Dane INFORMACYJNE Nazwa szkoły: Publiczne Gmnazjum im. Jana Pawła II w Filipowie ID grupy: 96_33_MP_G2 Kompetencja: Matematyczno - Przyrodnicza Temat projektowy: Niesamowity świat ciała człowieka – robimy eksperymenty lub doświadczenia przyrodnicze. Semestr :czwarty rok szkolny: 2011/2012

Niesamowity świat ciała człowieka – robimy eksperymenty lub doświadczenia przyrodnicze

Dlaczego ten temat? Temat nas zaciekawił – możemy samodzielnie zaplanować co i w jaki sposób zbadać, sprawdzić i przekonać się, czy rzeczywiście tak jest…

doświadczenie – co to takiego? Wszystka wiedza pochodzi z doświadczenia. Doświadczenie jest produktem rozumu.” Immanuel Kant Doświadczenie – ogół wiadomości zdobytych na podstawie obserwacji . Wywoływanie lub odtwarzanie zjawiska w sztucznych warunkach; próba, eksperyment.

Przebieg doświadczenia 1.Sformułowanie problemu badawczego. 2. Sformułowanie hipotezy. 3. Zgromadzenie wszystkiego co jest potrzebne do wykonania doświadczenia. 4. Ustalenie próby kontrolnej i badawczej. 5. Obserwacje. 6. Przedstawienie wyników. 7. Sformułowanie tezy.

Problem badawczy określa co trzeba wiedzieć aby zrealizować dany cel. Określenie problemu badawczego to opis celów i uwarunkowań danego problemu, przedstawionych na tyle szczegółowo aby można było odpowiednio zaplanować doświadczenie.

Hipoteza - osąd, który podlega weryfikacji. Zdanie, które stwierdza spodziewaną relację między jakimiś zjawiskami, Arystoteles propozycja twierdzenia naukowego. Galileo Galilei

Budowa oka encyklopedycznie kredkami

Nasze oczy – jak widzimy? Oko jest układem optycznym: Światło  załamuje się na rogówce, soczewce ocznej i ciele szklistym. Rogówka najbardziej załamuje światło, a ciało szkliste tylko nieznacznie. Soczewka oczna wypełniona jest substancją półpłynną .

Powstawanie obrazu Oglądany przedmiot znajduje się w odległości dalszej niż dwie ogniskowe, a obraz powstaje na siatkówce gdzie znajdują się receptory wzrokowe (czopki i pręciki). Jest to obraz rzeczywisty, pomniejszony i odwrócony.

Jak widzimy? – ciąg dalszy… Gdy mięśnie rzęskowe są rozluźnione to normalne oko ostro widzi przedmioty z odległości około 25 centymetrów. Odległość tą nazywamy odległością dobrego widzenia.

Złudzenia optyczne – co to jest? Złudzeniem optycznym nazywamy błędną interpretacje obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. W określonych warunkach jednak mogą powodować pozornie tylko prawdziwe wrażenia. Oto kilka przykładów:

Siatka Hermana: Na skrzyżowaniach białych pasów pojawiają się szare kropki. Jest to również wynik hamowania obocznego – włókno nerwowe, które przewodzi pobudzenie z obszaru skrzyżowania białych pasków jest hamowane przez cztery sąsiadujące włókna. Tymczasem wszystkie inne hamowane są słabiej – tylko przez dwa.

Złudzenia Zollnera: Występuje po przecięciu linii równoległych skośnymi odcinkami. Linie równoległe są ustawione np. pionowo. Linię pierwszą, trzecią, piątą itd. przecinają odcinki biegnące skośnie ku górze, pozostałe linie( drugą czwartą, szóstą, itd.) przecinają skośne odcinki o kierunku przeciwnym. Już w trakcie rysowania tych odcinków równoległe zdają się zmieniać położenie.

Pole widzenia człowieka konia

Tętno tu szukamy: Tętno - falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętnic.

Ciśnienie tętnicze Ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic, przy czym rozumie się pod tą nazwą ciśnienie w największych tętnicach, np. w tętnicy w ramieniu. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane na ścianki żył.

