Aleksander Mierzejewski

Prezentacja na temat: "Aleksander Mierzejewski"— Zapis prezentacji:

1 Aleksander Mierzejewski http://historia-home.jimdo.com
Królowie Elekcyjni Aleksander Mierzejewski

2 Co to jest wolna elekcja?
Elekcja – powoływanie monarchów oraz dostojników świeckich i duchownych przez obiór. Na elekcji szlachta głosowała województwami w obecności posłów, którzy odnosili jej głosy do senatu

3 Polscy Królowie Elekcyjni
Henryk Walezy 1573 – 1575 Stefan Batory 1575 – 1586 Zygmunt III Waza 1587 – 1632 Władysław IV Waza 1632 – 1648 Jan II Kazimierz 1649 – 1668 Michał Korybut Wiśniowiecki 1669 – 1673 Jan III Sobieski 1674 – 1696 August II Mocny 1697 – 1704 oraz 1709 – 1733 Stanisław Leszczyński 1704 – 1709 oraz 1733 – 1736 August III Sas 1736 – 1763 Stanisław August Poniatowski 1764 – 1795

4 Henryk Walezy 19 września 1551r. – na świat przychodzi Aleksander Edward, syn Henryka II i Katarzyny Medycejskiej. 1572r. – śmierć Zygmunta Augusta, ówczesnego władcy Polski. 1573r. - sejm konwokacyjny i konfederacja warszawska. 16 maja 1573r. – wybór Henryka Walezego na króla Polski. 1574r. – ucieczka Walezego do Francji. 1575r. – ostateczny termin powrotu Henryka do Polski. 2 sierpnia 1589r. – śmierć Henryka Walezego

5 Rex Henricus Spłatał Polsce Psikus
Gdy w 1573 odbyło się głosowanie nad pretendentem do tronu polskiego, nikt nie myślał że wybór Walezego na króla okaże się ‘masakrą’. Kilka dni po elekcji podpisano artykuły henrykowskie i pacta conventa. W Krakowie Henryka witali senatorowie biskupi, dworzanie i ministrowie. 21 lutego 1574 roku arcybiskup gnieźnieński i prymas Jakub Uchański koronował Henryka na króla Polski. Henryk nie był ideałem w oczach poddanych. Lubował się w strojach damskich, nie stronił od makijażu i ‘ozdobiony’ był biżuterią ‘od stóp do głów’. Na obradach sejmu nudził się gdyż nie znał języka polskiego. Henrykowi zarzucano, że uwielbia hazard, a przegrane pokrywa pieniędzmi państwowymi. Natomiast Henrykowi nie za bardzo odpowiadała starsza aż o 30 lat narzeczona Anna Jagiellonka. W nocy z 18 na 19 czerwca opuścił Kraków w otoczeniu kilku Francuzów. Uciekł na wieść o chorobie Karola IX ówczesnego króla Francji. Jego stan nie wróżył poprawy, a Henryk miał ochotę na francuski tron.

6 Stefan Batory 27 września 1533r. – narodziny Stefana Batorego
1571r. – Batory zostaje wybrany na księcia Siedmiogrodu 14 grudnia 1575r. – szlachta wybiera Stefana na króla Polski 1 maja 1576r. – koronacja Stefana Batorego r. – wojna Rzeczypospolitej z carem Iwanem IV Groźnym 1586r. – śmierć Batorego

7 Wojna z Iwanem W XV wieku granica litewsko – rosyjska niebezpiecznie zbliżała się do granicy polskiej. Zajęcie Inflant przez Zygmunta Augusta zaogniło tylko sytuację. Najazd na Rzeczpospolitą w styczniu 1575 roku odniósł sukces. Do lipca car zajął północne Inflanty. W lipcu 1577 roku Iwan IV Groźny ponownie wkroczył do Polski. Armia Rzeczypospolitej liczyła wtedy zaledwie 2000 żołnierzy. Car, który posiadał 40 tysięczne wojsko zgładził naszą armię. Batory rozpoczął zabiegi o zdobycie pieniędzy na wojnę z najeźdźcą. Król zadecydował przenieść walkę na terytorium wroga. Zajął kilka kluczowych twierdz w Rosji m.in. Połock i Wielkie Łuki. W 1581 roku postanowiono zająć Psków. Zaniedbano jednak przygotowania i ‘wielki atak’ okazał się porażką. Jednak zbliżała się zima i pospolite ruszenie wróciło do domów. Król opiekę nad twierdzami pozostawił Zamoyskiemu, sam wrócił do kraju, aby zdobywać fundusze. 15 stycznia 1582 roku Batory zawarł z carem Iwanem Groźnym 10 – letni rozejm w Jamie Zapolskim. Dzięki temu Polska odzyskała Inflanty i otrzymała Połock oraz ziemie sąsiednie.

