Niedokrwistość w ciąży

Epidemiologia Występowanie niedokrwistości wśród ciężarnych: 30-70% 95% niedokrwistość z niedoboru żelaza 5% - inne (megaloblastyczne, aplastyczne)

Niedokrwistości związane z niedoborem żelaza związana ze zwiększonym zapotrzebowaniem żelaza związana z zaburzeniami wchłaniania żelaza związana z utratą żelaza (krwawienia przewlekłe i ostre) związana z zaburzeniami gospodarki żelaza - niedokrwistość w przebiegu procesów zapalnych i chorób nerek

Konsekwencje niedokrwistości dla matki upośledzenie funkcji łożyska (poronienie, wewnątrzmaciczne obumarcie płodu, hipotrofia) zaburzenie procesów energetycznych w macicy w czasie porodu (zaburzenia czynności skurczowej, atonia w III okresie porodu) osłabienie reakcji odpornościowych (zakażenie, opóźnienie gojenia się ran) brak adaptacji do ewentualnego krwawienia po porodzie

Konsekwencje niedokrwistości dla płodu mała masa urodzeniowa wcześniactwo obniżenie poziomu hemoglobiny płodowej wzrost częstości występowania niedokrwistości u noworodków

Dzienne zapotrzebowanie na żelazo I trymestr 3-4 mg II trymestr 7-8 mg III trymestr 12-15 mg

Rozkład Fe w ustroju 5g – całkowita ilość Fe Ok. 75% związane z Hb, mioglobiną, enzymami oddechowymi 20% zawarte w ferrytynie i hemosyderynie Wchłanianie w przewodzie pokarmowym – 10-15% Transport aktywny „Absorpcja żelaza z pożywienia w 36 tygodniu ciąży wzrasta aż 9-krotnie w stosunku do absorpcji w 12 tygodniu ciąży (wzrost absorpcji nie był spowodowany anemią ciężarnych.)” Barrett: British Medical Journal 1994 Volume 309 (6947) , pp79-82

Niedokrwistość w ciąży <11 g%

Podział zaawansowania niedokrwistości TRYMESTR I I TRYMESTR I I I TRYMESTR LEKKA 12 - 13 g%Hb 11 - 12 g%Hb 10 - 11 g%Hb ŚREDNIA 9 - 10 g%Hb CIĘŻKA < 11 g%Hb < 10 g%Hb < 9 g%Hb

Profilaktyka Przed zajściem w ciążę – ocena morfologii, Fe – suplementacja W czasie trwania ciąży - zwalczanie wszelkich patologii mogących powodować występowanie lub nasilenie niedokrwistości (stany zapalne, schorzenia nerek, niedobory białkowe, stan uzębienia)

Diagnostyka Badanie podmiotowe i przedmiotowe Ocena poziomu Er, Hb, Ht Ocena stężenia żelaza Krzywa wchłaniania żelaza

Krzywa wchłaniania żelaza Wskazania: nieskuteczność leczenia doustnego Warunki: odsawienie prep. Fe na kilka dni przed testem Doustnie 1 g siarczanu żelazowego (7,5 tab. Ascoferu) Ocena stężenia Fe w surowicy na czczo i po 1, 2, 3 ... godz. (max. wzrost po ok. 2-3 godz. przynajmniej 2x)

Leczenie Suplementacja dietą (mięso, jaja) Podawanie preparatów żelaza

Leczenie doustnymi preparatami żelaza Fe ++ Podawanie na czczo Uzupełniać niedobory kwasu foliowego Dodatki związków zakwaszających (np. Vit. C – Sorbifer durules) Substancje osłaniające śluzówkę (mukoproteoza – Tardyferon)

Preparaty zarejestrowane w Polsce Biovital® dragee 33 -draż. Roche Ferrograd® Folic -tabl. powl. o przedł. działaniu Abbott Ferro-Gradumet -tabl. o zmodyf. uwalnianiu (105 mg Fe2+) Abbott Hemofer® prolongatum -draż. (105 mg Fe2+) GlaxoSmithKline Hemofer® F prolongatum -draż. GlaxoSmithKline Pharmaceuticals Resoferon® -tabl. powl. (37 mg Fe2+) Novartis Pharma Sorbifer Durules® -tabl. powl. (100 mg Fe2+) Egis Tardyferon® -tabl. o przedł. uwalnianiu (80 mg Fe2+) Robapharm Tardyferon®-Fol -tabl. powl. o zmodyf. uwalnianiu Robapharm

Kryteria niedokrwistości po porodzie Er < 3,5 mln Hb <10,5 g% Leczenie: prep. doustne, wyj. parenteralnie, transfuzje ME