Stanisław Przybyszewski

Prezentacja na temat: "Stanisław Przybyszewski"— Zapis prezentacji:

1

2 Stanisław Przybyszewski
Jan Kasprowicz Ewa Lewańska

3 Zbigniew Przybyszewski
Janusz Drzewucki Zbigniew Przybyszewski Juliusz Trzciński

4 Jan Kasprowicz Polski poeta, dramaturg, krytyk literacki tłumacz.
(ur. 12 grudnia 1860 w Szymborzu, zm. 1 sierpnia 1926 w Zakopanem) Polski poeta, dramaturg, krytyk literacki tłumacz.

5 Dzieciństwo i młodość Jan Kasprowicz urodził się w Szymborzu pod Inowrocławiem. Od roku 1870 uczył się w pruskich gimnazjach w Inowrocławiu, Poznaniu, Opolu, Raciborzu, a w 1884 roku uzyskał maturę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Studiował filozofię i literaturoznawstwo na niemieckich uniwersytetach w Lipsku i we Wrocławiu. Dom Kasprowicza w Szymborzu

6 Twórczość Kasprowicz wydał 17 tomików wierszy. Był też tłumaczem literatury. Tłumaczył z języków: greckiego, angielskiego, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, norweskiego, holenderskiego Pomnik Jana Kasprowicza w Inowrocławiu

7 Działalność polityczna
W młodości należał do organizacji filomackich. Od 1888 we Lwowie, pracował m.in. w redakcjach Kuriera Lwowskiego i Słowa Polskiego, związanego z Narodową Demokracją. Od 1894 r. został członkiem Ligi Narodowej. W 1920 r. jest uczestnikiem akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach.

8 Działalność akademicka
Od 1909 kierownik katedry komparatystyki literackiej na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie, rektor tej uczelni, 1924 osiadł w swoim domu na Harendzie w Poroninie.

9 Śmierć W ostatnim dwudziestoleciu swego życia coraz silniej wiązał się z Tatrami. W 1923 r. osiedlił się ostatecznie w willi "Harenda" między Poroninem a Zakopanem, gdzie zmarł 1 sierpnia W 1933 roku przeniesiono trumnę ze szczątkami Kasprowicza do mauzoleum na Harendę ze starego cmentarza w Zakopanem.

10 Ewa Lewańska (ur. 15 grudnia 1900, zm ) Polska malarka

11 Dzieciństwo Ewa Lewańska urodziła się w Kruszwicy jako czwarta córka Pawła Ryczki, właściciela jeziora Gopło Była bardzo chorowita, dlatego uczyła się w domu. Jako dziecko interesowała się niemal wszystkim, a w szczególności malarstwem i literaturą. Wraz z siostrą, Walentyną

12 Odkrycie talentu Pewnego dnia do domu Ryczkiewiczów zapukał artysta malarz Bolesław Lewański, który przywiózł na sprzedaż swoje obrazy i przy okazji zobaczył prace Ewy. Bardzo mu się je podobały, ocenił je bardzo dobrze, po czym Lewańska odbyła studia artystyczne, pod jego okiem i w niedługim czasie wyszła za niego za mąż

13 Twórczość Namalowała ponad tysiąc obrazów. Wiele z nich trafiło do przyjaciół, lekarzy u których się leczyła. Artystka tworzyła w oleju, pastelu, akwareli i temperze. Grób Ewy Lewańskiej na cmentarzu w Kruszwicy

14 Stanisław Przybyszewski
(ur. 7 maja 1868 w Łojewie pod Inowrocławiem, zm. 23 listopada 1927 w Jarontach pod Inowrocławiem) - Polski pisarz, poeta, dramaturg

15 Dzieciństwo i młodość Urodził się w Łojewie pod Inowrocławiem w rodzinie wiejskiego nauczyciela Józefa Przybyszewskiego i jego drugiej żony Doroty z Grąbczewskich. Mając 13 lat rozpoczął naukę w Toruńskim gimnazjum. Świadectwo dojrzałości uzyskał w gimnazjum wągrowieckim w 1889 roku. Wyjechał do Berlina, gdzie podjął studia architektoniczne, później medyczne. Żadnego z tych kierunków nie ukończył

16 Pierwsze publikacje Pod wpływem filozofii Nietzschego oraz zdobytych wiadomości z dziedziny neurofizjologii opublikował w języku niemieckim dwa krótkie eseje pt. Zur Psychologie des Individuums (1892)]. Szybko zyskał akceptację w skandynawsko-niemieckim środowisku cyganerii artystycznej

