Gramofon.

Prezentacja na temat: "Gramofon."— Zapis prezentacji:

1 Gramofon

2 Wprowadzenie Przez ostanie lata czarna płyta winylowa i gramofony przeżywają prawdziwy renesans. Powrót do technologii sprzed kilkudziesięciu lat zawdzięczamy przede wszystkim wysokiej jakości jaką może zaoferować ten standard. Analogowy dźwięk zapisany w rowku płyty wraz z dobrej jakości sprzętem gwarantuję brzmienie bardziej naturalne niż zakodowany dźwięk cyfrowy na płycie CD. Wiele nowych nagrań jest realizowanych przez wydawców na płycie winylowej. Rynek jest pełen nowych i używanych płyt. Najważniejszym elementem w zestawie jest wkładka. To ona jest głównym elementem wykonawczym i to ona generuję dźwięk zapisany na winylu. Wyróżniamy następujące rodzaje wkładek:

3 Wkładka MM Elektromagnetyczne: (stacjonarna cewka, ruchomy magnes, ang: moving magnet, MM). Produkują napięcie: rzędu mV, jest to najbardziej powszechnie stosowany typ wkładki.

4 Wkładka MC Magnetoelektryczne: ( nieruchomy magnes, ruchoma cewka, ang : moving coil, MC) Sygnał generowany przez te wkładki jest bardzo niski ( mV) i dlatego wymagają one użycia dodatkowych wzmacniaczy. Jej odmianą jest wkładka MCS ( szeregowo połączone ruchome cewki)

5 Wkładka MI Magnetoelektryczne (nieruchomy magnes, ruchom rdzeń, ang: moving iron, MI) – jest to rozwinięcie MM. Generują napięcie 3-6 mV)

6 Zestawienie wkładek MM i MC
Powszechnie uważa się, że wkładki MC są lepsze od MM, ponieważ masa elementu ruchomego jest wielokrotnie mniejsza, a przez to reakcja układu jest szybsza.

7 Wkładka gramofonowa

8 Typy igieł Powszechnie używane są trzy typy igieł: Igły sferyczne,
igły eliptyczne, igły fine-line. Najpopularniejsze to oczywiście igły sferyczne. Są łatwe i tanie do wytworzenia. Przeważnie stosowane są w tańszych wkładkach. Niestety wkładki z igłą sferyczną gorzej radzą sobie z przenoszeniem najwyższego pasma. Igły eliptyczne to rozwiązanie droższe, ale dające bardziej dokładne odwzorowanie dźwięku co wynika z kształtu igły i bardziej precyzyjnego prowadzenia po płycie. Trzeci typ igieł to igły nazywany fine-line ma zbliżony profil do igieł eliptycznych lecz powierzchnia styku jest większa, co rozkłada nacisk na większą powierzchnie, zwiększając żywotność płyty i igły.

9 Typy igieł Najlepsze wkładki do użytku domowego maja igły o końcówce eliptycznej. Zużywają one wolniej materiał płyty niż, na przykład, igła sferyczna. Ponieważ powierzchnia styku igły z płyta jest bardzo mała nacisk jest ogromny. Dlatego też w większości wkładek główka igły w całości lub w części jest wykonana z czystego diamentu.

10 Żywotność wkładek gramofonowych
Wartość ta jest w dużej mierze uzależniona od poprawnie przeprowadzonej kalibracji wkładki. Wkładka będzie zużywała się szybciej w przypadku kiedy nacisk wkładki jest zbyt duży lub zbyt mały. Musimy odpowiednio dobrać nacisk według zaleceń producenta wkładki. Niezbędne okazuje się też odpowiednie skalibrowanie kątów. Nie jest to zadanie zbyt trudne nawet dla laika. Żywotność wkładek przyjmuję wartość z przedziału od 2000 do 4000 godzin. Warto też wiedzieć, iż jedynym elementem zużywającym się w wkładce jest igła. Wymianę można wykonać samemu we wkładkach typu MM, natomiast we wkładkach typu MC operacja samodzielnej wymiany jest bardzo trudna lub niemożliwa i wymiana wiąże się z ingerencją specjalisty. Operacja ta najczęściej jest nieopłacalna ponieważ cena takiej usługi wraz z igłą kształtuję się przeważnie w przedziale 70-90% ceny nowej wkładki. Warto też pamiętać o starannym czyszczeniu wkładki, płyt oraz gramofonu przy użyciu dedykowanych akcesoriów.

