Cyfrowość bibliotek i archiwów „Porządek jest podstawą" – korzyści i zagrożenia kategoryzowania społecznościowego w praktyce bibliotekarskiej Kacper Trzaska Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy III Czytelnia Naukowa Cyfrowość bibliotek i archiwów Warszawa, 26-27.11.2009 r.

Wzbierający nurt Koncepcja autorstwa Bernoffa i Li [2009] Społeczny trend polegający na wykorzystaniu technologii w celu pozyskania tego co niezbędne, od innych ludzi, a nie od instytucji Zjawisko związane ze spontaniczną aktywnością użytkowników narzędzi internetowych Użytkownicy kontaktują się ze sobą, dzielą się doświadczeniami i nawzajem zaspokajają swoje potrzeby w zakresie dostępu do informacji, wsparcia, pomysłów i produktów Charakter globalny Źródłem zjawiska jest wewnętrzna potrzeba nawiązywania kontaktu z innymi

Wzbierająca fala w bibliotece Nowoczesny, interaktywny serwis internetowy biblioteki. Społeczne kategoryzowanie książek, tagowanie. System ocen publikacji. Elektroniczny formularz, poprzez który można zaproponować zakup książki. Konta użytkowników. Różnorodne możliwości kontaktu z bibliotekarzem i innymi czytelnikami (komunikatory internetowe, fora dyskusyjne, blogi).

Dwa modele wiedzy Wiedza ekspercka – posiadana przez wąskie grono specjalistów, nabyta w trakcie edukacji i praktyki zawodowej. Wiedza rozproszona – zbiór wiedzy posiadanej przez szerokie grono osób. Określana mianem inteligencji kolektywnej. Składają się na nią doświadczenia pojedynczych ludzi nabyte w wyniku codziennych obowiązków, pasji a także wykształcenia.

Dwa modele wiedzy Bibliotekarz posiada wiedzę ekspercką, opartą na kwalifikacjach, wykształceniu i praktyce zawodowej. Wiedza wszystkich czytelników ma postać systemu wiedzy rozproszonej. Współgranie dwóch modeli wiedzy pozwala na usprawnienie procesu produkcji informacji w bibliotece i osiągnięcie lepszych efektów.

Folksonomie społecznościowe Kategoryzowanie społecznościowe inaczej nazywane folksonomią jest definiowane jako neologizm oznaczający praktykę kategoryzacji treści z wykorzystaniem dowolnie dobranych słów kluczowych W znaczeniu potocznym termin ten odnosi się do grupy ludzi współpracujących spontanicznie w celu uporządkowania informacji w kategoriach

Search Oxford Libraries Online

Forrester Research [2007]

Forrester Research [2007]

Szanse Klasyfikacja społecznościowa zależy od woli ludzi korzystających z sieci, a nie od opinii ekspertów Dużo bardziej elastyczne niż tradycyjne systemy klasyfikacyjne Obniżenie kosztów organizacji informacji Wgląd w potrzeby i zachowania informacyjne czytelników Szansa prezentacji różnych postaw Stosunkowo prosta konstrukcja Wiele ścieżek dostępu do informacji

Zagrożenia wieloznaczność polisemia homografia brak wypracowanych praktyk tworzenia brak norm i podręczników brak relacji: ekwiwalencji i kojarzeniowych

Badania Louise Spiteri [2007]

Badania Louise Spiteri [2007]

Szum informacyjny i redundancja Rozbudowany system kontroli treści generowanych przez czytelników. Obowiązek rejestracji i każdorazowego logowania. Podpowiedzi, który ułatwią sprawne poruszanie się po systemie i po części wyeliminują ewentualne błędy. Stworzenie rozbudowanej sieci relacji pomiędzy poszczególnymi kategoriami tworzonymi przez czytelników.

Analfabetyzm funkcjonalny nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach wymagających wykorzystania informacji przetworzonych użytkownik nie rozumie komunikatów, z którymi ma do czynienia i nie potrafi wykorzystać ich w praktyce przewartościowaniu ulega hierarchia funkcji językowych, przekaz informacji schodzi na plan dalszy „mobilność kodu językowego” – prawo mówienia o niczym

Analfabetyzm funkcjonalny uporządkowanie przestrzeni informacji wypracowanie pewnych standardów tworzenia i przekazywania informacji na ujednoliconych formularzach, w ściśle, klarownie opracowany sposób wykształcenie przekonania o istotności informacji dla osobistego powodzenia i komunikowania się społecznego

Ujednolicenie metod opracowania rzeczowego

Wyszukiwanie synonimów Baza synonimów Ustalanie terminów preferowanych i relacji Hasła wzorcowe

Korzyści partycypacji

Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy Kacper Trzaska Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy III Czytelnia Naukowa kacper147@onet.eu