17 Ślub z pierwszą żoną W maju 1891 r. związał się z przyjaciółką z Wągrowca Martą Foerder. Miał z nią troje dzieci: Bolesława (ur. 22 lutego 1892), Mieczysławę (ur. 14 listopada 1892) i Janinę (ur. w lutym 1895), których losem i wychowaniem się nie interesował. Marta w 1896 popełnia samobójstwo będąc w ciąży z czwartym dzieckiem. Elżbieta Karkoszka , aktorka, która wcieliła się w rolę Marty Foerder w filmie „Dagny”

18 Ślub z drugą żoną W 1893 r. Przybyszewski poznał i poślubił Norweżkę Dagny Juel – pianistkę. Razem stworzyli parę, która skupiała wokół siebie artystów berlińskiej cyganerii. W latach 1893–1897 mieszkali na zmianę w Berlinie i Kongsvinger. Z tego związku miał dwoje dzieci: Zenona i córkę Ivi. Stanisław Przybyszewski z żoną Dagny

19 Rozstanie z mężem i śmierć Dagny
Dagny porzuciła męża w 1900 r. Przez rok tułała się po Europie. W 1901 r. zwaśnieni małżonkowie zeszli się w Warszawie. Dagny zginęła zastrzelona przez młodego wielbiciela.

20 Ekranizacja biografii Stanisława Przybyszewskiego
W 1977 roku powstał film pt. „Dagny” w reżyserii Haakona Sandoy i Gerarda Zalewskiego w oparciu o życie Stanisława Przybyszewskiego(w tej roli Daniel Olbrychski)

21 Twórczość Pisarską działalność Przybyszewski rozpoczął od studiów i utworów w języku niemieckim. W 1892 r. wydał Zur Psychologie des Individuums. I. Chopin und Nietzsche. II. Ola Hansson (O psychologii jednostek), w 1893 Totenmesse (Msza żałobna, tyt. pol. Requiem Aeternam), w 1894 Vigilien (Wigilie), w 1895 De Profundis, w 1896 Im Malstrom (W Malstrom), a w 1897 Satanskinder (Dzieci Szatana)

22 Twórczość c.d. Przybyszewski napisał kilka tomików wierszy, m.in.: Z cyklu Wigilii (1899), Nad morzem (1899), De Profundis (w języku polskim – 1900), Androgyne (1900). Pisał także dramaty. Najważniejsze z nich to: Dla szczęścia (1900), Złote runo (1901), Goście (1901)

23 Śmierć Z powodu braku pieniędzy w 1927 Przybyszewski powrócił na ojczyste Kujawy, osiadając na zaproszenie Józefa Znanieckiego w dworku w Jarontach pod Inowrocławiem, w pobliżu miejsca swych narodzin. Zmarł tamże, pochowany został na przykościelnym cmentarzu w Górze. W 1931 r. wzniesiono Przybyszewskiemu nagrobek z inskrypcją: Meteor Młodej Polski.

24 Zbigniew Przybyszewski (ur. 22 września 1907, zm. 16 grudnia 1952)
– polski komandor porucznik oraz żeglarz

25 Młodość Zbigniew Przybyszewski urodził się 22 września 1907 w Giżewie w rodzinie ziemiańskiej. Był synem Józefa i Heleny z domu Janiszewskiej. W 1927 zdał maturę w gimnazjum w Inowrocławiu i został przyjęty na IX rocznik Wydziału Morskiego do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Gdyni. Po trzech latach nauki ukończył szkołę z lokatą 12/17 i otrzymał promocję oficerską.

26 Służba wojskowa Pierwsze stanowisko służbowe objął w Kadrze Marynarki Wojennej w Świeciu, gdzie został dowódcą plutonu szkolnego. Od 1931 do 1932 był oficerem wachtowym torpedowca ORP "Krakowiak". W międzyczasie, jako p.o. oficera wachtowego, uczestniczył w rejsie niszczyciela ORP "Wicher" do Szwecji ORP „Wicher”

27 Bohater Obrony Helu Pod koniec 1938 został w dywizjonie artylerii nadbrzeżnej na Helu. W trakcie kampanii wrześniowej w 1939 prowadził skuteczny ogień przeciwko pancernikom szkolnym "Schleswig-Holstein" i "Schlesien", uzyskując trafienia 25 września. Tego samego dnia odniósł obrażenia w wyniku ostrzału cypla przez niemieckie okręty. Pod jego nieobecność bateria ponownie celnie raziła pancerniki 27 września. 28 września powrócił do linii i przejął dowodzenie jednostką, która do końca obrony Wybrzeża zachowała zdolność operacyjną.