11 Optymalny nacisk igły na płytę
Nacisk igły na płytę jest uzależniony od właściwości konstrukcyjnych i mechanicznych danej wkładki. Najczęstszym zakresem jest zakres od 1,75g do 2g. Powstaje pytanie dlaczego nie konkretna wartość a zakres? Odpowiedź jest prosta. Mając zakres możemy dobrać odpowiednio dźwięk jaki ma być generowany. Nawet delikatna zmiana tej wartości powoduje dużą zmianę w emitowanym brzmieniu. Odpowiednio obniżając nacisk polepszamy przestrzenność, dźwięk staje się nieco jaśniejszy. Zwiększając nacisk dodajemy niskich tonów i zwiększamy dynamikę. Dzięki temu mamy możliwość odpowiedniego dopasowania dźwięku gramofonu do całego systemu audio oraz do własnych upodobań.

12 Kalibracji gramofonu W gramofonie reguluje się kilkadziesiąt parametrów, jednak można wyróżnić kilka, które regulujemy samodzielnie: prędkość obrotową (pm), nacisk wkładki (Tracking Force), kąt prowadzenia (Tangency), azymut, VTA (Vertical Track Angle). Prędkość obrotowa najczęściej ustalana jest fabrycznie, jednak w przypadku niektórych gramofonów istnieje możliwość jej dokładnej regulacji. Potrzebne jest do tego koło z zaznaczonymi punktami oraz lampa stroboskopowa. Właściwą prędkość uzyskamy wtedy, kiedy - przy obracającym się talerzu – punkty będą pozornie nieruchome. Nacisk wkładki ustawiamy za pomocą wagi. Są wagi mechaniczne i elektroniczne (z odczytem cyfrowym). Jednym z ważniejszych parametrów jest kąt, z jakim prowadzona jest wkładka po łuku od zewnątrz do wewnątrz płyty, względem dwóch punktów, zwanych punktami Baerwalda. Teoretycznie igła powinna być prowadzona po stycznej względem rowków, jednak tylko w tych dwóch punktach klasyczne ramię pozwala na uzyskanie idealnej stycznej. Parametr ten ustawiany jest za pomocą tzw. protraktora. Najprostszy ma postać wycinka koła, najczęściej z kartonu, na którym zaznaczone są owe punkty oraz linie, równolegle do których należy ustawić boki wkładki. VTA określa kąt, z pod jakim ustawiona jest górna płaszczyzna wkładki względem płaszczyzny płyty. Także do tego parametru używa się specjalnego przyrządu, jednak można to wyregulować 'na ucho'.

13 Oznaczenia styków wkładki i przewodów do wkładki
biały -kanał lewy plus (L+) niebieski -kanał lewy masa (LG) czerwony -kanał prawy plus (L+) zielony -kanał prawy masa (RG) w przypadku wkładki z 3 stykami zamiast koloru niebieskiego i zielonego jest kolor czarny (wspólna masa dla obu kanałów)

14 Mocowanie wkładki 1/2” 1/2” (pół cala) – wkładkę mocujemy do główki za
pomocą dwóch śrub rozstawionych w odległości 1 cala (~12,5mm).

15 Mocowanie wkładki T4P T4P (pmount) -wkładkę mocujemy do główki za pomocą jednej śruby przechodzącej poprzecznie przez wkładkę. Ten rodzaj mocowania stosowany był głównie przez markę Technics.

16 Wkładka zintegrowana Istnieją wkładki, które mocujemy bezpośrednio do
ramienia (bez główki) -są to tzw. wkładki zintegrowane.

17 Adaptery Istnieją również adaptery pozwalające podłączyć
wkładkę T4P (pmount) do główki z mocowaniem 1/2”.

18 Praktyczne rady przy podłączeniu gramofonu
podłączając gramofon do miksera/wzmacniacza należy zawsze uziemić gramofon z podłączanym urządzeniem podłączamy gramofon zawsze do wejścia PHONO (MM i/lub MC) we wzmacniaczu, jeżeli wzmacniacz nie posiada takiego wejścia musimy zastosować przedwzmacniacz gramofonowy, jeżeli posiadamy wkładkę MC a wejście jest tylko MM także musimy zaopatrzyć się w przedwzmacniacz gramofonowy obsługujący dany typ wkładek najpierw włączamy gramofon później wzmacniacz, przy wyłączaniu kolejność jest odwrotna stosujmy dobrej jakości kable połączeniowe, adekwatne do klasy sprzętu