8 Zygmunt III Waza 1566r. – narodziny Zygmunta
1587r. – Waza zasiada na tronie Polski 1594r. – zostaje wybrany na króla Szwecji 1599r. – detronizacja Zygmunta w Szwecji oraz – wojny polsko – szwedzkie 1611r. – przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy. – wojna trzydziestoletnia 30 kwietnia 1632r. – śmierć Zygmunta III Wazy

9 Polska vs Szwecja Walkę o tron polski Zygmunt odbył z Maksymilianem Habsburgiem. Zwyciężył ‘wyścig’ na Wawel i natychmiast się koronował. Jednak Maksymilian nie dawał za wygraną, ale po przegranej pod Byczyną dostał się do niewoli Zamoyskiego. Zygmunt oddał jednak jeńca po zawarciu porozumienia z Rudolfem II. Od tamtej pory stosunki z Wiedniem polepszyły się. Po śmierci swego ojca, Waza udał się do Szwecji i otrzymał koronę szwedzką. Powrócił jednak do Polski a opiekę nad Szwecją pozostawił Karolowi Sudermańskiemu. Stryj nie był jednak lojalny i dążył do zerwania unii personalnej z Rzecząpospolitą. W 1598r. Waza wyruszył na czele 4000 armii, ale po druzgocącej klęsce pod Linkoping wrócił do Polski. Rok później sejm szwedzki zdetronizował go. W odpowiedzi Zygmunt wypełnił pacta conventa i przyłączył do Rzeczypospolitej Estonię. W ten sposób rozniecił wojnę. W 1600r. Karol Sudermański uderzył na Inflanty, lecz został pokonany przez Krzysztofa Radziwiłła pod Kockenhausen. Dzięki temu Inflanty znalazły się przy Polsce. W 1604r. Sudermański, już jako król Karol IX zaatakował powtórnie Polskę, ale Jan Karol Chodkiewicz pokonał go pod Kircholmem w 1605r. Ostatecznie zawarto rozejm w 1611r. W 1617r. Gustaw Adolf najechał na Inflanty. W 1622r. Zawarto kolejny rozejm w Mitawie. Polska straciła Inflanty.

10 Władysław IV 9 czerwca 1595r.– na świat przychodzi Władysław
1621r. – udział Władysława w obronie Chocimia 8 listopada 1632r. – koronacja Władysława IV na króla Polski r. – wojna z Moskwą 1648r. - bunt Kozaków 20 maja 1648r. – umiera Władysław IV

11 Tolerancyjny władca Władysław zasłynął jako król nakłaniający do religii i tolerancji. W 1645r. Z jego inicjatywy zwołano colloquium charitativum w Toruniu, podczas którego wyznawcy wielu religii mieli ustanowić wspólną deklarację wiary. Jednak ta ‘tolerancja’ była tylko fragmentem układanki Władysława. Chciał on bowiem, jako przedstawiciel chrześcijańskiego świata, wystąpić przeciwko muzułmańskiej Turcji. Po zawarciu rozejmu ze Szwecja w Sztumskiej Wsi, Władysław, jako król nie budził już tak dużego respektu. Jedyną drogą do wzmocnienia swojej władzy było zwyciężenie w konflikcie z Turcją.

12 Jan Kazimierz 22 marca 1609r. – narodziny Jana
r. – areszt Jana Kazimierza 1646r. – powrót do Polski 1649r. – koronacja Jana Kazimierza na króla Polski 1652r. – pierwsze ‘liberum veto’ 1655r. – początek potopu szwedzkiego 1660r. – pokój w Oliwie 1668r. – abdykacja Jana Kazimierza 16 grudnia 1672r. – śmierć Jana

