Czy efekt przesunięcia w następstwie TTIP zagraża polskiemu eksportowi?* Elżbieta Czarny Katarzyna Śledziewska *Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2013/09/B/HS4/01488

Cel: - Analiza potencjalnego wpływu Umowy o Partnerstwie Handlowo-Inwestycyjnym między Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską (TTIP) na eksport polskich towarów. - Analiza możliwości wystąpienia efektu przesunięcia handlu i utraty przez Polskę rynku unijnego na korzyść towarów z USA

Narzędzia: badanie udziałów Polski i USA w dostawach do UE dóbr najbardziej chronionych cłami Unii, porównanie pozycji Polski i USA w eksporcie w/w dóbr do partnerów handlowych spoza UE badanie udziałów Polski i USA w dostawach do UE dóbr o największym znaczeniu w polskim eksporcie klasyfikacja grup HS2, dane z baz oraz wits.worldbank.org.

HSNazwa Średnie cło Udział Kakao i przetwory z kakao Przetwory z mięsa, ryb lub skorupiaków, mięczaków i innych bezkręgowców wodnych Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze Tytoń i przemysłowe namiastki tytoniu Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej nie Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy jadalne Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub innych części roślin Mięso i podroby jadalne Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny Dywany i inne włókiennicze pokrycia podłogowe Odzież i dodatki odzieżowe dziane lub szydełkowane Odzież i dodatki odzieżowe, bez dzianych i szydełkowanych Cukry i wyroby cukiernicze Obuwie, getry i wyroby podobne; ich części Kawa, herbata, herbata paragwajska i przyprawy Różne przetwory spożywcze Wełna, cienka lub gruba sierść zwierzęca; przędza i tkanina z włosia końskiego Bawełna Tkaniny specjalne; tkaniny z okrywą włókienną; koronki; tkaniny obiciowe; pasmanteria; hafty Inne konfekcjonowane artykuły włókiennicze; zestawy; odzież używana i używane artykuły włókiennicze; szmaty te Wata, filc i włókniny; przędze specjalne; szpagat, powrozy, linki i liny oraz wyroby z nich Zboża Tabela 1. Grupy towarowe najbardziej chronione cłami na rynku unijnym w 2013 r. i ich udziały w imporcie UE w %

Polska eksport do UEUSA eksport do UE HS Tabela 2. Udziały grup towarowych najbardziej chronionych unijnymi cłami w 2013 r. w eksporcie z Polski i z USA do UE w %

PLUSA Tabela 3. Udziały w eksporcie z Polski i z USA na rynki pozaunijne grup towarowych najbardziej chronionych cłami na rynku UE w 2013 r.

Polska eksport do UEPolska eksport do świata HS2NazwaŚrednie cłoUdział Pojazdy nieszynowe oraz ich części i akcesoria Reaktory jądrowe, kotły, maszyny i urządzenia mechaniczne oraz ich części Maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części; rejestratory i odtwarzacze dźwięku, rejestratory i odtwarzacze Meble; pościel, materace, stelaże pod materace, poduszki i temu podobne wyroby wypychane; lampy i oprawy Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji; substancje bitumiczne; woski mineralne Tworzywa sztuczne i wyroby z nich Wyroby z żeliwa i stali Kauczuk i wyroby z kauczuku Żelazo, żeliwo i stal Miedź i wyroby z miedzi Drewno i wyroby z drewna; węgiel drzewny Mięso i podroby jadalne Papier i tektura; wyroby z masy papierniczej, papieru lub tektury Produkty farmaceutyczne Aluminium i wyroby z aluminium Odzież i dodatki odzieżowe, bez dzianych i szydełkowanych Tytoń i przemysłowe namiastki tytoniu Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej nie Olejki eteryczne i rezinoidy; preparaty perfumeryjne, kosmetyczne i toaletowe Tabela 4. Grupy towarowe o największych udziałach w polskim eksporcie do UE w % i ich udziały w całkowitym eksporcie Polski w %

USA eksport do UEUSA eksport do świata HS2udział 2013zmiana 13-11udział 2013zmiana Tabela 5. Grupy towarowe o największych udziałach w polskim eksporcie do UE w eksporcie z USA do UE i do wszystkich państw świata, udziały w %, zmiany udział ó w w latach w p.p.

Podsumowanie efekt przesunięcia będzie miał zakres ograniczony do niektórych grup towarowych, gdyż struktury polskiego i amerykańskiego eksportu do UE są różne trzy najważniejsze specjalności eksportowe Polski (87, 84 i 85), mające ponad 11-procentowe udziały w polskim eksporcie do UE obciążają cła nie przekraczające 7,35%, ale ich zniesienie może pogorszyć pozycję polskich towarów z grup 84 i 85