28 Odznaczenia Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
Order Krzyża Grunwaldu III klasy Medal Za udział w wojnie obronnej 1939 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 2011

29 Stopnie oficerskie Był awansowany na stopnie oficerskie:
podporucznika marynarki – 1930 porucznika marynarki – 1933 kapitana marynarki – 1938 komandora podporucznika – 1945 komandora porucznika – 1946 Tablica pamiątkowa

30 Śmierć W 1950 został niespodziewanie aresztowany przez Główny Zarząd Informacji. 21 lipca 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy w Warszawie wydał wyrok w sprawie "zorganizowania spisku w wojsku", czyli tzw. "spisku komandorów". Pod fałszywym zarzutem działalności szpiegowskiej 7 oficerów Marynarki Wojennej skazano na karę śmierci lub dożywotnie więzienie, pomimo wycofania w procesie wymuszonych zeznań.

31 – polski krytyk literacki, poeta, dziennikarz, wydawca.
Janusz Drzewucki (ur. 6 grudnia 1958 w Kruszwicy) – polski krytyk literacki, poeta, dziennikarz, wydawca.

32 Studia i debiut poetycki
Jest absolwentem filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jako poeta zadebiutował w 1979 r. w „Życiu Literackim”.

33 Twórczość Wiersze, szkice, recenzje i felietony publikował na łamach: „Twórczości”, „Literatury”, „Tygodnika Powszechnego”, „Poezji”, „Odry”, „Zeszytów Literackich”, „Akcentu”, „Studenta”, „W drodze”, „Czasu Kultury”, „Potopu”, „Arkusza”, „Polityki” i „Gazety Wyborczej”. Współpracował z prasą regionalną: bydgoskim „Ilustrowanym Kurierem Polskim”, łódzkimi „Wiadomościami Dnia” i krakowskim „Dziennikiem Polskim”.

34 Twórczość c.d Jako poeta napisał kilka tomików wierszy:
Ulica Reformacka. Wiersze z lat Starożytny język Podróż na południe Światło września. 77 wierszy dawnych i nowych

35 Nagrody Jest laureatem nagród: i
m. Kazimiery Iłłakowiczówny (1988) – za najlepszy poetycki książkowy debiut roku, im. Stanisława Wyspiańskiego (1989) – w dziedzinie krytyki artystycznej, Funduszu Literatury Ministerstwa Kultury i Sztuki (1989), im. Stanisława Piętaka (1991) – w dziedzinie krytyki literackiej, XVIII Międzynarodowego Listopada Poetyckiegow Poznaniu (1995) – za zbiór wierszy Podróż na południe.

36 – polski polityk, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP.
Juliusz Trzciński (ur. 26 sierpnia 1880 w Ostrowie nad Gopłem, zm. w nocy z 13 października 1939 w Gniewkowie) – polski polityk, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP.

37 Życiorys Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Ukończył studia rolnicze i ekonomiczne. W latach 1919–1922 był posłem na Sejm, a od 23 lipca 1921 do 22 października 1921 był ministrem byłej dzielnicy pruskiej. Został zamordowany w wiezieniu w lasach pod Gniewkowem w nocy 13 października 1939 razem z innymi 56 zakładnikami.

38

39 Powstanie Grodu Pierwszy gród kruszwicki powstał 4 tysiące lat temu. Niektóre dowody wskazują na to, iż na tych ziemiach przebywali ludzie już 8 tysięcy lat temu. Szczególnie intensywne osadnictwo było wokół Gopła w okresie trwania kultury łużyckiej od schyłku epoki brązu. Być może tak wyglądał gród kruszwicki

40 Miejsca ówczesnego osadnictwa
Ludność tutejsza miała swoje osiedla na wyspach Gopła. Dwie osady z owego okresu odkryto m. in. na obu wyspach – Ostrowie Rzępowskim i Zamkowym, który obecnie tworzą Półwysep Rzępowski. -Półwysep Rzępowski

41 Szlaki handlowe Rozwojowi osadnictwa w tym regionie sprzyjały: urodzajna ziemia, jezioro rybne, źródła solankowe i przebiegające przez te tereny szlaki handlowe: Szlak bursztynowy, z południa Europy przez Bramę Morawską, Kruszwicę i Inowrocław do Bałtyku, Szlak łączący Ruś z Gnieznem i Poznaniem. szlak bursztynowy

42 Dawna stolica Polski Kruszwicę uznaje się za pierwszą stolicę Polski. W IX wieku do Kruszwicy podlegało 400 lub więcej grodów. To tutaj znajdowała się siedziba Popielitów. Leszko II, pierwszy z Popielitów