Tętnica a żyła tętnica a żyła b naczynie krwionośne o nieprzepuszczalnej ścianie, które bez względu na fizjologiczny skład krwi, prowadzi krew z serca do narządów ciała. żyła b wszystkie naczynia krwionośne prowadzące krew do serca. Najczęściej jest to krew odtlenowana . Tylko w wypadku żył płucnych i pępowinowych jest to krew natlenowana.

Nasze doświadczenie (plan) 1 . Uczestnicy: cała nasza grupa 2. Zmierzyć wszystkim osobom tętno i liczbę oddechów na minutę (potrzebne będą nam : kartonowa zapałka , plastelina , notatnik , ołówek , zegarek ze stoperem. Na końcówkę zapałki osadzamy kulkę z plasteliny lekko spłaszczoną z jednej strony . Umieszczamy ją na nadgarstku w pobliżu kciuka na pulsujących naczyniach krwionośnych .Przez chwilę obserwujemy czy zapałka choć lekko drga .Następnie w ciągu 15 sekund liczymy ilość drgań zapałki , później mnożymy wyniki przez 4) 3. Zapisać wyniki 4. Aby zaobserwować zmiany badanych parametrów badane osoby, robią 5 przysiadów po czym robimy pomiar (tętno, liczba oddechów), następnie robią 10 przysiadów . 5. Zapisać wyniki 6. Wyciągnij wnioski.

Jakie jest prawidłowe tętno? Wiadomo, że u kobiet rytm serca jest częstszy niż u mężczyzn od 2 do 7 uderzeń na minutę. Na razie przyjmuje się, że u dorosłej zdrowej osoby niezależnie od płci serce nie powinno bić częściej niż 70 razy na minutę. Idealnie byłoby, gdyby uderzało nawet rzadziej: 60-69 razy na minutę, bo wtedy ryzyko chorób krążenia jest najmniejsze, a u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca od 55 do 69 razy.

Nasze kości - budowa okostna, czyli z włóknista błona ochraniającej kość z zewnątrz. nasada górnej i nasada dolna, które są zbudowane z tkanki kostnej gąbczastej. trzonu, zbudowany z tkanki kostnej zbitej. jama szpikowa, czyli znajdująca się wewnątrz trzonu przestrzeń wypełniona szpikiem kostnym, czyli tkanką krwiotwórczą wypełniającą jamę kostną.

Rodzaje kości 1. KOŚCI DŁUGIE: * kość łokciowa * kość strzałkowata 2. KOSCI RÓŻNOKSZTAŁTNE: * żuchwa * kręgi 3. KOŚCI PŁASKIE: * łopatka * mostek * kości czaszki 4. KOŚCI KRÓTKIE: * kości nadgarstka

Skład chemiczny kości OSSEINA - nadaje sprężystość. ZWIĄZKI NIEORGANICZNE – nadają kości twardość i wytrzymałość.

Choroby kości Krzywica – podstawową przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D. Osteomalacja – choroba polegająca na utracie wapnia i fosforu z tkanki kostnej. Osteoporoza – jest chorobą polegającą na postępującym ubytku masy kostnej.

Nasze doświadczenie – o kościach 1.Do przeprowadzenia tego doświadczenia potrzebne będą nam : ocet , słoik , rękawiczki , 2 kości kurczaka , palnik bądź palenisko. 2. Po pierwsze umieszczamy oczyszczony kawałek kości kurczaka w słoiku z octem . 3. Zakręcamy i pozostawiamy na około 24 godziny. 4. Drugą kość palimy w palenisku (palnik). 5. Obserwujemy wyniki tego doświadczenia i wyciągamy wnioski.

Wyniki doświadczenia Kość z octu Kość spalona

Wnioski z obserwacji Kość spalona jest bardzo krucha, łatwo daje się pokruszyć – ogień wypalił substancje organiczne, czyli osseinę. Kość trzymana w occie jest bardzo elastyczna, łatwo daje się wyginać – ocet wypłukał substancje mineralne.

