LEKCJA 1 HISTORIA GIPSU.

Prezentacja na temat: "LEKCJA 1 HISTORIA GIPSU."— Zapis prezentacji:

1 LEKCJA 1 HISTORIA GIPSU

2 GIPS Podstawowe informacje o gipsie:
Pokrój kryształów: tabliczkowy, rzadziej izometryczny, słupowy, igiełkowy lub nawet włóknisty Postać skupień: skupienia ziarniste, włókniste, zbite Łupliwość: doskonała w jednym kierunku, wyraźna w dwu innych Twardość: 1,5 Barwa: biała z odcieniem miodowożółtym, czerwonawym lub szarym Rysa: biała Połysk: szklisty, na powierzchniach łupliwości perłowy Gęstość: 2,3 - 2,4 g/cm3 Inne cechy: jest bardzo kruchy i rozpuszczalny w wodzie

3

4 szczotka gipsowa jaskółcze ogony

5

6

7

8 9000 r. p.n.e. Artyści z neolitycznej wioski leżącej obok Catal-Huyuk (Anatolia - dzisiejsza Turcja) już w 9000 r. p.n.e. przygotowywali podłoże pod freski nakładając na ściany skalne gipsowy tynk, na którym malowali fantastyczne wyobrażenia polowań.

9 Najwcześniejsze znane masy gipsowe były oparte na wapnie
Najwcześniejsze znane masy gipsowe były oparte na wapnie. W okolicach roku 7500 p.n.e. mieszkańcy 'Ain Ghazal w Jordanii używali gipsu zmieszanego z niewypalonym, pokruszonym kamieniem wapiennym do przygotowania zaprawy, która była na dużą skalę używana do pokrywania ścian, podłóg i palenisk w ich domach.

10 Stosowany obok mułów nilowych jako zaprawa (Sfinks),
Egipt dynastyczny p.n.e. Stosowany obok mułów nilowych jako zaprawa (Sfinks), oraz…

11 …wyprawa ścian i posadzki (grobowiec Tutenhamona), Piramidy
Egipt dynastyczny p.n.e. …wyprawa ścian i posadzki (grobowiec Tutenhamona), Piramidy

12 Mezopotamia, Babilon, Asyria
HISTORIA GIPSU Mezopotamia, Babilon, Asyria Około 3000 lat p.n.e. stosowano kamień gipsowy jako materiał budowlany oraz jako wyprawy wewnętrzne i zewnętrzne.

13 HISTORIA GIPSU Ruiny rzymskie z 3000r. p.n.e. świadczą o umiejętności stosowania zapraw wapiennych i gipsowych Łączono je z wypełniaczami różnego rodzaju, jak np. popiołem wulkanicznym zwanym pucolaną

14 (2000 -1400 p.n.e.) kamień gipsowy stosowano jako wykładzinę posadzek
HISTORIA GIPSU Grecja Mykeny (Kreta) - pałac Knossosa ( p.n.e.) kamień gipsowy stosowano jako wykładzinę posadzek i licowanie ścian.

15 Najstarszy i najlepiej udokumentowany opis gipsu, sporządzony w starożytnej Grecji brzmi:
"Używamy tej substancji w trakcie budowy jako pokrycia, także dodajemy w miejscach, które chcemy wzmocnić" Teofrast z Eresos ( r. p.n.e.)

16 Działanie ognia na tworzywa gipsowe
~100oC gips Oddawanie wody krystalizacyjnej ze struktury gipsu (~30 min.)

17 „Ten, bowiem monarcha, absolutysta, („państwo to ja
„Ten, bowiem monarcha, absolutysta, („państwo to ja!”) i nie znoszący sprzeciwu władca w myśl dobrze pojętej profilaktyki ppoż. w rok po pożarze Londynu w 1666 roku nakazał, aby w całym Paryżu wszystkie drewniane elementy budowli tak wewnętrzne jak i zewnętrzne przykryte zostały grubą warstwą gipsowo-wapiennego tynku. Co oczywiście bez szemrania uczyniono. W wyniku tego, choć rządy „Króla Słońce” oceniać można historycznie „różnie”, to na polu nowoczesnej profilaktyki ppoż. jego gwiazda błyszczy jednak niezwykłym światłem. Co, bowiem by nie powiedzieć od czasu tego zarządzenia poważnych pożarów Paryża historia nie notuje, a jedynie pamiątką tamtych czasów jest fakt, iż do dziś, w co najmniej 70% budowli Paryża jako spoiwo tkwi gips.” K. Milczarek

18 HISTORIA GIPSU Zastosowanie gipsu jako spoiwa odnotowano w Polsce po raz pierwszy w IX w n.e. Najstarszym zabytkiem tego typu są resztki murów pierwszej murowanej katedry w Gnieźnie

19 Z XVII w pochodzą dekoracje wnętrz zamków w Wiśniczu i Łańcucie
HISTORIA GIPSU Z XVII w pochodzą dekoracje wnętrz zamków w Wiśniczu i Łańcucie

20 HISTORIA GIPSU Kościoły, w których zastosowano gips jako materiał sztukatorski (XVII –XVIII wiek): - Wilno (św. Piotra i Pawła) - Kazimierz Dolny, - Zamość, - Lublin,

21

22 Produkcji spoiw gipsowych w Polsce w latach 1946 - 1999 w tys. ton

23

24 M. Tomasik