Portugalia Państwo leżące w Europie Południowej na Półwyspie Iberyjskim. Portugalia od północy i wschodu graniczy z Hiszpanią, a od zachodu i południa oblewają ją wody Oceanu Atlantyckiego. Jest najdalej wysuniętym na zachód państwem Europy. Ten niewielki kraj charakteryzuje się wyżynno – górzystym krajobrazem i podzwrotnikowym klimatem. W skład Portugalii wchodzi szereg wysp położonych na Oceanie Atlantyckim, w tym Archipelag Azorski i Madera. Portugalia należy do wysoko rozwiniętych państw świata, jest członkiem NATO i Unii Europejskiej.

Język urzędowy – portugalski Stolica – Lizbona

Portugalia jest popularnym celem turystów z całego świata, znana jest przede wszystkim z turystyki wypoczynkowej oraz krajoznawczej. Najpopularniejszymi ośrodkami turystycznym w Portugalii są stolica Lizbona, uznawana za jedno z najpiękniejszych miast Europy, oraz Porto. Portugalia to także znaczący ośrodek turystyki pątniczej ze względu na słynne sanktuarium w Fatimie.

Ze względu na położenie geograficzne oraz walory przyrodnicze wyróżnia się osiem regionów turystycznych: 1.Costa de Lisboa 2. Costa Verde 3. Costa da Prata 4.Montanhas

5. Planicies 6. Algavre 7. Madeira 8. Azores

W Portugalii znajduje się aż 13 miejsc wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Klasztor w Batalha Alto Douro Évora Angra do Heroísmo

Guimarães Elvas Klasztor Hieronimitów  

Klasztor Zakonu Chrystusa Makaronezyjskie lasy wawrzynolistne Pico

Porto Torre de Belém Sintra

System szkolnictwa Przedszkole – nie jest obowiązkowe, uczęszczają tu dzieci w wieku 3-5 lat. Placówki pełnią rolę wstępnego etapu kształcenia na poziomie początkowym. Można wyróżnić trzy struktury organizacyjne przedszkoli: przedszkola stacjonarne; przedszkola wędrowne – funkcjonujące na odległych i słabo zaludnionych obszarach wiejskich; świetlice przedszkolne – funkcjonujące w miastach, gdzie brakuje miejsc w przedszkolach stacjonarnych.

Szkoła podstawowa - (ensino básico) jest obowiązkowa, powszechna, bezpłatna i jednolita. Obowiązek szkolny w Portugalii trwa dziewięć lat, tj. od 6 do 15 roku życia dziecka i obejmuje: czteroletni cykl nauczania zintegrowanego: dwuletni cykl kształcenia przygotowawczego; trzyletni cykl przygotowujący uczniów do podjęcia decyzji o wyborze i kierunku dalszej nauki, a także dający podstawową wiedzę techniczno -zawodową. Ocenianie na etapie nauczania zintegrowanego jest opisowe, w dwóch następnych cyklach stosowane są oceny cyfrowe w skali 1-5. Po zakończeniu kształcenia w szkole podstawowej, uczniowie otrzymują dyplom, dający wstęp do szkoły średniej.

Szkoła średnia (ensino secundário) oferuje kierunki: ogólny, techniczno – zawodowy, zawodowy, trwający 1-4 lata. Ukończenie pierwszego otwiera drogę na studia wyższe. Kierunek techniczny daje możliwość kontynuowania nauki na studiach wyższych nieuniwersyteckich. Szkoły zawodowe uprawniają do podjęcia pracy lub dalszej nauki dającej dyplom. Na etapie kształcenia średniego istnieje również możliwość edukacji w postaci audiowizualnej lub wieczorowej. Szkołę średnią kończą egzaminy zewnętrzne organizowane przez Biuro ds. Oceniania. Wyniki egzaminów są podstawą do przyjęcia na studia wyższe.

Szkolnictwo wyższe – obejmuje dwa typy szkół wyższych: uczelnie uniwersyteckie; uczelnie politechniczne. Kształcenie uniwersyteckie daje następujące stopnie akademickie: bacharel – po trzyletnim kształceniu, z programem technicznym, kulturowym, uprawnia do wykonywania określonych zawodów; licenciado – czteroletni cykl kształcenia, z programem technicznym, kulturowym i specjalistycznym w danej dziedzinie; mestre – pogłębiona wiedza z danego obszaru naukowego oraz umiejętność prowadzenia badań; doutor – wysoki poziom kulturowy oraz zdolność prowadzenia badań w konkretnej dziedzinie wiedzy