43 Popielidzi Jest to rzekoma dynastia panująca przed Piastami. Za pierwszego władcę tej dynastii uważany jest Leszko II, opisany przez Wincentego Kadłubka oraz Jana Długosza. Jego synem i następcą był Leszko III, zaś z kolei synem Leszka III - Popiel I. Ostatnim władcą z rodu miał być Popiel II, syn Popiela I. Popiel II

44 Legenda o popielu Jedną z najbardziej znaną legendą związaną z Kruszwicą jest legenda o Popielu. To tu myszy go pożarły. Myszy symbolizują tu nie zwierzęta, ale ludzi, mieszkających w wsi Myszy, lub z rodem Myszanami. K. Szajnocha twierdzi, że myszami byli korsarze normańscy, którzy w tym czasie przebywali na terenach Polan i Goplan.

45 Największy rozwój Kruszwicy
Kruszwica najbardziej rozwijała się za czasów panowania Siemowita, Leszka, Siemomysła, Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Mieszka II, Bolesława Śmiałego i częściowo za panowania Władysława Hermana. W okresie rządów pierwszych Piastów Kruszwica miała charakter stołeczny i rozbudowana była po obu stronach Jeziora Gopła. Siemowit

46 Miasto rzemieślników Kruszwica była poważnym środkiem handlowym i rzemieślniczym. Mieszkańcy grodu zajmowali się rzemiosłem i produkcją rozmaitych wyrobów z metali nieżelaznych i szkła. W roku 1959 odkryto na dobrze zachowany piec odlewniczy i glinianą łyżkę z VIII i IX wieku. Znaleziono również ciekawą ceramikę z VI wieku.

47 Przyjęcie chrześcijaństwa
Po przyjęciu chrześcijaństwa w drugiej połowie X wieku na podgrodziu pobudowano kościół pod wezwaniem św. Wita, przy którym znajdował się Diecezja kruszwicka. Na wschodnim brzegu na początku XII wieku zbudowano przy opactwie benedyktynów kościół św. Piotra i drugi kościół św. Gotarda. Co najmniej dwa kościoły wznosiły się na zachodnim brzegu jeziora. Jan Rzymianin, biskup kruszwicki

48 Rozwój miasta W Kruszwicy rezydował często Mieszko II. Mieszko II przyczynił się do rozwoju tego miasta i wzmocnił kontakty z zachodem. Dowodem tego są znajdowane monety, plomby i inne przedmioty, oraz bogato iluminowane księgi liturgiczne z XII wieku i relikwiarz z tegoż okresu. -Mieszko II

49 Spalenie grodu Gród rozwijał się bardzo szybko, aż do 1096 roku, kiedy to starszy syn Hermana, Zbigniew, wywołał bunt przeciwko ojcu i skrył się w Kruszwicy. Bunt został stłumiony, a ojciec kazał spalić miasto. Opis tych wydarzeń szczegółowo opisał Gall Anonim w swojej kronice. Później za czasów Bolesława Krzywoustego i Bolesława Kędzierzawego gród rozbudowuje się ponownie. Władysław Herman

50 Powstanie Kasztelanii
Od XII wieku Kruszwica miała swojego kasztelana, czyli urzędnika sprawującego władzę w grodzie i podległym mu terenie. Pierwszym był Piotr Wszeborowic Wielki od 1176 roku, ten sam który ufundował rotundę w Strzelnie. To on rozkazał ustawić w odległości 52 km od Kruszwicy drogą na Kalisz inskrypcję, która mówiła, że jesteś w połowie drogi do Kruszwicy. Rotunda św. Prokopa w Strzelnie

51 Upadek Kruszwicy Pod koniec panowania Bolesława Kędzierzawego sytuacja Kruszwicy pogarsza się . Najpierw biskupstwo kujawskie zostaje przeniesione do Włocławka, później panujący na Kujawach Kazimierz I ustanowił w 1252 roku komorę celną na moście. Wkrótce z rozkazu księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego w 1271 roku miasto zostało spalone, by te nie wpadło w ręce Pomorzan. Ofiarą zniszczenia padło podgrodzie i wiele innych zabudowań. Od tej pory Kruszwica już nigdy nie podniesie się tak szybko i nie będzie miała taki wpływ na losy Polski jak Inowrocław lub Gniezno.

