Pojęcie, rodzaje i pomiar inflacji Wykonał: Tomasz Mielcarz

Pojęcie Inflacji Inflacja w dawnych czasach występowała dosyć rzadko i zwykle była związana ze szczególnymi zdarzeniami, takimi jak wojny czy poważne kryzysy. Występowała tylko w okresach ożywienia koniunktury gospodarczej. Teoretycznie inflacja łączona była z nadmierną emisją pieniądza papierowego a to powodowało jego deprecjację, czyli spadek cen towarów i usług. Po II wojnie światowej inflacja została uznana za stały element procesów gospodarczych w państwie. Inflacja jest to proces wzrostu cen w gospodarce narodowej w danym okresie czasu połączony z dużą utratą wartości pieniądza. Występuje wówczas duży wzrost podaży pieniądza i szybkości obiegu pieniądza w gospodarce. Inflacja najczęściej liczona jest rok do roku lub miesiąc do miesiąca.

Rodzaje inflacji Przyjmując za podstawę tempo wzrostu cen inflację dzielimy na: inflację pełzającą inflację kroczącą inflację galopującą hiperinflację W zależności od przyczyn wywołujących zjawiska inflacyjne wyróżnia się : inflacje popytową inflacje podażową (kosztową) inflacja strukturalną

Rodzaje inflacji c.d. inflację pełzającą (nie przekracza 5% rocznie) charakteryzującą się niewielkim wahaniom cen z roku na rok, nie jest groźna dla gospodarki. Inflację tą można kontrolować; inflację kroczącą (oscyluje w granicach 5 - 10% rocznie) oczekiwania inflacyjne prowadzą do określonych zachowań podmiotów gospodarczych i umacniają ten proces. Inflację tą można przewidzieć i uwzględnić w podejmowanych decyzjach, zaczyna wymykać się spod kontroli;

Rodzaje inflacji c.d. inflację galopującą (przekracza 20%) - jest bardzo niebezpieczna dla procesów wzrostu gospodarczego ponieważ przyczynia się do bardzo szybkiego tempa wzrostu cen w bardzo krótkim okresie czasu, powoduje zahamowanie systemów motywacyjnych oraz zahamowanie wzrostu gospodarczego. Inflacja ta wywołuje dużą ekspansję pieniądza na rynek; hiperinflację - powstaje często z inflacji galopującej, następuje szybka (często z dnia na dzień) utrata wartości pieniądza i gwałtowny wzrost cen. Powodowana jest zwykle przez całkowite załamanie systemu finansowego kraju i ogromny deficyt budżetowy finansowany przez dodruk pieniędzy.

Rodzaje inflacji c.d. inflacja popytowa pojawia się wtedy gdy jest za dużo pieniądza w obiegu w stosunku do wielkości produkcji przy określonych cenach w danym czasie. Nazywana jest także inflacją pieniężną. Powodem jej powstania mogą być nadmierne wydatki państwa, które nie mają odzwierciedlenia w dochodach (inflacja budżetowa), zbyt duża kreacja pieniądza kredytowego (inflacja kredytowa) lub nadmierny w porównaniu do wzrostu produkcji wzrost płac (inflacja płacowa).

Rodzaje inflacji c.d. inflacja podażowa (kosztowa) - dochodzi do niej, gdy rosną ceny surowców, co zwiększa koszty produkcji i ceny. Do wzrostu kosztów produkcji może dojść, gdy nastąpi wzrost cen, np. węgla, ropy naftowej (np. z powodu wojny), ograniczenie dostaw surowców rolnych (np. z powodu nieurodzaju). inflacja strukturalna występuje z powodu zmiany struktury gospodarczej danego kraju w pewnym okresie czasu. Producenci nie odpowiadają na zmianę popytu. Niedostosowanie struktury podaży do struktury popytu powoduje wzrost cen.

Mierniki inflacji Pomiaru wymiernych skutków inflacji dokonuje się za pomocą zbioru mierników. Do najczęściej stosowanych mierników inflacji należą: a. deflator produktu narodowego brutto b. indeks cen dóbr konsumpcyjnych c. indeks cen dóbr produkcyjnych d. stopa inflacji

Deflator obejmuje zmiany wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym okresie czasu. Jest to wskaźnik procentowy wyrażający stosunek produktu narodowego brutto w ujęciu nominalnym (ceny bieżące) do produktu narodowego brutto w ujęciu realnym (ceny stałe) wzór: PNBn/ PNBr x 100 gdzie: - produkt narodowy brutto nominalny; - produkt narodowy brutto realny

Indeks cen dóbr konsumpcyjnych(CPI) służy do badania wpływu inflacji na gospodarstwa domowe mierząc przeciętny poziom cen dóbr i usług znajdujących się w typowym koszyku konsumowanym przez reprezentatywną rodzinę w danym okresie czasu. Jest to wskaźnik procentowy, który oblicza się dzieląc wydatki przeciętnego gospodarstwa domowego na zakup reprezentatywnego koszyka dóbr w danym roku przez analogiczne wydatki w roku, który przyjęty jest za rok bazowy

Indeks cen dóbr produkcyjnych (PPI) jest miernikiem zmian cen płaconych przez producentów za czynniki produkcyjne, z wyjątkiem pracy. Pokazuje wpływ inflacji na przemysłowy sektor gospodarki.

Stopa inflacji Wzrost poziomu cen w okresie badanym w stosunku do okresu bazowego jest wyrażany procentowo i nazywany jest stopą inflacji. Współczynnik ten pokazuje zmianę poziomu cen.

Dziękuję za uwagę 