Temat: Jak wyglądał dom Kochanowskich za życia i po śmierci Urszulki opisany w Trenie VIII?

Prezentacja na temat: "Temat: Jak wyglądał dom Kochanowskich za życia i po śmierci Urszulki opisany w Trenie VIII?"— Zapis prezentacji:

1 Temat: Jak wyglądał dom Kochanowskich za życia i po śmierci Urszulki opisany w Trenie VIII?

2

3 Tren VIII Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,
Moja droga Orszulo, tym zniknienim [zniknięciem ]swoim. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było. Jedną maluczką duszą [dawniej duszami nazywano ludzi ]tak wiele ubyło. Tyś za wszytki [wszystkich ]mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy [zawsze ] pobiegała. [ przebiegała.] Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować [martwić] Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować,[dręczyć, psuć ] To tego, to owego wdzięcznie obłapiając [obejmując] I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając. Teraz wszytko [wszystko ]umilkło, szczyre pustki w domu, Nie masz zabawki, [zabawy, radości ] nie masz rośmiać sie nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.

4 Cel lekcji: Na dzisiejszej lekcji dowiesz się, jak można przedstawić trudną sytuację ojca po śmierci dziecka w utworze lirycznym.

5 Pytania na dobry początek
Co już wiemy na temat poety i Urszulki Kochanowskiej na podstawie wcześniejszych lekcji?

6 Gra dydaktyczna ,,Milionerzy’’

7 Lub gra dydaktyczna ,,Połącz w pary’’

8 Slajdy: od 9 do 14 to zadania zawarte w podanych powyżej grach dydaktycznych.

9 1.Na dzisiejszej lekcji omawiamy utwór Jana Kochanowskiego – poety, który żył:
a) w XIV wieku b) w XV wieku c) w XVI wieku.

10 2.Do jakiej epoki nawiązujemy?
a) średniowiecza b) odrodzenia c) oświecenia

11 3. Gdzie osiedlił się poeta po ślubie z Dorotą Podlodowską?
a) w Czarnolesie b) w Krakowie c) w Lublinie

12 4. Podaj imiona zmarłych córek poety.
a) Urszulka i Anna b) Urszulka i Hanna c) Anna i Hanna

13 7. Ile lat miała Urszulka, kiedy zmarła?
a) cztery lata b) dwa i pół roku c) rok

14 8. Komu poświęcone są Treny Jana Kochanowskiego?
a) królowi Zygmuntowi Augustowi b) Hannie c) Urszulce

15 Kryteria sukcesu: - określę podmiot liryczny i adresata utworu;
- za pomocą cytatów opiszę dom za życia i po śmierci Urszulki; - określę uczucia panujące w domu Kochanowskich za życia i po śmierci córki; - nazwę środki poetyckie użyte w utworze. - omówię budowę wiersza.

16 WCHODZIMY PO SZCZEBLACH SUKCESU
WCHODZIMY PO SZCZEBLACH SUKCESU. ( Każdy szczebel to realizacja kolejnego kryterium sukcesu oraz sposób realizacji celu lekcji. )

17 - Określam podmiot liryczny i adresata utworu.
Szczebel I - Określam podmiot liryczny i adresata utworu.

18 - Za pomocą cytatów opisuję dom za życia i po śmierci Urszulki.
Szczebel II - Za pomocą cytatów opisuję dom za życia i po śmierci Urszulki.

19 DOM KOCHANOWSKICH ZA ŻYCIA URSZULKI ,,Jan Kochanowski z Urszulką’’ – obraz Władysława Łuszczkiewicza

20 Władysław Łuszczkiewicz – polski malarz żyjący w XIX wieku.
Lutnia – dawny instrument strunowy szarpany, wywodzący się z czasów starożytnych, rozpowszechniony w okresie renesansu; stał się jednym z symboli poezji i poetyckiego natchnienia.

21 Dom Kochanowskich za życia i po śmierci Urszulki
Tren VIII Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknienim swoim. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było: Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło. Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając. Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz rośmiać sie nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje

22 O kimś ( zwykle o dziecku ) bardzo ruchliwym, pełnym życia i energii.
,,żywe srebro’’ O kimś ( zwykle o dziecku ) bardzo ruchliwym, pełnym życia i energii.