52 Najazd Krzyżaków W 1332 roku Kruszwica przeżywa najazd Krzyżaków i jest w ich władaniu do 1343 roku, czyli do daty pokoju kaliskiego. Krzyżacy odchodząc chcieli zniszczyć miasto, jednak kasztelan Antoni z Kujaw ocalił je dając im okup.

53 Wybudowanie zamku W 1343 roku Kazimierz III Wielki buduje tu zamek z wieżą. Król odwiedza miasto dwa razy, najpierw w 1358 roku, a potem w 1370.

54 Nadanie praw miejskich
8 czerwca 1422 roku król Władysław Jagiełło nadał Kruszwicy potwierdzenie praw miejskich w Żninie, gdzie przebywał tu na postoju w czasie podróży do Gniezna.. Tym samym wyznaczył targ tygodniowy na sobotę i trzydniowy jarmark na dzień św. Klemensa (23 listopada) z wolnym handlem. Miasto odtąd miało własny samorząd z burmistrzem i wybieraną radą. Władysław Jagiełło

55 Najazd Szwedów Gdy Szwedzi wkroczyli na ziemie Polski, ich wojska zajęły w 1655 roku Kruszwicę. Opuścili ją 18 czerwca 1657 roku niszcząc i podpalając miasto. Po tym wydarzeniu miasto liczyło 8 mieszkańców. I tak w stanie wielkiej ruiny miasto przebywa przez niemal dwa wieki.

56 Pod Zaborem Pruskim W 1772 Kruszwica trafiła pod zabór pruski. Miała wtedy zaledwie 14 domów i 57 mieszkańców. Dopiero w 1807 roku Kruszwica została dołączona do Księstwa Warszawskiego. Mapa Księstwa Warszawskiego

57 Cukrownia W 1836 roku zostaje powołane Towarzystwo Akcyjne w Kruszwicy, które rok później uruchamia cukrownię, która jest w użytku do dnia dzisiejszego.

58 Rozwój miasta W 1889 roku Kruszwica otrzymała połączenie kolejowe z Inowrocławiem, a tym samym z całym krajem. W 1900 roku uruchomiono rzeźnię i młyn gospodarczy, a w 1905 roku gazownię. Inwestycje te przyczyniły się do zwiększenia liczby mieszkańców i eksploracji urodzajnych gleb kujawskich.

59 Walka z germanizacją Kruszwiczanie uczestniczyli w:
powstaniu kościuszkowskim 1794 Wiośnie Ludów 1848 powstaniu styczniowym 1863 powstaniu wielkopolskim 1918/1919 Jan Piotr Norblin, Powstanie Kościuszkowskie

60 Kalendarium W 1860 roku chciano zorganizować obchody 1000-lecia państwa polskiego, licząc od 860 roku, jako rok wstąpienia Piasta Kołodzieja na tron. Patronował w tej sprawie znany historyk Joachim Lelewel, przebywający na emigracji w Brukseli. Do uroczystości jednak nie doszło na skutek zakazu władz. W 1879 roku w Kruszwicy odbyło się 50-lecie twórczość Ignacego Kraszewskiego. W 1895 roku Edmund Callier napisał pierwszą monografię Kruszwicy. W 1906 roku doszło do strajku szkolnego, gdy pruskie władze wprowadziły szkolnictwo niemieckie. W strajku brało udział 200 uczniów.

61 Niepodległe miasto 3 stycznia 1919 roku Kruszwica była wolnym polski miastem, a na Mysiej Wieży został powieszony polski sztandar narodowy. Jeszcze tego samego dnia Maria Daleszyńska uszyła sztandar, który jeszcze tej samej nocy na Mysiej Wieży powiesili powstańcy Drzewiecki, Szablewski i Wysocki. Pierwsze posiedzenie w niepodległej Kruszwicy odbyło się 14 czerwca 1919 roku.

62 Rozwój Przemysłowy W 1920 roku Henryk Makowski założył w Kruszwicy Kujawską Wytwórnię Win, która produkowała około 30 gatunków win, miodów pitnych, soków owocowych, cieszących się dużym popytem. W 1925 roku Zakłady Rolniczo-Przemysłowe wybudowały młyn o zdolności przerobowej 35 ton na dobę. Powstała też mleczarnia i rzemieślnicze zakłady metalowe, a cukrownię rozbudowano. W 1934 roku rozpoczęto budowę wodociągów miejskich i kanalizacji.

63 Wybudowanie kaplicy św. Teresy
W 1922 roku rozpoczęto budowę kaplicy św. Teresy od Dzieciątka Jezus, w stylu modernistyczno-klasycystycznym. Pracami kierował Stefan Cybichowski, a budowę zakończono w 1926 roku.

