„Obszary funkcjonalne – nowe podejście

Prezentacja na temat: "„Obszary funkcjonalne – nowe podejście"— Zapis prezentacji:

1 „Obszary funkcjonalne – nowe podejście
do zarządzania przestrzenią i rozwojem” Waldemar Pruss Związek Miast Polskich

2 PROJEKTY ZŁOŻONE (85) I DOFINANSOWANE (15) W PROGRAMIE REGIONALNYM
Złożone wnioski Przyznane dofinansowanie

3 „To nie polityka wyrównywania szans.
NOWE PODEJŚCIE DO ROZWOJU TERYTORIALNEGO Odejście od polityki wyrównywania – na rzecz polityki efektywności „To nie polityka wyrównywania szans. To polityka rozwoju” (wypowiedź wiceministra rozwoju regionalnego)

4 WYMIAR TERYTORIALNY Nowe regulacje europejskiej polityki spójności i polskiej polityki rozwoju wprowadzają nacisk na terytorialny wymiar polityk publicznych. Przejście w zarządzaniu rozwojem - od podejścia sektorowego i tradycyjnej redystrybucji pieniędzy do zintegrowanego terytorialnie - ma polegać na integrowaniu działań różnych podmiotów publicznych i środków na rozwój w ich dyspozycji - wobec terytoriów określonych nie administracyjnie, a funkcjonalnie (charakteryzujących się podobnymi cechami społeczno-gospodarczo-przestrzennymi). Punktem odniesienia dla interwencji polityk publicznych będą OBSZARY FUNKCJONALNE.

5 (nie jest to więc przypadkowy obszar, dowolnie określony).
POLSKA POLITYKA ROZWOJU OBSZAR FUNKCJONALNY (Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030) Zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi, jednolitymi celami rozwoju (nie jest to więc przypadkowy obszar, dowolnie określony). W tym kontekście narzędzie planistyczne, jakim są obszary funkcjonalne, powinno być wykorzystywane do planowania rozwoju przestrzennego i społeczno-gospodarczego.

6 „OPTYMALNY” OBSZAR FUNKCJONALNY
OBSZAR FUNKCJONALNY POWINIEN BYĆ: Spójny pod względem funkcjonowania Efektywny pod względem zarządzania Generujący: wysoką efektywność transportowo-osadniczą wysoką jakość życia optymalną obsługę infrastrukturalną (przede wszystkim usługi publiczne)

7

8 Miejskie obszary funkcjonalne w województwie wielkopolskim
OFAL: położony jest w południowo-zachodniej Wielkopolsce. Głównym ośrodkiem administracyjnym i gospodarczym jest miasto Leszno. Obszar ten swym obszarem obejmuje 106 tys. ha, a zamieszkuje go około 131 tys. mieszkańców. Obszar Funkcjonalny Leszna i jego otoczenia przedstawiony na mapie jest jednym z 7 miejskich obszarów funkcjonalnych zidentyfikowanych w Wielkopolsce i jednym z dwóch (obok Aglomeracji Poznańskiej), w którym zachodzące procesy demograficzne mają pozytywne aspekty rozwojowe.

9 MIEJSKIE OBSZARY FUNKCJONALNE
Typologia miejskich obszarów funkcjonalnych ze względu na funkcje ośrodków miejskich w systemie osadniczym kraju: Ośrodków wojewódzkich, w tym metropolitalnych Ośrodków regionalnych Ośrodków subregionalnych (LESZNO) Ośrodków lokalnych Miejskie obszary funkcjonalne

10 Aglomeracja Leszczyńska –
jest skupiskiem sąsiadujących ze sobą miast i wsi, które stanowią wspólny organizm, poprzez zintegrowanie lub uzupełnienie się rozmaitych form infrastruktury tych miejscowości oraz wzajemne wykorzystywanie potencjałów, którymi te miejscowości dysponują