Enzymy trawienne Enzymy – białkowe biokatalizatory , zwiększające szybkość reakcji biochemicznych na drodze specyficznej aktywacji substratów . Enzymy obniżają energię aktywacji reakcji chemicznych i w efekcie zwiększają ich szybkość . Enzymy są zazwyczaj białkami złożonymi , zbudowanymi z części białkowej . Enzymy trawienne występują: w jamie ustnej: ptialina (amylaza ślinowa) – trawi wielocukry (m.in. skrobię); w żołądku: podpuszczka – ścina białko mleka, u człowieka występuje w okresie niemowlęcym, pepsyna – rozkładająca białka na krótsze odcinki oligopeptydów, lipaza żołądkowa – przyczynia się do tłuszczów i nieznacznie je hydrolizuje; enzymy żołądkowe wykazują optimum działania przy bardzo niskich pH (około 1), wchodzą w skład soku żołądkowego; w dwunastnicy: trypsyna, amylaza trzustkowa, laktaza, sacharaza, maltaza – powoduje rozkład maltozy (powstałej z rozkładu skrobi) na dwie cząsteczki glukozy, lipaza trzustkowa, deoksyrybynukleaza, rybonukleaza.

Badamy enzymy w jamie ustnej 1. Problem badawczy : funkcja trawienna układu pokarmowego ; podanie substancji białkowych czyli enzymów : „ Zbadanie enzymów jamy ustnej ”. 2. Przygotowanie materiałów : ciastka –krakersy , jodyna , zakraplacz do oczu , 2 małe słoiki , łyżeczka stołowa , probówki , łuczywo , woda destylowana . 3. Plan doświadczenia : - włożyć do słoika pokruszony krakers ; - dodać 2 łyżki wody i 2 krople jodyny ; - zaobserwowanie uzyskanej barwy ; - włożenie do jamy ustnej kawałka krakersa i przeżucie go na drobne kawałki ; - zwartość jamy ustnej wypluć do 2 słoiczka ; - do drugiego słoika dolać 2 łyżki wody i 2 krople jodyny ; - zaobserwowanie zmiany koloru w 2 słoiku .

Wyniki doświadczenia

O doświadczeniu – ciąg dalszy… 4. Obserwacje : W naczyniu którym znajdował się pokruszony krakers pojawiła się barwa ciemno granatowa , a w drugim naczyniu gdzie znajdował się krakers ze śliną barwa była jasno granatowa ; prawie nie zmieniła swego koloru , a w pierwszym naczyniu zmiana była bardzo widoczna . 5. Wniosek : Enzymy jamy ustnej rozkładają skrobię na cukry proste, dlatego nie pojawiło się granatowe zabarwienie w słoiczku ze śliną .

Badanie enzymów wątroby 1. Do doświadczenia potrzebne będą : kawałek wątroby wieprzowej , woda utleniona , probówki , moździerz , statyw do probówek. 2.Co robimy .? W probówce umieszczamy małe kawałki świeżej wątroby i dodajemy wody utlenionej. 3. Obserwacje . Obserwujemy co się dzieje w probówce. Rozżarzonym łuczywkiem sprawdzamy gaz, który się wydziela. Łuczywko rozpala się, co oznacza, że obecny jest tlen. 4. Wnioski: Wątroba produkuje enzym – katalazę, który rozkłada wodę utlenioną z wydzieleniem tlenu.

Efekty w doświadczeniu Początek – tylko piana Efektowny koniec – pojawia się płomień

Żeby zachorować, wystarczy mieć zdrowie [...]. José Saramag Samo dobro: zdrowie… W konstytucji z 1948 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określiła zdrowie jako „stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko jako brak choroby lub zniedołężnienia”. W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do „prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego” a także wymiar duchowy. W medycynie zamiast słowa „zdrowie” używa się terminu „homeostaza”. Jest to zdolność organizmu do efektywnej obrony przed stresorami w celu przywrócenia i utrzymania wewnętrznej równowagi. W medycynie niekonwencjonalnej zdrowie określa się jako ogólny stan dobrego samopoczucia.