64 Okupacja hitlerowska 9 wrzenia 1939 roku do Kruszwicy wkroczyły wojska niemieckie. Od pierwszych dni prześladowano Polaków. Masowo wysyłano ich na roboty do Niemiec. Kolegiatę zamieniono na magazyn zboża, w szkole uczono po niemiecku, a polskie książki wysłano na makulaturę. W ręce Niemców weszły: 10 polskich przedsiębiorstw kruszwickich, 12 warsztatów rzemieślniczych, 250 gospodarstw rolnych. Wysiedlono około 600 rodzin pozbawiając ich mienia.

65 Ofiary okupacji Dokonywano masowych aresztowań i morderstw. W lesie niedaleko Rożniat zamordowano 42 Polaków. Na polach łagiewnickich rozstrzelano 36 obywateli polskich. Na ziemiach nadgoplańskich zamordowano ponad 220 osób.

66 Wyzwolenie Kruszwicy Wyzwolenie Kruszwicy nastąpiło 19 stycznia 1945 roku, dzięki Armii Czerwonej i walczącego u jej boku Ludowego Wojska Polskiego.

67 Remont Kolegiaty W 1954 roku przeprowadzono remont kolegiacie przywracając jej styl romański. Zdjęto tynki i odsłonięto bloki piaskowca i granitu, zmniejszono okna, usunięto ceglane fryzy i gzymsy, przebudowano dach.

68 Powstanie Zakładów Przemysłu Tłuszczowego
W latach wybudowano Zakłady Tłuszczowe zwane wtedy Kujawskimi Zakładami Przemysłu Tłuszczowego. Obecnie produkują one olej kujawski, liczne margaryny, w tym najsławniejszą: „Manuel”.

69 Nadgoplański Park Tysiąclecia
15 września 1967 roku został utworzony Nadgoplański Park Tysiąclecia. Jest to rezerwat przyrody. W 1992 roku utworzono Park Krajobrazowy.

70 Burmistrzowie Kruszwicy
W wyniku reformy 6 czerwca 1990 roku odbyły się wybory na burmistrza Kruszwicy. Burmistrzowie Kruszwicy: dr Tadeusz Gawrysiak (I I II kadencja) Marek Rimer dr Tadeusz Gawrysiak (III i IV kadencja) 2010-nadal Dariusz Witczak

71 Tygodnik Kruszwica Od listopada 2005 roku ukazuje się "Tygodnik Kruszwica", będący bezpłatnym dodatkiem do wydania magazynowego "Expressu Inowrocławskiego".

72 Mysia Wieża -ceglana, ośmioboczna wieża o wysokości 32 metrów, znajdująca na Półwyspie Rzępowskim.
Kolegiata św. Piotra i Pawła z w stylu romańskim Kościół pod wezwaniem św. Teresy od dzieciątka Jezus – wybudowany w 1922 roku według projektu Stefana Cybichowskiego.

73 Pozostałość zamku Górująca nad miastem 32-metrowa ceglana wieża to pozostałość zamku zbudowanego przez Kazimierza Wielkiego ok roku. W 1657 roku Szwedzi zniszczyli zamek, wysadzając go w powietrze. Pozostała po nim jedynie ośmioboczna wieża zwana "Mysią Wieżą".

74 Centrum mocy Obecnie Mysia Wieża znana jest jako centrum mocy. Według twierdzeń radiestetów na ziemi występują specjalne miejsca tzw. czakramy, które odznaczają się szczególnie korzystnym oddziaływaniem na organizmy żywe, w tym ludzi.

75 Nazwa Jej nazwę jedni tłumaczą legendą, kiedy to król Popiel wraz z rodziną został zjedzony przez mściwe myszy. Inni uważają, że nazwa pochodzi od rodu Myszków, którzy panowali tu nad ludem goplańskim. Jest jeszcze inna wersja która głosi, że nazwę tę przynieśli ze sobą Krzyżacy. Widzieli oni w tej wieży zwierciadlane odbicie Mysiej Wieży w Bingen na wyspie Renu.