13 Barwny życiorys Jan Kazimierz brał udział w wojnie trzydziestoletniej jako pułkownik wojsk cesarskich. W 1638r. został oskarżony przez Francuzów o szpiegostwo i osadzony w więzieniu. Po dwóch latach powrócił do Rzeczypospolitej. Od 1643r. spędził trzy lata swojego życia w zakonie Jezuitów w Rzymie. W 1646r. został mianowany na kardynała. Jednak bardzo szybko zrzekł się tego tytułu i powrócił do Polski. Tron polski objął w bardzo trudnej sytuacji. Cała Ukraina była objęta powstaniem Chmielnickiego. Król nie dawał sobie rady i na kilka miesięcy opuścił Polskę. W 1652r. sejm po raz pierwszy został zerwany przez liberum veto. W 1665 i 1666r. rokoszanie pobili wojska króla. Nie mając innej możliwości 16 września 1668r. abdykuje. Przenosi się do Francji, a w 1672r. umiera. W 1675r. jego ciało sprowadzono do Polski.

14 Michał Korybut Wiśniowiecki
31 lipca 1640r. – na świat przychodzi Michał 19 czerwca 1669r. – Korybut zostaje wybrany na króla Polski 27 sierpnia 1672r. – Turcy zdobywają Kamieniec Podolski 10 listopada 1673r. – śmierć Michała Korybuta Wiśniowieckiego

15 Książęce nazwisko Michał Korybut Wiśniowiecki był synem Jaremy, który był ‘pogromcą’ Chmielnickiego. Jego dziadem zaś był Jan Zamoyski. Jednak mimo szlachetnych przodków, Wiśniowiecki nie odziedziczył ani waleczności, ani mądrości i talentu politycznego. Władzę w jego imieniu, a można by powiedzieć, że ‘za niego’ sprawował Andrzej Olszowski. Na dodatek jego władza upłynęła pod znakiem haniebnego pokoju z Turcją w Buczaczu. Wtedy też Rzeczpospolita została zobowiązana do płacenia haraczu Turcji i do oddania części ziem. Michał Korybut Wiśniowiecki zmarł w przeddzień bitwy pod Chocimiem w 1673r. Został pochowany na Wawelu.

16 Jan III Sobieski 17 sierpnia 1629r. – narodziny Jana
10-11 listopada 1673r. – bitwa pod Chocimiem 21 maja 1674r. – koronacja Jana III Sobieskiego na króla Polski 1677r. – sojusz polsko-szwedzki 1683r. – odsiecz wiedeńska 1684r. – powołanie Ligi Świętej 17 czerwca 1696r. – śmierć Jana III Sobieskiego

17 Najświetniejszy król Sobieski w latach młodości studiował na Akademii Krakowskiej. Był też miłośnikiem podróży. Zwiedził kraje takie jak: Francja, Niemcy, Anglia i Niderlandy. W 1666r. został hetmanem polnym koronnym. Sobieski dowodził wojskiem polskim pod Chocimiem i Podhajcami. 21 maja 1674r. został wybrany na króla Polski. Sobieski dążył do odzyskania Prus Książęcych i zawarcia pokoju z Turcją. W 1683r. wyruszył pod Wiedeń na prośbę króla Leopolda I. Wtedy też miała miejsce tzw. Odsiecz Wiedeńska. W 1684r. Polska przyłączyła się do Ligi Świętej – przymierza anty-tureckiego. Za czasów Sobieskiego podpisano ostateczny pokój z Rosją.

18 August II Mocny 12 maja 1670r. – na świat przychodzi Fryderyk August
1694r. – obejmuje tron w Saksonii 27 czerwca 1697r. – August zostaje wybrany na króla Polski 26 stycznia 1699r. – pokój w Karłowcach 1706r. – kapitulacja Augusta 1709r. – powrót na tron dzięki poparciu cara Piotra I 1717r. – Sejm Niemy zatwierdza układ między królem a konfederatami 1733r. – śmierć Augusta

19 Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa
August II Sas był pierwszym Wettynem na tronie Polski. Był to ród pochodzący z Saksonii. Sas był przyzwyczajony do zachodnio- -europejskiego modelu rządów. Chciał on mieć władzę absolutną. August przystąpił do koalicji duńsko-rosyjskiej wymierzonej w Szwecję. Spodziewał się nie tylko szybkiej wygranej nad Karolem XII – królem Szwecji – ale także wzmocnienia swojej pozycji na tronie polskim. Jednak zamiast wygranej nad Szwecją, został zmuszony do zrzeczenia się korony. W momencie śmierci Augusta II Rzeczpospolita była prawie całkowicie zależna od Rosji. August II Mocny zmarł w 1733r. Został pochowany na Wawelu.