23 ,,Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat’’ Janusz Korczak
Podsumowanie: ,,Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat’’ Janusz Korczak

24 Dom Kochanowskich po śmierci Urszulki
Czarna wstążka – symbol oznaczający żałobę.

25 ,,Żaden ociec podobno barziej nie miłował
Dziecięcia, żaden barziej nad mię nie żałował.’’ Tren XII

26 Szczebel III - Określam uczucia panujące w domu Kochanowskich za życia i po śmierci córki.

27 Jakie uczucia towarzyszyły poecie za życia i po śmierci córki Urszulki?
* przygnębienie * szczęście * rozżalenie * strapienie * radość *tęsknota * rozpacz * zadowolenie * rozgoryczenie * spełnienie * smutek * satysfakcja * cierpienie

28 - Nazwij znane ci środki poetyckie użyte w Trenie VIII.
Szczebel IV Tu dowiem się, jakich środków użył autor, aby pokazać zmianę w domu Kochanowskich”. - Nazwij znane ci środki poetyckie użyte w Trenie VIII.

29 Tren VIII Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,
Moja droga Orszulo, tym zniknienim swoim. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było. Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło. Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała, Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając. Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz rośmiać sie nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.

30 Środki poetyckie zastosowane w Trenie VIII
- ,,Moja droga Orszulo’’ ( epitet + apostrofa ) - ,,Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała.’’ ( powtórzenie ) - ,,Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje.’’ ( personifikacja )

31 ANTYTEZA ( PRZECIWSTAWIENIE )
Antyteza- zestawienie słów, myśli, pojęć sprzecznych. Używana jest w celu wywołania mocnego wrażenia na odbiorcach i zaznaczenia silnego kontrastu.

32 - ,,Pełno nas, a jakoby nikogo nie było’’.

33 Funkcja antytezy - Antyteza użyta przez Jana Kochanowskiego służy podkreśleniu pustki i ciszy panującej w domu. Jest to pustka przede wszystkim emocjonalna, uczuciowa – nikt nie może zastąpić ukochanej córeczki.

34 - Nazwij budowę wiersza.
Szczebel V W tym miejscu dowiesz się, jakiej formy wiersza użył poeta, by ukazać swoją tragedię. - Nazwij budowę wiersza.

35 - Wiersz sylabiczny, 13-zgłoskowiec
- Występuje średniówka ( 7+6 ) ,,Moja droga Orszulo,/ tym zniknieniem swoim.’’

36 Co zabieram z dzisiejszej lekcji? – GRA DYDAKTYCZNA ,,Milionerzy’’

37 PODSUMOWANIE […] ORSZULA KOCHANOWSKA TU LEŻY, KOCHANIE
OJCOWE, ALBO RACZEJ PŁACZ I NARZEKANIE. OPAKEŚ TO, NIEBACZNA ŚMIERCI UDZIAŁAŁA NIE JAĆ ONEJ, ALE MNIE ONA PŁAKAĆ MIAŁA.’’ Tren XIII - Opakeś udziałała- postąpiła opacznie, tj. na opak niebaczna- nieuważna, nieprzestrzegająca naturalnego porządku rzeczy.

38

39 ,,W pytaniach, na które nie ma odpowiedzi, kryje się zawsze jakaś nadzieja.’’
Stanisława Fleszarowa-Muskat

40 Ta nadzieja, ,,[…] Że gdziekolwiek są dobrze im jest, Bo są z nami choć w innej postaci. […] Że odeszli po to, by żyć. I tym razem będą żyć wiecznie.’’

41

42 Ci, co odchodzą

43 wciąż z nami są. ,,Umarłych wieczność dotąd wiecznie trwa, dokąd pamięcią się im płaci.’’

44 I żyją sobie obok nas.

45 Patrzą z miłością

46 na nasze dni.

47 Czasem się śmieją Choć ich życia płomień zgasł, to myśli o nich są przecież w nas.’’

48 przez łzy.

49 Paulo Coelho – brazylijski pisarz i poeta.

50