„ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CHŁONIAKÓW” Janusz Meder Polska Unia Onkologii Klinika Nowotworów Układu Chłonnego Centrum Onkologii-Instytut Warszawa, 21-23.10.2005

CHŁONIAKI 15 / 100.000 / ROK POLSKA CO ROKU PRZYROST O 4% (DANE WHO) 5 – 6 PRZYCZYNA ZGONÓW POŚRÓD CHORÓB NOWOTWOROWYCH POLSKA CHŁONIAK HODGKIN`A (HD) - ZIARNICA ZŁOŚLIWA 800 do 1000 nowych zachorowań rocznie Chłoniaki nieziarnicze (NHL) około 5000-6000 nowych zachorowań rocznie J. Meder

CHŁONIAKI Dane Prof. Jill Birch Uniw. Manchester, GB, 2004 Wzrost zachorowań w grupie młodszych pacjentów 13-14 r.ż. – 21% nowotworów 15-19 r.ż. – 27% nowotworów 20-24 r.ż. – podwojenie liczby nowych zachorowań w okresie ostatnich 20 lat.

CHŁONIAKI Przewlekła stymulacja antygenowa (1) - Zaburzenia regulacji immunologicznej (biorcy BMT-ALLO, autoimmunoagresja, zespoły niedoborów immunolog. wrodzone i nabyte) (HIV) - Czynniki rodzinne (podłoże genetyczne) - Infekcje wirusowe (EBV, HTLV – 1) mononukleoza zakaźna - CHTH/ RT – powikłania późne – NHL - Promieniowanie jonizujące – Hiroshima

CHŁONIAKI Przewlekła stymulacja antygenowa (2) - Leki immunosupresyjne - Środki chemiczne (owado- i grzybobójcze) pestycydy / herbicydy Rozpuszczalniki chemiczne (benzen, trójetylen, rozpuszczalniki farb) Palenie papierosów Bakterie – Helicobacter pylori Dieta bogata w tłuszcze i związki azotowe Patologiczne zmiany molekularne i cytogenetyczne (translokacje, trisomie, rearanżacje, aktywacje onkogenów (bcl, p.-53)

NOWOTWORY UKŁADU CHŁONNEGO Chłoniaki nieziarnicze Białaczki przewlekłe CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE Ziarnica złośliwa Chłoniaki nieziarnicze Chłoniaki o mniejszym stopniu złośliwości Chłoniaki o średnim stopniu złośliwości Chłoniaki agresywne Białaczki ostre Szpiczaki

BADANIA DIAGNOSTYCZNE NIEZBĘDNE DO USTALENIA STOPNIA ZAAWANSOWANIA CHŁONIAKA 1. Wywiad i badanie przedmiotowe, w tym ocena skóry, nosogardła i stanu neurologicznego, badanie ginekologiczne lub jąder. 2. Badania krwi: Morfologia + rozmaz, biochemia (w tym LDH i β2m), proteinogram. 3. Badanie radiologiczne: RTG klatki piersiowej (przednie i boczne), KT klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy, Scyntygrafia galem 67 (SPECT). 4. Badanie histopatologiczne szpiku z miednicy (2 cm) i mielogram. 5. Badanie cytologiczne płynu mózgowo- rdzeniowego w chłoniakach limfoblastycznych, Burkitta, pierwotnych jądra i w razie podejrzenia klinicznego.

KOMÓREK KRWIOTWÓRCZYCH LECZENIE RADIOTERAPIA CHEMIOTERAPIA PRZESZCZEPIANIE KOMÓREK KRWIOTWÓRCZYCH autoprzeszczepy alloprzeszczepy CHIRURGIA

STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO (ANN ARBOR, 1971r.) STOPIEŃ I I. Zajęcie jednej okolicy węzłów chłonnych II. Zajęcie jednego narządu lub okolicy pozalimfatycznej STOPIEŃ II II. Zajęcie 2 lub więcej okolic węzłów chłonnych po tej samej stronie przepony IIE. Umiejscowione zajęcie narządu lub okolicy pozalimfatycznej i węzłów chłonnych 1 lub więcej okolic po tej samej stronie przepony (Uwaga: Liczba zajętych okolic węzłów chłonnych może być wskazana w zapisie np. II3)

STOPNIE ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO (ANN ARBOR, 1971r.) cd. STOPIEŃ III III. Zajęcie węzłów chłonnych po obu stronach przepony IIIE. ... czemu może towarzyszyć umiejscowione zajęcie narządu lub okolicy pozalimfatycznej... STOPIEŃ IV IV. Rozsiane zajęcie 1 lub więcej pozalimfatycznych narządów lub tkanek z/lub bez powiększenia obwodowych węzłów chłonnych IIIS. ... lub zajęcie śledziony... IIISE. ... lub zajęcie śledzony i umiejscowione zajęcie narządu lub okolicy pozalimfatycznej