20 Stanisław Leszczyński
20 października 1677r. – narodziny Stanisława 1704r. – detronizacja Augusta II – pierwsza koronacja Leszczyńskiego 1733r. – wybór Leszczyńskiego na króla Polski 1736r. – abdykacja Stanisława 23 lutego 1766r. – śmierć Stanisława Leszczyńskiego

21 Możnowładca Stanisław Leszczyński pochodził z jednego z najmożniejszych rodów wielkopolskich. W młodości odbył podróż po Europie. Zwiedził m.in. Niemcy, Francję i Włochy. Dzięki temu poznał elitę zachodnioeuropejską. 3 października 1704r. Stanisław Leszczyński, z rozkazu króla Szwecji Karola XII został koronowany na króla Polski. Jednak zwycięstwo Rosji nad Szwecją doprowadziło do utraty tronu przez Leszczyńskiego i odzyskania władzy przez Augusta II. Stanisław opuścił kraj. Po śmierci Mocnego, nadarzyła się okazja do odzyskania tronu. Jednogłośnie został okrzyknięty królem. Jednak gdy wojska rosyjskie wkroczyły do Polski, Leszczyński musiał uciekać. Zamieszkał we Francji. Jego zięć Ludwik XV przyjął go z otwartymi ramionami i oddał Lotaryngię pod wodzę Stanisława.

22 August III Sas 7 października 1696 – narodziny Augusta
5 października 1733r. – wybór Fryderyka na króla Polski 1734r. – koronacja w Krakowie 1736r. – sejm pacyfikacyjny 5 października 1763r. – śmierć króla

23 Ostatni Wettyn August III Mocny objął tron Polski nie do końca sprawiedliwie. Gdy królem wybrano Leszczyńskiego, wojska rosyjskie wkroczyły do Rzeczpospolitej, aby narzucić swojego kandydata. Leszczyński uciekł z kraju, a August objął tron. August nie był traktowany jako król godny zaufania. Tak samo on zaczął traktować swoich poddanych. Oddalał się coraz bardziej od spraw państwowych, a władza w kraju sprawowana była przez jego zaufanych ministrów. Tym samym władza królewska miała coraz to mniejsze znaczenie. Tylko jeden sejm w ciągu całego panowania Augusta nie został zerwany i doprowadził do uchwalenia konstytucji. August III Mocny zmarł 5 października 1763r. Wtedy też rozpoczęło się w Polsce ostatnie bezkrólewie.

24 Stanisław August Poniatowski
17 stycznia 1732r. – narodziny Stanisława 1764r. – elekcja Poniatowskiego na tron Polski 1768r. – konfederacja barska 1770r. – detronizacja Poniatowskiego 3 listopada 1771r. – zamach na króla 1772r. – I rozbiór Polski 1773r. – powołanie KEN 1791r. – uchwalenie Konstytucji 3 maja 1793r. – II rozbiór Polski 1794r. – insurekcja kościuszkowska 1795r. – III rozbiór Polski. Abdykacja Poniatowskiego 12 lutego 1798r. – śmierć Stanisława Augusta Poniatowskiego

25 Ostatni król Poniatowski wywodził się ze średniej szlachty, jednak jego ojciec szybko wyrósł na jednego z liderów dominującego w czasach panowania Augusta III. Na dodatek w 1752r. Zdobył urząd kasztelani krakowskiej. Pozycja ojca umożliwiła Stanisławowi naukę i zdobycie wykształcenia. Dzięki poparciu carycy Katarzyny, August Stanisław Poniatowski został wybrany na króla Polski w 1764r. Podczas konfederacji barskiej 22 X 1770 r. konfederaci ogłosili detronizację króla. Nie miało to większego znaczenia praktycznego, lecz było wyrazem niechęci szlachty do Poniatowskiego. Stanisław przyczynił się do założenia KEN-u, sfinansowania licznych budowli oraz do pełnienia mecenatu nad artystami. Uchwalenie Konstytucji 3 maja jest zwieńczeniem jego prób reformowania kraju. 25 listopada 1795r. Poniatowski został zmuszony do abdykacji. Zmarł na wygnaniu 12 lutego 1798r.

26 Dziękuję