Itinerant (Wo)men Migration and Inter-Ethnic Coupling in Recent Polish Prose Kris Van Heuckelom Katholieke Universiteit Leuven, België

(A Polish man comes to the police station and says: My fiancee wants to kill me. How do you know? – the policeman asks. Did she threa- ten you? No, the Pole replies, but I found this in her bathroom. He hands the officer a bottle with the label Polish Remover.) Przychodzi Polak na policję i mówi: Moja narzeczona chce mnie zabić. Skąd wiesz? – pyta policjant. Groziła ci? Nie, odpowiada Polak, ale znalazłem to w jej łazience. Podaje policjantowi butelkę z napisem Polish Remover. (Brzezińska 2010: 247)

Although a myriad of women have [...] set out on dangerous and distant journeys, few stories have been told about them. In the grand narratives of Western culture, beginning with the Odyssey, male heroes explore and conquer space, in order to return to a home that in every aspect is coded feminine: as motherland; as maternal, fertile soil; as inhabited by the custodian of the hearth. The image of the waiting, passive Penelope and her repetitious, fruitless labour at the loom has moulded the conception of proper womens work for centuries. (Sarsenov 2006: 2)

(I expected that some nice adven- ture would immediately fall to our share. Preferably an erotic one. A crowd of merry girls taking us along for some pleasure. Wrapping us up with their reddish braids.) Spodziewałem się, że od razu spotka nas jakaś miła przygoda. Najlepiej erotyczna. Że tłum wesołych dziewcząt porwie nas do zabawy. Omota rudymi warkoczami. (Suskiewicz 2007: 10)

(I will show these bastards how Poles handle things. I will run off with all lassies, no shit! I will leave you nothing, you will see. Fucking hedonism is my motto! I am not coming back to Poland, I will become the king of the isle.) Pokażę skurwysynom, jak Polacy robią! Wszystkie laski, kurwa, wyrwę! Nic ci nie zostawię, zobaczysz! Hedonizm, kurwa, to teraz moja maksyma! Nie wracam już do Polski, zostaję królem wyspy! (Miklasz 2009: 13)

( Wandering through the National Gallery in Dublin, I stood face to face with Hamlet. I was stunned because even though I knew this picture so well, I never saw it live. It had to be stuck somewhere in the subconscious, because it made an immense impression. I stood there open-mouthed and followed the veins on the shoulders of the Young and Old Poland.) Błądząc po Galerii Narodowej w Dublinie, stanąłem twarzą w twarz z Hamletem. Zatkało mnie, bo choć tak dobrze znałem ten obraz, nigdy nie widziałem go na żywo. Musiał gdzieś tkwić w podświadomości, bo zrobił kolosalne wrażenie. Stałem z otwartą buzią i śledziłem żyłki na ramionach Polski Młodej i Starej. (Suskiewicz 2007: 10)

(I especially stared at the naked breast. Strangely enough, the breast seemed familiar, while the breasts on the works of foreign painters resembled abstract vegetables. (...) In the folder I read that it was part of an exhibition of art made in countries that were about to join the Union. While I thought it had come after me.) Szczególnie wnikliwie przyglądałem się obnażonej piersi. Najdziwniejsze było to, że ta pierś wydawała mi się znajoma, podczas gdy piersi z obrazów obcokrajowców przypominały abstrakcyjne warzywa. (...) W folderze przeczytałem, że przyjechał na wystawę sztuki z państw, które wkrótce miały wstąpić do Unii. A już myślałem, że przyjechał za mną. (Suskiewicz 2007: 56) (Suskiewicz 2007: 10)

(Polish women also had a great time, adopting with a chameleon-like speed the rules governing this new and better world, the trends and the appropriate way of existence in a society of Übermenschen. They towered above their lady friends from all over the world –they were not as cheap and submissive as some girls from behind the eastern border, they were more refined and fastidious than English women, they did not aim at instantaneous pleasure, they reasoned like outstanding strategists – tactically and on the long run. Bawiły się też Polki, z szybkością kameleona przyswajające sobie reguły rządzące nowym, lepszym światem, jego trendy i sposób egzystowania w społeczeństwie übermenschów. Biły koleżanki z całego świata na głowę – nie tak uległe i tanie jak niektóre dziewczyny zza wschodniej granicy, bardziej dystyngowane i wybredne od Angielek, nie celowały w chwilową przyjemność, myślały niczym wybitny strateg – taktycznie i długofalowo. (Miklasz 2009: 87)

(They were looking for stability, preferably in the shape of a charming young man who could guarantee them a better life, cheaper housing, a ride to their workplace and some money to preserve their outer beauty. Hoping that a better model would turn up indeed. Along with them, Russian nouveau riches, hot Spaniards and impudent Turks and Greeks wonderfully immersed themselves in the magical aura of the Friday night. Everyone but the Polish males.) Poszukiwały stabilizacji, najlepiej w postaci szarmanckiego młodzieńca zapewniającego lepszy byt, tańsze mieszkanie, podwózkę autem do pracy i monetę na utrzymanie piękna zewnętrznego. A nuż trafi się przecież jakiś lepszy model. W magiczną aurę piątkowej nocy pięknie wtapiali się również nowobogaccy Rosjanie, gorący Hiszpanie czy też sprośni Turcy i Grecy. Wszyscy oprócz polskich samców. (Miklasz 2009: 87)

( Tired of working all week, meticulously counting their pounds, often physically and intel- lectually little attractive, burdened by complexes and a huge language barrier, completely unad- justed, forgotten by history, the media and God, without any friends, despised even by their female com-patriots, they used to drink vodka and gnaw sausages in their bungalows, barracks or kitchens just like the one we have. ) Ci – zmęczeni całym tygodniem pracy, skrupulatnie liczący funty, często mało atrakcyjni fizycznie i intelektualnie, zakompleksieni, z olbrzymią barierą językową i zupełnie nieprzystosowani, zapomniani przez historię, media i Boga, nie mający żadnych przyjaciół, pogardzani nawet przez rodaczki – pili wódkę, przegryzając parówkami po domkach kempingowych, barakach czy kuchniach takich jak nasza. (Miklasz 2009: 87)

(May I ask you why these primitive clowns driving in pairs did not die in their place – you know, all these Mie- teks and Zdzichs, these stupid work- men?) Fucking Polish assholes! (Koziarski 2007: 18) Chcę się zapytać, dlaczego zamiast nich nie zginęli ci prymitywni pajace jeżdżący parami – wiesz, te Mietki i Zdzichy, robole… ( Koziarski 2007: 187)

(Sorry, honey – he [Robek] said to the girl. – The fatherland is calling. [...] I looked at Gustaw who sat like frozen. His face did not move. He and She- Von behaved as if time stood still. Robek and me ran out, to the very center of the disturbance. Oman what a confusion, I cannot even describe! There were kinda five of us Poles, while the girl stood leaning against the wall, damming the blood from her nose. And a whole bunch of Irish minors.) Przepraszam, kochanie – powiedział [Robek] do dziew- czyny. – Ojczyzna wzywa. […] Spojrzałem na Gustawa, siedział jak zamrożony. Jego twarz nawet nie drgnęła. Oboje z She-Von zachowywali się tak, jakby czas stanął w miejscu. Robek i ja wybiegliśmy przed wejście, w sam środek zadymy. Oman, jaki młyn, nie umiem opisać! Było nas kinda pięciu Polaków i ta dziewczyna, stała oparta o ścianę, tamując krew z nosa. I cała zgraja irolskich małolatów. (Czerwiński 2009: 285)

(This is not my fatherland anymore. (...) And this is none of my business. To get into a fight on behalf of a country which I do not care about anymore.) To już nie jest moja ojczyzna. (...) I nie mój interes. Żeby się wdawać w bójki w imieniu kraju, który mnie już nie obchodzi. (Czerwiński 2009: 287)

(I spun far-reaching mercantile love visions. I will gain a roommate and a bloke and will move forward finan- cially and emotionally.) Snułam dalekosiężne miłosno-merkantylne wizje. Zyskam współlokatora i faceta, będę do przodu finansowo i uczuciowo. (Kępski 2009: 266)

Itinerant (Wo)men Migration and Inter-Ethnic Coupling in Recent Polish Prose Kris Van Heuckelom Katholieke Universiteit Leuven, België