76 Wykopaliska przy Mysiej Wieży
Na Wzgórzu Zamkowym trwają wykopaliska archeologiczne pod kierunkiem prof. Wojciecha Dzieduszyckiego, kierownika Stacji Badawczej w Kruszwicy

77 Czas wybudowania Analiza stylowa kolegiaty wyodrębnia dwie fazy jej powstania: I faza – połowa XI wieku, powstaje trójnawowa bazylika na planie krzyża łacińskiego; II faza – pierwsza połowa XII wieku, dobudowano boczne kaplice, nadające świątyni wygląd charakterystyczny dla kościołów benedyktyńskich z XII wieku. Rzut poziomy Kolegiaty

78 Remonty i przebudowy Kolegiata było wielokrotnie remontowana i przebudowywana m.in.: w latach 1678 – 1679 odbudowano zniszczoną przez Szwedów wieżę i zwieńczono kopułą w stylu barokowym, W 1730 r. prezbiterium kościoła zostało otynkowane i wybielone, natomiast w 1760 r. we wnętrzu założono marmurową posadzkę.

79 Zabytki wewnątrz Kolegiaty
Najważniejszymi zabytkami, zachowanymi we wnętrzu kolegiaty są m.in.: romańska chrzcielnica w kształcie kielicha z XII wieku; romańska kropielnica z wyrytymi na obrzeżu krzyżykami; późnogotyckie rzeźby z XVI w., rzeźby klęczących aniołów z pierwszej połowy XVIII w., obraz Matki Bożej Częstochowskiej z 1656 r. malowany na desce;

80 Projekt Kościoła Świątynie w latach 20-tych ubiegłego wieku zaprojektował architekt Cybichowski z Poznania. Stało się to na wyraźną prośbę ks. prałata Stefana Schoenborna, proboszcza Kruszwicy. Powodem było to, że miasto rozrastało się- jeden kościół nie wystarczył.

81 Budowa Jesienią w 1926 roku rozpoczęto budowę. Budowniczym kościoła był Michał Kopański z Kruszwicy. Już w dwa lata później budowę zakończono, z powodu braku pieniędzy. Kościół miał- według planów- wyglądać zupełnie inaczej, być pobudowanym na planie krzyża. Z powodu kłopotów finansowych pobudowano wyłącznie poprzeczne ramię krzyża.

82 Zniszczenie kościoła W czasie II Wojny Światowej Niemcy niszczą wieżyczkę kościoła oraz ołtarz główny. Zmieniaja także świątynie na magazyn. Kościół popada w zniszczenie. Po wyzwoleniu przywrócono kościołowi św. Teresy charakter sakralny.

83 Parafia obecnie 1 lipca 1984 roku nowa parafia otrzymuje swojego duszpasterza w osobie ks. Jana Stręciwilka. 30 czerwca 1988 roku- pierwsza wizytacja kanoniczna i uroczystość 60-lecia kościoła W sierpniu 1993 roku wymalowano i pozłocono kościół. 12 listopada 1994 roku kościół nawiedza trumienka z relikwiami św. Wojciecha. 1 październik a 1997 roku parafia wraz z ks. Arcybiskupem Henrykiem Muszyńskim uroczyście przeżywa 100-lecie śmierci patronki kościoła. Rok wówczas zostaje ufundowany witraż św. Wojciecha. 2 września 2004 roku- to data zakończenia rekonstrukcji wieżyczki na kopule kościoła, zniszczonej w czasie II Wojny Światowej. Grudzień 2007 rok- kończy się praca przy mozaice ku czci patronki, zdobiącej prezbiterium kościoła.

84 Fauna Jezioro Gopło Historia powstania Flora

85 Różnorodność gatunkowa
w przeszłości różnorodność gatunkowa zwierząt była zdecydowanie większa. Dowodzą tego liczne znaleziska szczątków zwierząt z tamtych okresów. W chwili obecnej żyją tutaj sarny, dziki, piżmaki, karczowniki, trochę mniej występuje jeleni, borsuków, lisów, kun, jenotów czy jeży. Tchórza czy gronostaja spotkamy, gdy będziemy mieli więcej szczęścia.

86 Płazy Płazy reprezentowane są przez 11 gatunków do których należą między innymi traszka zwyczajna, ropuch szara i zielona, rzekotka drzewna, żaba trawna. Z gadów żyje tu jedynie zaskroniec.

87 Ryby Jezioro Gopło i inne zbiorniki zamieszkuje 25 gat. ryb. Są to m. in. Sandacz, sum, leszcz, węgorz, szczupak, karp, karaś, jazgarz.

88 Ptaki Ptaki reprezentowane są przez około 200 gat. Z czego lęgowych jest około 150. Do najbardziej charakterystycznych ptaków Nadgopla nalezą gęś gęgawa, żuraw, kormoran, bielik oraz wiele innych ciekawych gatunków.