Grupa zdrowia zawarta w człowieku: zdrowie fizyczne - prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów zdrowie psychiczne - a w jego obrębie: zdrowie emocjonalne - zdolność do rozpoznawania uczuć, wyrażania ich w odpowiedni sposób, umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciem, lękiem, depresją, agresją zdrowie umysłowe - zdolność do logicznego, jasnego myślenia zdrowie społeczne - zdolność do nawiązywania, podtrzymywania i rozwijania prawidłowych relacji z innymi ludźmi zdrowie duchowe - u niektórych ludzi związane z wierzeniami i praktykami religijnymi, u innych osobiste 'credo', zbiór zasad, zachowań i sposobów osiągania wewnętrznego spokoju i równowagi.

Witaminki… Z punktu widzenia chemicznego witaminy należą do różnych grup związków organicznych, a jedynie ich znaczenie dla organizmów żywych pozwala opisywać je pod wspólną nazwą. Z tego też powodu tradycyjnie witaminy dzieli się na: rozpuszczalne w wodzie witamina C (kwas askorbinowy) witamina B1 (tiamina) witamina B2 (ryboflawina) witamina B3 (niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego) witamina B5 (kwas pantotenowy) witamina B6 (pirydoksyna, adermina) Witamina B7 (biotyna, witamina H) witamina B9/B11 (kwas foliowy) witamina B12 (cyjanokobalamina) Witamina P (mieszanina pochodnych flawonoidowych np. hesperydyna) rozpuszczalne w tłuszczach Witamina A (retinol i jego pochodne) Witamina D (cholekalcyferol i pochodne) Witamina E (tokoferol) Witamina K (fitochinon, menadion)

Sport to zdrowie O dawien dawna słyszy się, że sport to zdrowie. Ile w tym wszystkim jednak prawdy? Jak się okazuje – bardzo dużo. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że sport naprawdę potrafi decydująco wpłynąć na stan zdrowia osób go uprawiających. I co ciekawe, potwierdzają to badania, które zajmują się sprawdzaniem tego typu rzeczy. Wszystko zależy oczywiście od dyscypliny sportu. Jak wiadomo, są one bardzo, bardzo różne. Tak naprawdę jednak każda sportowa dziedzina wpływa na ludzka kondycję.

Samo zło czyli: choroba Choroba polega na zaburzeniu funkcji lub uszkodzeniu struktury organizmu. O zaistnieniu choroby można mówić wtedy, gdy działanie czynnika chorobotwórczego wywołuje niepożądane objawy, różniące się od czynników zdrowego organizmu. Najogólniejszą klasyfikacją chorób jest ich podział na choroby somatyczne i psychiczne: choroby psychiczne to takie, które wiążą się z nieprawidłowym funkcjonowaniem psychiki organizmu, choroby somatyczne to wszystkie te, które są odpowiedzialne za nieprawidłowe działanie fizycznych funkcji ustroju.

Drobne zaniedbania poważne skutki Przyczyny wszelkich niepowodzeń, sukcesów, chorób i magicznych uzdrowień, są w nas, w naszej podświadomości, umyśle, pozytywnym czy też negatywnym nastawieniu do świata, do siebie, otoczenia, problemów, porażek czy wyzwań. W natłoku codziennych obowiązków nieraz bagatelizujesz sprawy, które są ważne dla twojego zdrowia. Oto lista często popełnianych błędów – małych, ale nierzadko powodujących niechciane konsekwencje czy choroby: 1 Uśmierzanie bólu doustnymi tabletkami 2 Boso pod prysznicem, na basenie i w klubie 3 Sen bez mycia zębów 4 Szybka przekąska w ciągu dnia 5 Jedzenie niemytych owoców 6 Regularne stosowanie dopalaczy 7 Stosowanie diet bez konsultacji ze specjalistą.

BIBLIOGRAFIA I NETOGRAFIA: Vic Cox i inni, ABC Przyrody, wyd. Reader’s Digest Przegląd Sp. z o.o. Podręczniki szkolne, notatki własne, atlasy anatomiczne Strony internetowe: www.wikipedia.com , www.zapytaj.com , www.google.pl , www.sfn.edu.pl/volvox, www.myfiles.pl, Zdjęcia własne