„ZATRUCIA POKARMOWE – ZATRUCIA GRZYBAMI „ Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Rybniku
Zatrucia pokarmowe – zatrucia grzybami Choroby, które występują w wyniku spożycia artykułu żywnościowego lub potrawy zawierającej bakterie chorobotwórcze, toksyny bakteryjne lub związki chemiczne szkodliwe dla zdrowia. Zatrucia grzybami mają charakter sezonowy, uwarunkowany okresem wegetacji grzybów trujących. Zatrucia grzybami nie mają charakteru masowego, ograniczają się do jednego lub kilku ognisk czy osób, Które spożywały potrawy grzybowe.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WYSTĘPOWANIE ZATRUĆ GRZYBAMI: Urodzaj grzybów Sezonowość występowania Stopień znajomości grzybów jadalnych Tradycje zbierania grzybów Przekonanie społeczeństwa o dużej wartości odżywczej grzybów Niewłaściwe przechowywanie grzybów świeżych przed przygotowaniem z nich potraw Spożywanie grzybów w dużych ilościach jako tzw. danie podstawowe Skład gatunkowy grzybów stanowiących potrawę Zły sposób przygotowania i przechowywania gotowych potraw oraz ich spożywania po wielokrotnym odgrzewaniu Odporność osobnicza konsumenta
Zasadnicze typy zatruć pokarmowych grzybami - zatrucia cytotropowe – substancje toksyczne działają na komórkę – następuje uszkodzenie narządów miąższowych - zatrucia neurotropowe – substancje toksyczne mają ujemny wpływ na system nerwowy człowieka - zatrucia gastryczne – występują zaburzenia żołądkowo – jelitowe, bóle brzucha, wymioty, biegunki
zatrucia cytotropowe wywoływane przez: Piestrzenicę kasztanowatą,
Muchomor sromotnikowy
zasłonak rudy
Zatrucia neurotropowe wywołane przez: krowiaka podwiniętego (olszówka)
muchomor czerwony
muchomor plamisty
zatrucia ( drażniące przewód pokarmowy) gastryczne wywołane przez: gąskę mydlaną,
gąska tygrysowata
Gołabek wymiotny
Muchomor sromotnikowy
Grzyby jadalne mylone często z muchomorem sromotnikowym: jadalna kania czubajka
gołąbek zielony
gąska zielona
Nie zbieramy grzybów bardzo młodych, starych ABC zbieracza grzybów Nie zbieramy grzybów bardzo młodych, starych i przejrzałych, a także gatunków, których nie znamy. Nie niszczymy żadnych grzybów, trujących, ponieważ są potrzebne w ekosystemie leśnym. Zbieramy grzyby całe poprzez wykręcenie z podłoża. Pozostały dołek zasypujemy ziemią i lekko przygniatamy, ponieważ w ten sposób zabezpieczamy grzybnię. Zbieranie grzybów przez ułamanie trzonu lub obcięcie nożem dolnej jego części jest szkodliwe dla grzybni, a także utrudnia rozpoznanie wszystkich charakterystycznych cech grzyba, tak bardzo istotnych do określenia jego bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi.
Zbieramy grzyby tylko do łubianek i przewiewnych koszyków Zbieramy grzyby tylko do łubianek i przewiewnych koszyków. W torebkach, siatkach i koszykach plastikowych grzyby łatwo ulegają zaparzeniu i zepsuciu. Nawet w jadalnych gatunkach grzybów mogą wtedy wytwarzać się substancje trujące i szkodliwe dla zdrowia. Nie oceniamy grzybów nam nieznanych na podstawie smaku, ponieważ przykładowo śmiertelnie trujący muchomor sromotnikowy ma smak łagodny, nie wyróżniający się niczym szczególnym. Nie wierzmy też starym przesądom mówiącym o ciemnieniu cebuli lub czernieniu srebrnej łyżki, włożonych do potrawy z grzybów, co miałoby świadczyć o tym, że jest ona sporządzona z gatunków grzybów niejadalnych czy trujących.
ABC przyrządzania i spożywania potraw z grzybów* - Grzyby są potrawą ciężko strawną i dlatego nie wolno podawać ich małym dzieciom, ludziom w podeszłym wieku oraz osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego. Potrawy z grzybów należy spożywać świeże, bezpośrednio po sporządzeniu. Nie wolno przetrzymywać potraw z grzybów nawet w lodówce, ponieważ łatwo się one psują i szybko powstają w nich substancje trujące.
Trzeba pamiętać, że chorzy z powodu zatrucia grzybami to prawie wyłącznie ofiary nieświadomości, a nawet lekkomyślności. Dlatego pierwszym przykazaniem profilaktyki zatruć pokarmowych grzybami jest dokładna znajomość gatunków jadalnych i podobnych do nich gatunków trujących.