89 Różnorodność gatunkowa
Flora Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia liczy 865 gatunków roślin naczyniowych co stanowi około 50% całej flory naczyniowej Polski. Wskutek zabiegów melioracyjnych nastąpiło obniżenie poziomu wód gruntowych, co w konsekwencji doprowadziło do spadku liczby gatunków hydrofilnych- torfowiskowo bagiennych i łąkowych. Dodatkowo pojawiły się gatunki antropogeniczne związane z działalnością człowieka.

90 Roślinność wodna      Roślinność wodna reprezentowana jest przede wszystkim przez wywłócznika, grążela białego oraz grzybienia białego, które spotykamy w zatokach i wokół wysp. Roślinność nadbrzeżna jest na terenie parku bardzo pospolita, reprezentowana jest przez pas trzcin i oczerertów, w których dominuje trzcina pospolita i pałka wąskolistna.

91 Roślinność łąk i pastwisk
      Roślinność łąk i pastwisk to przede wszystkim zespoły traw i turzyc. Dominującym typem łąk są łąki wilgotne i świeże. Zbiorowiska leśne ograniczone są do nielicznych płatów. Największy kompleks leśny występuje w okolicach Lubstówka. Nad brzegami jezior obserwujemy łęgi jesionowo-olszowe, wierzbowo-topolowe, jesionowo- wiązowe.

92 Rośliny kserotermiczne
Na terenie parku pewną osobliwością są rośliny kserotermiczne ,czyli ciepłolubne występują na nasłonecznionych zboczach o wystawie południowej. W okolicach. Mietlicy występuje ślazówka turyngska, w okolicach Kruszwicy, Gocanowa i Mietlicy rośnie czyściec wyprostowany, jak również dziewanna fioletowa.

93 Gatunki objęte ochroną
Na terenie parku odnotowano 11 gat. wymierających w Wielkopolsce i na Kujawach, 50 gat. zagrożonych wymarciem, 12 gat. rzadkich, 9 gat. częściowo chronionych w Polsce, 21 gat. objętych ochroną całkowitą w Polsce. Gatunki o najwyższych walorach florystycznych stanowi grupa złożona z 158 gatunków. Gatunków najsilniej zagrożonych wymarciem na terenie NPT jest 99.

94 Rezerwat przyrody Rezerwat został powołany zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15 września 1967 r. na powierzchni 12683,76 ha, w powiatach : inowrocławskim, radziejowskim, mogieleńskim oraz w powiecie konińskim. Celem powołania rezerwatu było zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych licznych miejsc lęgowych ptactwa wodnego, błotnego i lądowego.

95 Park Krajobrazowy Zgodnie z Rozporządzeniem Wojewody bydgoskiego nr 252 z dn. 10 grudnia 1992 r. utworzono Park Krajobrazowy pod taką samą nazwą na powierzchni 8898 ha (w rezultacie czego na terenie rezerwatu powstał obszar chroniony, częściowo funkcjonujący jako park krajobrazowy, a częściowo jako rezerwat przyrody)

96 Natura 2000 Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO) NATURA 2000 Nadgoplański Park Tysiąclecia został włączony do sieci NATURA 2000 pod nazwą Ostoja Nadgoplańska (kod obszaru PLB ), obejmującą obszar ,5 ha

97 Serce parku Jezioro Gopło „serce parku” jest największym zbiornikiem wodnym Województwa Kujawsko – Pomorskiego, będąc dziewiątym co do wielkości jeziorem w Polsce o powierzchni 2154,5 ha. W powierzchni tej uwzględniono obszar wysp, których na jeziorze jest 11

98 Mare Polonorum Nasz wielki historyk i humanista Jan Długosz ( ) nazywał jezioro Gopło Morzem Polaków (Mare Polonorum), gdyż w tamtych czasach jego powierzchnia była znacznie większa.

99 Położenie W najszerszym miejscu (Szerzawy) szerokość wynosi 2,5 km, a w najwęższym (most kolejki wąskotorowej) około 50m. Gopło jest jeziorem rynnowym - przepływowym. Położone jest w zlewni rzeki Noteci, w dorzeczu Odry.

100 Wahania poziomu wody Przez wieku poziom wody w Gople ulegał zmianom. Oto tabelka przedstawiająca poziom wody w poszczególnych okresach czasu: data poziom wody n.p.m. przyrost VII w.p.n.e.  76,5 - V w.p.n.e. 77,0 0,5 XVw.n.e. 83,2 6,2 przed 1782r 80,2 -3,0 rok 1782 79,7 -0,5 rok 1859 78,3 -1,4 rok 1882 -1,3

101 Autor: Filip Stachowiak
Źródła: Bibliografia: Encyklopedia Powszechna PWN Informatory turystyczne Strony internetowe: