Hermeneutyka i hermeneutyczne ujęcie prawa
Hermeneutyka Z języka greckiego”hermeneutikos” oznacza objaśniać, wyjaśniać, interpretować. Nazwa pochodzi od posłańca bogów Hermesa, zapoczątkowana w starożytnej Grecji jako sztuka interpretacji tekstów literackich.
Hermeneutyka W znaczeniu tradycyjnym: Jest to dyscyplina naukowa o charakterze filologicznym, zajmująca się badaniem, objaśnianiem i interpretowaniem źródeł pisanych, po to aby ustalić ich poprawny tekst, właściwy sens. Pełni rolę pomocniczą w stosunku do nauk historycznych, jej pierwowzór stanowi hermeneutyka biblijna(zrozumienie tekstów biblijnych).
Hermeneutyka w znaczeniu ściślejszym: Jest to sztuka rozumiejącej interpretacji różnych przejawów aktywności ludzkiej, zwłaszcza o charakterze kulturalnym, zmierzacąca do odkrycia ich głębokiego sensu i umieszczenia ich w szerszym kontekście historycznym, Jej początki łączy się z osobami Friedricha Schleiermachera,Wilhema Diltheya,Hansa Georga Gadamera i Martina Heideggera.
Hermeneutyka prawnicza Jedną z form hermeneutyki jest hermeneutyka prawnicza, czyli praktyka wykładania tekstów prawnych, pojęcie to zostało zaczerpnięte przez prawników z nauk humanistycznych i jest rozumiana jako nauka rozumienia, ukazuje, że tekst wcale nie musi mieć obiektywnego znaczenia. Prawo dla prawników w dużej części polega na czytaniu i rozumieniu tekstów prawnych, które często rozumiane i interpretowane są odmiennie.
nurty hermeneutyki prawniczej: Nurt metodologiczny Nurt filozoficzny
Nurt metodologiczny To prawna metoda interpretacji tekstu; podstawowym zadaniem nauk prawnych jest rozumienie tekstu prawnego i znajdywanie rozwiązania odnoszacego się do określonych stanów faktycznych, interpretacja tekstu prawnego jest zawsze aktem twórczym. Tekst prawny możemy badać na różnym poziomach: -gramatycznym(zakłada, ze tekst prawny jest w określonym języku), -logicznym(pozwala zrozumieć tekst prawny poprzez związki przyczynowo-skutkowe), -historycznym(tekst zawsze powstaje w warunkach historycznych), -systemtycznym(z jednej strony tekst jest całością, ale z drugiej strony tekst prawny istnieje obok innych tekstów prawnych).
Tekst jest badany poprzez kanony, czyli pewne reguły postępowania Tekst jest badany poprzez kanony, czyli pewne reguły postępowania. Kanonów jest 5: -obiektywności, -porównywawczy, -jedności, -wykładni genetycznej, -odwałania się do rzeczywistego znaczenia
Nurt filozoficzny Podkreśla to co mówi pozytywizm prawniczy; twierdzi, że prawo to nie norma ani ustawa, ustawa to możliwość, a prawo to rzeczywistość.Nurty prawa pojawiają się w momencie zastosowania , oznacza to tyle, że nie ma obiektywnego znaczenia tekstu prawnego , to znaczenie jest relatywne, zależy od interpretatora i od konkretnego przypadku. Punktem wyjścia jest intuicyjne rozumienie wstępne.
Koło hermeneutyczne Według F. Schleiermachera figura opisująca hermeneutyczny sposób rozumienia i interpretacji tekstu to koło hermeneutyczne. Zgodnie z tą figurą nie można zrozumieć całości bez zrozumienia szczegółu, a szczegół nie może być zrozumiany bez odwołania się do całości. Tak więc skuteczna interpretacja polega na ruchu kolistym-od całości do szczegółu i od szczegółu do całości. Według M. Heideggera figura ta oznacza, że zanim interpretator podejmie się interpretacji tekstu posiada juz jakieś wyobrażenie o nim, wynikające z jego wyobrażenia o świecie. Nie można rozpocząć procesu interpretacji bez zera.Interpretacja jest więc procesem kolistym, ponieważ nie rozpoczyna się od punktu startowego , ale jest uwikłana we wcześniejsze doświadczenia i procesy interpretacyjne.