, 26 stycznia 2012 r.8

9 Analiza wszystkich skutków systemu wyrównawczego (dochody podatkowe + subwencje - wpłata) / liczba mieszkańców 9 W 2011 roku dzięki zmianie zasad naliczania „janosikowego” sytuacja Mazowsza trochę się poprawiła. W 2012 roku nieznaczna tendencja wzrostowa utrzymuje się. Zastosowanie proponowanej w projekcie obywatelskim metody naliczania wpłaty do budżetu państwa pozwoliłoby wydostać się Mazowszu z recesji. Warszawa, 26 stycznia 2012 r.9

10 Analiza wszystkich skutków systemu wyrównawczego – 2010 rok (dochody podatkowe + subwencje - wpłata)/ liczba mieszkańców Warszawa, 26 stycznia 201210

11 Analiza wszystkich skutków systemu wyrównawczego – 2010 rok Warszawa, 26 stycznia 2012 r.11

12 Analiza wszystkich skutków systemu wyrównawczego – 2011 rok (dochody podatkowe + subwencje - wpłata) / liczba mieszkańców Warszawa, 26 stycznia 2012.12

13 Analiza wszystkich skutków systemu wyrównawczego – 2011 rok Biorąc pod uwagę wyłącznie dochody podatkowe, województwo mazowieckie jest zdecydowanie najbogatszym regionem w Polsce – wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca wynosi w 2011 roku 300, wobec średniej na poziomie 132. Jednakże analizując wszystkie elementy poziomego systemu wyrównywania dochodów podatkowych województw w 2011 roku, Mazowsze zajmuje trzecią pozycję pod względem zamożności (w 2010 roku było na ostatnim miejscu). Tak dobry wynik był możliwy wyłącznie dzięki zamianie zasad naliczania „janosikowego” na 2011 rok. Niestety, nie podjęcie żadnych działań zmierzających do zmiany metodologii naliczania „janosikowego” spowoduje, że Mazowsze ponownie zajmie ostatnią pozycję – jak to mało miejsce w roku 2010. Warszawa, 26 stycznia 2012 r.13

14 Konieczne zmniejszenie dochodów podatkowych (PIT, CIT) zaplanowanych w uchwale budżetowej na 2012 r. W związku z uchwaleniem przez Radę Ministrów 6 grudnia 2011 r. nowego projektu budżetu państwa na 2012 r., w którym w bardzo dużym stopniu zmieniono założenia dot. wzrostu dochodów podatkowych Województwo Mazowieckie zmuszone jest do dokonania korekty w zakresie wysokości zaplanowanych środków z tytułu wpływów z udziałów w podatkach PIT i CIT. Pierwotnie zaplanowano wzrost dochodów podatkowych o 18,2 proc., po czym wskaźnik ten został zmniejszony do 4,8 proc. Dla województwa mazowieckiego oznacza to konieczność zaplanowania mniejszych wpływów w 2012 r. o 250 mln (z kwoty 1.902 mld do kwoty 1.652 mld), a co za tym idzie zmniejszenia planowanych wydatków na realizację zadań własnych. Warszawa, 26 stycznia 201214

15 Zadłużenie województwa mazowieckiego w latach 2008 - 2012 Zadłużenie WM cały czas jest bardzo wysokie, przekraczające 50%. Żeby móc płacić tak wysokie „janosikowe” i realizować przy tym rozpoczęte inwestycje, województwo zmuszone było zaciągać bardzo kosztowne kredyty. Warszawa, 26 stycznia 201215

16 Analiza zmian zadłużenia, środków pozostających na zadania własne i „janosikowego” w latach 2004-2012 W 2010 r. środki pozostające na zadania własne były mniejsze niż wpłata „janosikowego”. W związku z tak dużym obciążeniem zadłużenie Mazowsza cały czas rośnie. Warszawa, 26 stycznia 201216

17 Porównanie wpłaty „janosikowego" wg obowiązujących przepisów i przepisów wynikających z projektu obywatelskiego ustawy Z wykresu wynika, że przyjęcie nowej metodologii wyliczania „janosikowego” zgodnie z projektem obywatelskim zmniejszyłoby obciążenie dla budżetu WM z prawie 40 proc. do 31,9 proc. Warszawa, 26 stycznia 201217

18 Wpływ zmiany zasad naliczania części regionalnej subwencji ogólnej dla województw na 2012  Wg art. 31 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wpłatę na 2012 rok wyliczono mnożąc liczbę mieszkańców województwa z 2010 roku x (48% wskaźnika Ww) + (95% różnicy między W a 170 % wskaźnika Ww) – wynosi ona ok. 658 mln. zł.  Wg projektu obywatelskiego wpłatę, wyliczamy, mnożąc liczbę mieszkańców województwa z 2010 roku x (38,4% wskaźnika Ww) + (76 % różnicy między W a 170 % wskaźnika Ww) – wynosi ona ok. 527 mln zł. Przy zastosowaniu zasad naliczania „janosikowego” zgodnie z projektem obywatelskim ustawy wpłata części regionalnej subwencji ogólnej dla województw byłaby mniejsza o ok. 131 mln. zł.  Wg proponowanych przez województwo mazowieckie zmian, wpłatę wyliczałoby się, mnożąc liczbę mieszkańców województwa z 2010 roku x (42% wskaźnika Ww) + (80 % różnicy między W  a 180 % wskaźnika Ww) – wynosi ona ok. 512 mln zł. Warszawa, 26 stycznia 2012.18

19 Wpływ zmiany zasad naliczania części regionalnej subwencji ogólnej dla województw na 2012 – cd.  Wg proponowanych przez województwo mazowieckie zmian, wpłatę wyliczałoby się, mnożąc liczbę mieszkańców województwa z 2010 roku x (42% wskaźnika Ww) + (80 % różnicy między W a 180 % wskaźnika Ww) – wynosi ona ok. 512 mln zł. Przy zastosowaniu zasad naliczania „janosikowego” zgodnie z propozycją województwa mazowieckiego wpłata części regionalnej subwencji ogólnej dla województw byłaby mniejsza o ok. 146 mln zł. Ponadto jednym z ważniejszych postulatów województwa mazowieckiego w sprawie „janosikowego” jest ograniczenie wpłaty do wysokości nieprzekraczającej 30 proc. dochodów podatkowych. 19Warszawa, 26 stycznia 2012 r.