11 POWIĄZANIA I WSPÓŁZALEŻNOŚCI NA OF
POWIĄZANIA I WSPÓŁZALEŻNOŚCI terenów miejskich z najbliższym otoczeniem Zamieszkanie Dojazdy do pracy Dojazdy do instytucji publicznych Oświata Handel Niektóre usługi komunalne Transport publiczny Rekreacja Kultura Środowisko Inne

12 DEMOGRAFIA – SZANSE I ZAGROŻENIA OFAL
GUS: Prognoza liczby ludności dla powiatu leszczyńskiego i miasta Leszna do roku 2035

13 DEMOGRAFIA – SZANSE I ZAGROŻENIA OFAL
Łącznie w ciągu 20 lat: wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym o 62% spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym o 20%

14 PROBLEMY ROZWOJOWE OFAL
Utrzymanie potencjału demograficznego Zdolność utrzymania samowystarczalności ekonomicznej obszaru Zapewnienie dostępności podstawowych usług na terenie obszaru

15 PODSTAWOWE ZASADY PROGRAMOWANIA DOKUMENTÓW NA LATA 2014-2020
OBSZARY FUNKCJONALNE A NOWA PERSPEKTYWA FUNDUSZY UE PODSTAWOWE ZASADY PROGRAMOWANIA DOKUMENTÓW NA LATA W latach środki UE muszą być przeznaczane na cele związane z rozwojem kraju, które wpisują się w Strategię Europa 2020 oraz gwarantują największe efekty mnożnikowe w sferze społecznej, gospodarczej, instytucjonalnej, jak również w wymiarze terytorialnym. POLSKA POLITYKA ROZWOJU + EUROPEJSKA POLITYKA SPÓJNOŚCI = programy operacyjne - 6 krajowych programów operacyjnych - 16 regionalnych programów operacyjnych

16 OBSZARY FUNKCJONALNE A NOWA PERSPEKTYWA FUNDUSZY UE
11 PRIORYTETÓW – celów tematycznych podzielonych na priorytety inwestycyjne Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych (TEN-T) Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej

17 ZIT – ZINTEGROWANE INWESTYCJE MIEJSKIE
Kierunkowe finansowanie zintegrowanych działań na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich: Co najmniej 5% środków z EFRR przyznanych każdemu państwu członkowskiemu należy zainwestować w zintegrowane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich w postaci zintegrowanych inwestycji terytorialnych, a zarządzanie nimi i ich wdrażanie należy powierzyć miastom. Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej, ZIT są nowym instrumentem rozwoju terytorialnego, przyczyniającym się do realizacji zintegrowanej strategii rozwoju miejskiego lub też innych strategii terytorialnych, pod warunkiem, że wymaga to wykorzystania wsparcia z polityki spójności pochodzącego z więcej niż 1 osi priorytetowej, 1 lub więcej programów operacyjnych

18 WIELKOPOLSKI RPO 2014+ W ramach Programu planowana jest realizacja zintegrowanych projektów w formule ZIT (Zintegrowane Inwestycje Terytorialne). Będą to przedsięwzięcia wspólnie zrealizowane przez miasta i ich obszary funkcjonalne, służące całemu obszarowi funkcjonalnemu i jego mieszkańcom. Będzie to dotyczyć obszarów funkcjonalnych Poznania oraz Kalisza z Ostrowem Wielkopolskim. Część Priorytetów Inwestycyjnych będzie adresowana do określonych obszarów, bądź te obszary otrzymają preferencje w ramach poszczególnych konkursów. Narzędziem realizacji WRPO będą Obszary Strategicznej Interwencji (OSI). Jedną z form wsparcia w ramach OSI będą koperty finansowe dla ośrodków subregionalnych, czyli Konina, Gniezna, Piły i Leszna wraz z obszarami powiązanymi z nimi funkcjonalnie. Pieniądze, jakie przeznaczono dla poszczególnych ośrodków są w przeliczeniu na jednego mieszkańca równe nakładom na ZIT

19 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Waldemar Pruss wpruss@partners.org.pl
Tel