Techniki wspomaganego rozrodu – medycyna, etyka i Kościół Corpore et anima unus Techniki wspomaganego rozrodu – medycyna, etyka i Kościół Karina Maria Sasin Otwock, 18 X 2007

Podstawowe definicje i rys historyczny Aspekty medyczne wspomaganego rozrodu i niepłodności kobiecej męskiej małżeńskiej Dylematy etyczne w leczeniu niepłodności Nauka Kościoła Katolickiego o wspomaganym rozrodzie

Bezpłodność – trwała niezdolność do zajścia w ciążę i/lub spłodzenia potomstwa. Niepłodność – na ogół odwracalna niemożność zajścia w ciążę i/lub zapłodnienia komórki jajowej. Zgodnie z definicją, o niepłodności mówimy wtedy, kiedy w ciągu 12 miesięcy regularnego współżycia, bez zastosowania antykoncepcji, nie dochodzi do poczęcia dziecka.

Techniki wspomaganego rozrodu (ang Techniki wspomaganego rozrodu (ang. Assisted Reproductive Technics, ART) – kliniczne i laboratoryjne metody diagnostyczne i lecznicze używane do leczenia niepłodności

Przełomy w medycynie rozrodu John Hunter 1870r., 1886r. Sims – początki sztucznej inseminizacji 1978r. – pierwsze „dziecko z probówki” Louisa Brown 1987r. – narodziny pierwszego w Polsce dziecka poczętego w laboratorium 6.04.2000r. - pierwszy w świecie przeszczep macicy 2001r. - przeszczep jajników

Choroby ogólnoustrojowe cukrzyca mukowiscydoza choroby tarczycy niedoczynność przysadki mózgowej hiperprolaktynemia czynniki psychologiczne impotencja narkotyki, alkohol, niektóre leki spironolakton ketokonazol cymetydyna guanetydyna leki przeciwnowotworowe

Choroby jąder zaburzenia genetyczne (np. zespół Klinefeltera) nowotwory jądra niedoczynność idiopatyczna wnętrostwo żylaki powrózka nasiennego wodniak jądra uraz jąder uszkodzenie jąder w przebiegu chorób wirusowych typu świnka

Inne przyczyny zapalenie gruczołu krokowego ejakulacja wsteczna spodziectwo

Czynnik genetyczny 45, X0

Czynnik ogólnoustrojowy cukrzyca choroby tarczycy choroby nadnerczy poważne schorzenia nerek i wątroby przyczyny psychogenne alkoholizm otyłość lub nadmierna chudość

Czynnik jajnikowy i hormonalny zespół Kallmanna hyperprolaktynemia niedoczynność przysadki mózgowej zespół policystycznych jajników rak jajnika przedwczesna menopauza nieprawidłowa budowa jajnika (np. zespół Turnera) zaburzenia ciałka żółtego

Czynnik jajowodowy, maciczny i pochwowy endometrioza choroby zapalne miednicy małej (zwłaszcza wywoływane przez Chlamydia trachomatis) zrosty otrzewnowe w miednicy małej zaburzenia rozwojowe macicy mięśniaki macicy zespół Ashermana (zrosty wewnątrzmaciczne) zwężenie szyjki macicy przeciwciała przeciwspermowe nieprawidłowości śluzu szyjkowego (brak transportu nasienia do światła macicy) wszystkie choroby prowadzące do zwężenia światła pochwy

Wady przewodów Mullera

Mięśniaki macicy

Diagnostyka niepłodności kobiecej Obrazowanie: USG, HSG, MRI, CT Endoskopia: histeroskopia, laparoskopia Badania hormonalne Badania immunologiczne

histerosalpingografia

MRI miednicy mniejszej

histeroskopia

Wybrane metody leczenia niepłodności Sztuczna inseminacja nasieniem partnera/ anonimowego dawcy (IUI) Zapłodnienie pozaustrojowe (IVF, IFV-ET, ICSI) Przeszczepianie narządów rozrodczych

IUI ang. intrauterine insemination

IVF ang. in vitro fertilization

ICSI ang. Intracytoplasmic Sperm Injection

Transplantacje narządów rozrodczych

Kościół Etyka

Tymczasem... Kościół definitywnie i jednoznacznie odrzuca wszelkie metody sztucznego zapłodnienia. ?