Kultura i obyczaje Portugalia porównywana jest do pieśni fado. Z pozoru jest smutna, nostalgiczna, ale przy bliższym poznaniu okazuje się żywiołowa. Portugalczycy w naturalny dla ludzi południa sposób posiedli umiejętność korzystania z przyjemności życia. Nie spieszą się, zawsze znajdą czas na filiżankę kawy i pogawędkę z przyjaciółmi. Obiad to dla nich co najmniej dwugodzinny rytuał, a wieczorne zabawy i spotkania potrafią przeciągać w nieskończoność. Portugalczycy są bardzo gościnni i wylewni. Gdy jesteśmy przedstawiani Portugalczykowi, musimy liczyć się z tym, że możemy zostać ucałowani w obydwa policzki. Zwyczaj ten jest bardziej przyjęty niż podawanie ręki.

Portugalczycy są pokojowo nastawieni do świata, co niewątpliwie znajduje wyraz w portugalskiej odmianie corridy - touradzie. Nie zabija się byka, torreador walczy gołymi rękami chwytając zwierzę za rogi i przy pomocy naganiaczy stara się powalić zwierzę na ziemię. Walka ma symboliczny sens, bowiem chodzi w niej o pokonanie bestii w sobie. W Portugalii wciąż kultywuje się wiele ludowych tradycji i obyczajów, które co roku można podziwiać w trakcie trwania regionalnych festiwali i tradycyjnych pielgrzymek. Niektóre z tych imprez przerodziły się w szalone uroczystości, trwające wiele dni lub tygodni. Same w sobie stały się już pewnego rodzaju atrakcją turystyczną.

Święta narodowe W czasie świąt narodowych praktycznie wszystkie sklepy i instytucje są pozamykane, zapamiętajmy więc kilka kluczowych dat: 1 I – Nowy Rok III/IV – Wielki Piątek i Wielkanoc 25 IV – rocznica wybuchu „Rewolucji Goździków” (1974) 1 V – Święto Pracy VI – Boże Ciało 10 VI – rocznica śmierci narodowego bohatera - Luísa Vaz de Comõesa 15 VIII – Wniebowzięcie NMP 5 X – Dzień Republiki 1 XI – Wszystkich Świętych 1 XII – Dzień Niepodległości (1640) 8 XII – Święto Niepokalanego Poczęcia NMP 25 XII – Boże Narodzenie

W Porto podczas nocy świętojańskiej, która jest głównym wydarzeniem trwających tydzień uroczystości, wszyscy tańczą na ulicach i uderzają się wzajemnie plastikowymi młotkami po głowach. Najpowszedniejszym, codziennym „świętem” jest w Portugalii sjesta, czyli czas relaksu i odpoczynku w godzinach 12:30-14:30. Warto pamiętać, iż o tej porze możemy mieć małe trudności w załatwieniu niektórych spraw, czy zakupów.

Muzyka Portugalia to kraj o bogatej tradycji muzycznej, korzeniami sięgającej twórczości prowansalskich trubadurów. Słynie z ballad, unikalnej odmiany bluesa - fado oraz coraz bardziej popularnej muzyki, którą tworzą mieszkańcy dawnych portugalskich kolonii w Afryce. Istnieją dwa gatunki muzyki fado. Ta bardziej intymna, o większym wydźwięku emocjonalnym, wywodzi się z ulic i portowych dzielnic Lizbony. Stworzyli ją marynarze, którzy swoją tęsknotę za domem wyrażali w muzyce. Drugi - typowo akademicki nurt ma swe korzenie w Coimbrze i odzwierciedla tradycje uniwersyteckie tego miasta.

Potrawy narodowe Potrawą narodową jest bacalhau - marynowany, suszony dorsz przyrządzany na 365 sposobów - tyle, ile jest dni w roku. Podawany jest szczególnie na Wigilię. Choć równie popularnym daniem wigilijnym na północy jest gotowana ośmiornica

Grillowanych sardynek nie może zabraknąć podczas corocznych obchodów Santos Populares – świętych, patronów miast. Jedną z najbardziej popularnych zup jest Caldo Verde, przyrządzana z zielonej, karbowanej portugalskiej kapusty

Znakiem firmowym Portugalii Na deser koniecznie pastel de nata. Babeczka z ciasta francuskiego wypełniona śmietankowo-budyniowym nadzieniem. Podawane są zazwyczaj ciepłe, posypane cukrem pudrem oraz cynamonem. Znakiem firmowym Portugalii są doskonałe wina. Najlepszej marce użyczyło nazwy miasto Porto. Mało kto wie, że ten trunek wyprodukowano przypadkiem, kiedy to w XVII wieku angielscy kupcy, chcąc zapobiec kwaśnieniu wina w drodze na Wyspy, dolali doń brandy. Ku ich zaskoczeniu okazało się, że wino im mocniejsze i słodsze, tym lepsze.

