Autoprzeciwciała skierowane przeciwko 1,25(OH)2D3 a niedobór witaminy D w toczniu rumieniowatym układowym 1Ząbek Jakub, 2Woźniacka Anna, 2Bogaczewicz Jarosław, 1Kontny Ewa, 2Sysa-Jędrzejowska Anna 1 Instytut Reumatologiczny im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher w Warszawie 2 Katedra i Klinika Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Toczeń rumieniowaty układowy SLE – Systemic lupus erythematosus

UV Fotoprotekcja UVB 7-dehydrocholesterol Cholekalcyferol; Witamina D

Kalcytriol D3 Limfocyt Jelita ↑ Ca ↑ P Monocyt Cewki nerkowe ↑Ca ↑ P Makrofag Skóra Komórka Langerhansa Osteoblast Osteoklast

Założenia i CEL Pracy Ocena częstości występowania przeciwciał skierowanych przeciwko 1,25(OH)2D3 u chorych na toczeń rumieniowaty układowy Określenie stanu zaopatrzenia w witaminę D w zależności od wybranych parametrów klinicznych i laboratoryjnych (stężenie interleukiny-17, -23). Określenie czynników ryzyka niedoboru witaminy D w przebiegu tocznia rumieniowatego.

Badanie przeciwciał anty- 1,25(OH)2D3 Materiał i metodyka Oznaczenia 25 (OH)D3 Oznaczenia autoprzeciwciał skierowanych przeciwko 1,25(OH)2D3 Określenie czynników ryzyka niedoboru witaminy D Oznaczenie IL-17, -23 SLE N=49 Grupa kontrolna N=49 Czynniki ryzyka niedoboru witaminy D: -Konstytucjonalne -Habitualne -Farmakologiczne 25 (OH)D3 Grupa kontrolna N=30 SLE Badanie przeciwciał anty- 1,25(OH)2D3

Wyniki 80 ng/ml Stężenie zalecane 30 ng/ml Grupa badana Liczebność 25(OH)D3 [ng/ml] Średnia Mediana Min. Maks. Kwartyl SD Dolny Górny SLE 49,00 14,75 14,98 4,00 36,14 5,69 21,77 8,74 Kontrola 23,37 22,53 62,18 14,95 29,92 12,34

Częstość występowania hipowitaminozy, niedoboru i deficytu witaminy D 0-10 ng/ml 10-20 ng/ml 20-30 ng/ml

Analiza regresji logistycznej Porównanie ryzyka niedoboru witaminy D (<20 ng/ml) Analiza regresji logistycznej Stała B0 SLE vs Kontrla Ocena -0,29 1,20 Błąd standard. 0,29 0,43 t(66) -1,00 2,81 poziom p 0,32 0,01 -95%CL -0,86 0,35 +95%CL 2,05 Chi-kwadrat Walda 0,99 7,91 0,00 Iloraz szans z.jedn. 0,75 3,33 0,42 1,42 1,33 7,80 Iloraz szans zakr.

Występowanie przeciwciał skierowanych przeciwko 1,25(OH)2D3 u chorych na toczeń rumieniowaty układowy

Analiza regresji logistycznej: SLE Ocena występowania czynników ryzyka niedoboru witaminy D Analiza regresji logistycznej: SLE Stała B0 Półrocze ciepłe vs zimne Ocena -0,11 2,23 Błąd standard. 0,46 0,76 t(66) -0,23 2,91 poziom p 0,82 0,01 -95%CL -1,03 0,69 +95%CL 3,77 Chi-kwadrat Walda 0,05 8,47 0,00 Iloraz szans z.jedn. 0,90 9,26 0,36 1,99 2,27 43,18 Iloraz szans zakr.

Ocena występowania czynników ryzyka niedoboru witaminy D Analiza regresji wielorakiej: SLE BETA Błąd st. B t(24) poziom p W. wolny 14,65 11,31 1,30 0,21 wiek 0,04 0,03 0,16 0,18 0,86 płeć 0,10 0,20 4,56 8,79 0,52 0,61 BMI 0,07 0,14 0,44 0,33 0,75 Kremy z filtrem -0,41 0,19 -8,13 3,86 -2,11 0,05

Stężenie 25 (OH)D3 a parametry kliniczne i laboratoryjne Chorzy na toczeń rumieniowaty układowy

IL-23

WNIOSKI Niskie stężenie witaminy D w surowicy chorych na toczeń rumieniowaty wskazuje, że pacjenci ci stanowią istotną grupę ryzyka niedoboru witaminy D jednak obecność przeciwciał skierowanych przeciwko 1,25(OH)2D3 wydaje się nie mieć wpływu na występowanie niedoboru witaminy D3 Z uwagi na korelację niskich stężeń witaminy D z leukopenią i zmianami w nerkach, pacjenci z tymi objawami wymagają szczególnej kontroli w aspekcie oceny ryzyka niedoboru witaminy D. Pora roku z mniejszym nasłonecznieniem i stosowanie fotoprotekcji należą do zasadniczych przyczyn niedoboru witaminy D u chorych na toczeń rumieniowaty.