„Od momentu, w którym jajo zostaje zapłodnione, rozpoczyna się nowe życie, które nie jest życiem ojca lub matki, lecz nowej istoty ludzkiej rozwijającej się niezależnie od nich. Nie stałaby się ona nigdy istotą ludzką, jeśliby nią nie była od samego początku. Teza ta, oczywista i zawsze akceptowana, znajduje cenne potwierdzenie we współczesnej genetyce. Od momentu zapłodnienia rozpoczyna się historia życia ludzkiego, w którym każda z różnych zdolności wymaga czasu dla swego rozwoju i działania (ontogeneza)” Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o przerywaniu ciąży

Macierzyństwo zastępcze (czyli noszenie w ciąży genetycznie całkowicie lub w połowie nie swojego dziecka) jest niedopuszczalne z tych samych względów co zapłodnienie heterologiczne, ponieważ sprzeciwia się jedności małżeństwa i godności prokreacji osoby ludzkiej. Jest obiektywnie niepełne wobec obowiązków wynikających z miłości macierzyńskiej, wierności małżeńskiej i odpowiedzialnego macierzyństwa. Obraża ono godność i prawo dziecka do poczęcia się, do okresu ciąży i wychowania przez własnych rodziców oraz, ze szkodą dla rodzin, wprowadza podział między czynnikami fizycznymi, psychicznymi i moralnymi, które je konstytuują. Jan Paweł II Donum Vitae

„Dziecko ma prawo do tego, by zostać poczętym, by być noszonym w łonie, narodzonym i wychowywanym w małżeństwie. Przez bezpieczne i uznane odniesienie do własnych rodziców może ono odkrywać własną tożsamość i czynić dojrzalszą swoją ludzką formację" Jan Paweł II Donum Vitae

„Wszystko, co godzi w samo życie, jak wszelkiego rodzaju zabójstwa, ludobójstwa, spędzanie płodu, eutanazja i dobrowolne samobójstwo; wszystko, cokolwiek narusza całość osoby ludzkiej, jak okaleczenia, tortury zadawane ciału i duszy, próby wywierania przymusu psychicznego; wszystko, co ubliża godności ludzkiej, jak nieludzkie warunki życia, arbitralne aresztowania, deportacje, niewolnictwo, prostytucja, handel kobietami i młodzieżą; a także nieludzkie warunki pracy, w których traktuje się pracowników jak zwykłe narzędzia zysku, a nie jak wolne, odpowiedzialne osoby: wszystkie te i tym podobne sprawy i praktyki są czymś haniebnym; zakażając cywilizację ludzką bardziej hańbią tych, którzy się ich dopuszczają, niż tych, którzy doznają krzywdy, i są jak najbardziej sprzeczne z czcią należną Stwórcy” Sobór Watykański II

Także różne techniki sztucznej reprodukcji, które wydają się służyć życiu i często są stosowane z tą intencją, w rzeczywistości stwarzają możliwość nowych zamachów na życie. Są one nie do przyjęcia z punktu widzenia moralnego, ponieważ oddzielają prokreację od prawdziwie ludzkiego kontekstu aktu małżeńskiego. Jan Paweł II Evangelium Vitae

Nawet medycyna, która z tytułu swego powołania ma służyć obronie życia ludzkiego i opiece nad nim, w niektórych dziedzinach staje się coraz częściej narzędziem czynów wymierzonych przeciw człowiekowi i tym samym zniekształca swoje oblicze, zaprzecza samej sobie i uwłacza godności tych, którzy ją uprawiają. Jan Paweł II Evangelium Vitae

Podsumowanie W Polsce problem niepłodności dotyka ok. 1 mln par, z czego ponad 90% jest zdeklarowanymi katolikami Stanowisko Kościoła jest jednoznaczne i zabrania ART – poddanie się którejś z technik to śmiertelny grzech przeciwko życiu i godności człowieka Istnieje konieczność badań nad wspomaganiem rozrodu w kwestiach zgodności moralnych z nauką Kościoła Należy poszerzyć społeczną świadomość nt. niepłodności Ważną rolę odgrywa rozwój ART by były zgodne z nauką Kościoła

Dziękuję za uwagę 

Więcej informacji www.nieplodnosc.pl