Kultura jedzenia Pory posiłków są dla Portugalczyków świętością i godziny te przestrzegane są z niezwykłą u Portugalczyków pilnością. Posiłki dosłownie wyznaczają ich rytm dnia. Tak samo jak picie kawy w kawiarniach. Śniadanie je się między 7.30 a 10.00 i jest to zwykle coś do picia (kawa z mlekiem, mleko czekoladowe lub sok) oraz tourada (pajda chleba zapiekana z masłem lub oliwą) bądź kanapka z serem, szynką, lub serem i szynką (tzw. mista czyli miks). Bardzo często śniadanie je się na mieście, w ulubionej kafejce w drodze do pracy. Obiad Portugalczycy jedzą między 12.00 a 14.30, w ciągu tygodnia najczęściej w restauracji blisko miejsca pracy. Godzinna przerwa obiadowa to w Portugalii świętość. Kolacje jada się zwykle między 19.30 a 22.30. Zarówno obiad, jak i kolacja to w przypadku ogromnej większości kompletne dania składające się z zupy, drugiego dania i deseru. Obiad, na polskie standardy jest zrozumiały, natomiast obfite kolacje wywołują spore zdziwienie, a po kilku miesiącach – dodatkowe kilogramy.

Kuchnia portugalska to generalnie ciężkie jedzenie Kuchnia portugalska to generalnie ciężkie jedzenie. Portugalczycy lubią mięso, często podają je z ziemniakami/frytkami i jednocześnie ryżem. Rzadko natomiast głównemu daniu towarzyszy tzw. surówka. Towarzyskie spotkania w restauracjach i wspólne jedzenie – zwykle kolacji, jest w Portugalii powszechnym zwyczajem. Choć na północy kraju osobne regulowanie rachunku jest dość często spotykane, w powszechnej opinii uważane jest to za zachowanie niestosowne i nieeleganckie. Najczęściej spotykaną formą regulowania rachunku jest dzielenie całej kwoty przez ilość osób uczestniczących w posiłku. Wszyscy płacą tyle samo, zwykle zaokrąglając poszczególne kwoty, dzięki czemu kelner otrzymuje napiwek.

Architektura Turysta przybywający po raz pierwszy do Portugalii, zwróci uwagę na fasady kamienic ozdobione ceramicznymi płytkami. Zwyczaj wykładania nimi ścian, podłóg a nawet sufitów wprowadzili w średniowieczu Maurowie. Nazwa dekoracji - azulejos - pochodzi od arabskiego słowa al zuleio oznaczającego wypolerowany kamień lub od azul, czyli koloru niebieskiego, dominującej barwy większości płytek.

Tradycyjnym motywem ozdobnym są koguciki z Barcelos – zabawne i kolorowe.

Ludzie i obyczaje Pierwsza wizyta w czyimś domu wiąże się zwykle z oprowadzaniem przez gospodarza po mieszkaniu, co jest powszechnym zwyczajem zwłaszcza w mniejszych miejscowościach i na wsiach. Goście w portugalskich domach nigdy nie zdejmują butów. Co do spóźniania się – w Portugalii wszystko (oprócz pociągów, autobusów międzymiastowych) jest opóźnione o 15 min. Jest to zupełny standard, gdy się z kimś umawiacie czy idziecie na zajęcia. Nie należy się więc denerwować, że musicie czekać – najlepiej samemu się spóźnić.

Lizbona się bawi, Combra studiuje, Stare portugalskie przysłowie mówi: Pomiędzy typowymi Portugalczykami z północy, centrum i południa istnieje wiele różnic. Lizbona się bawi, Combra studiuje, Braga się modli a Porto pracuje.

PORTO Miasto położone w północnej części Portugalii, nad Oceanem Atlantyckim, u ujścia rzeki Douro. Jest to druga co do wielkości metropolia w państwie, po Lizbonie.

Co warto zobaczyć w Porto? Dzielnica Ribeira

Wieża Kleryków Dworzec Sao Bento

Katedra Ogród Kryształowego Pałacu

Przedmieścia Porto - dzielnica Villa Nova de Gaia słynące z piwnic, gdzie leżakuje porto.

Muzeum ze sztuką portugalską - Museu Nacional Soares dos Reis Muzeum Tramwajów

Castelo do Queijo – Serowy Zamek

Największy park w mieście - Parque de Cidade

Stadion piłkarski Estadio do Dragio

Dziękujemy za uwagę! Prezentację przygotowały: mgr Agnieszka Cadrzyńska i mgr Katarzyna Gerlecka