Typy diagramów Diagram hierarchii funkcji (HFD) Diagram związków encji (ERD - ang. Entity-Relationship Diagrams) Diagram przepływu danych (DFD - ang. Data Flow Diagrams) inne diagramy: Grafy transformacji (ang. Transformation Graphs) Diagram przejść stanów (ang. State Transition Diagrams) Diagram struktury (ang. Structure Charts) Diagram struktury danych (ang. Data Structure Diagrams) Diagram modelu danych (ang. Data Model Diagrams) Diagram historii życia encji (ang. Entity Life History Diagrams) Diagram logicznej struktury danych (ang. Logical Data Structure Diagrams)

Diagram hierarchii funkcji (HFD) Rola – funkcje (procesy zachodzące w systemie, ich wzajemna zależność) Generalizacja – specjalizacja („w górę” lub „w dół”) Generalizacja – funkcje szczegółowe – znajdywanie wspólnych cech, grupowanie Specjalizacja – Funkcje główne – dekompozycja na funkcje szczegółowe

Przykład 1 Zaprojektować system obsługi kont bankowych gromadzone mają być informacje o klientach, kontach, ich parametrach i operacjach Podstawowe funkcje systemu: zakładanie nowego konta (ewentualnie wprowadzanie klienta) operacje (transakcje): wpłata, wypłata, przelew, odsetki, kary, zamknięcie przetwarzanie okresowe np.: odsetki, zlecenia stałe zmiany administracyjne np.: zmiana planu kont S. Wolek Wst. do Inf.

Przykład1. Diagram hierarchii funkcji 1.OBSŁUGA KONT BANKOWYCH 1.1 Nowy klient 1.2 Nowe konto 1.3 Operacje 1.4 Przetwarzanie okresowe 1.4 Zmiany administracyjne 1.3 OPERACJE 1.3.1 Wpłata 1.3.2 Wypłata 1.3.3 Przelew 1.3.4 Kary 1.3.4 Zamknięcie S. Wolek Wst. do Inf.

Przykład 2 Zaprojektować system obsługi biblioteki Podstawowe funkcje systemu: proces przyjmowania nowego członka proces wypożyczania książek lub periodyków proces przyjmowania zwrotów proces kontroli księgozbioru proces współpracy z bibliotekami stowarzyszonymi proces zamawiania nowych pozycji proces opracowywania nowych pozycji  S. Wolek Wst. do Inf.

HDF – podproces zwrotu wypożyczeń 3. Przyjmowanie zwrotów 3.1 Pobranie karty bibliotecznej 3.2 Pobranie zwrotów pozycji książkowych 3.3 Sprawdzenie terminu zwrotu 3.4 Sprawdzenie stanu zwracanych pozycji 3.5 Wprowadzenie informacji o zwrocie 3.6 Zwrot karty klientowi 3.6 Zwrócenie pozycji na regał

Modelowanie encji i ich związków (struktura informacji) encja (entity) – typ obiektowy i jego atrybuty związki (relationship) między encjami liczebność (cardinality) i opcjonalność (mandatory/optional) 1 : 1 1 : N N : M S. Wolek Wst. do Inf. 1:1 jeden do jednego 1:N jeden do wielu N:M wiele do wielu

opcjonalność

typ biurka czy pokój to mogą być osobne encje dbałość o integralność danych – nie może być biurko przyporządkowane do pokoju, którego nie ma

wypożyczenie dla na Czytelnik Czytelnik Wypożyczenie Czytelnik Książka Czytelnik Czytelnik dla na Wypożyczenie Czytelnik Czytelnik Książka id wypożyczenia (PK) id czytelnika (PFK) id książki (PFK) data wypożyczenia data zwrotu id książki (PK) Autor tytuł data zakupu rok wydania ... id czytelnika (PK) Nazwisko imię data wpisu

sprzedaż Towar Faktura Klient dla na Szczegóły Faktura Towar id faktury (PK) Id klienta (PFK) data wystawienia rodzaj płatności id pozycji (PK) id faktury (PFK) id towaru (PFK) ilość id towaru (PK) Nazwa Cena ... jeśli istnieje klucz obcy to związek encji 1:N z wymaganiem „jeden i tylko jeden”

związek wielokrotny

OPISAĆ TYPY POWIĄZAŃ I ATRYBUTY ENCJI: WYCHOWAWCA - UCZEŃ LEKARZ - PACJENT PRACOWNIK - WYDZIAŁ KLASA - NAUCZYCIEL FAKTURA - TOWAR NAUCZYCIEL - PRZEDMIOT MAGAZYN - TOWAR TERMIN WYCIECZKI-PRZEWODNIK SUROWIEC - TYP

model główny ERD w Case Studio 2 S. Wolek Wst. do Inf.

interakcja danych i procesów Modelowanie przepływu danych DFD encje zewnętrzne + procesy (przepływy danych) + magazyny interakcja danych i procesów model procesów dekompozycja na proces podprocesy i funkcje model przepływu danych diagram DFD (Data Flow Diagram) S. Wolek Wst. do Inf.

Magazyn danych Proces Przepływ danych Encja zewnętrzna

RELACYJNYCH BAZ DANYCH (ACCESS) TWORZENIE TABEL RELACYJNYCH BAZ DANYCH (ACCESS) MS Access – zasady pracy Moduł sterujący systemu Access Do budowania aplikacji generator/projektant tabel generator/projektant kwerend generator/projektant formularzy generator/projektant raportów obsługa makr i modułów Do obsługi danych - przeglądanie, sortowanie, filtrowanie - edycja danych - wyszukiwanie - drukowanie S. Wolek Wst. do Inf. Administrowanie - import/eksport danych - złącza dostępu do innych narzędzi - obsługa replik i pracy w sieci

makra (akcja lub zestaw akcji, dla celu automatyzacji zadań) obiekty: tabele + relacje kwerendy formularze raporty strony WWW makra (akcja lub zestaw akcji, dla celu automatyzacji zadań) moduły (kolekcja deklaracji, instrukcji i procedur jako nazwana jednostka) pojęcia: tabela, kolumna (atrybut), rekord, pole klucze relacje kreator, widok projektu, widok danych S. Wolek Wst. do Inf.

Projektowanie tabel typy atrybutów: autonumerowanie (całkowita długa) tekstowy (rozmiar) numeryczny (3 całkowite, 3 rzeczywiste) - format, miejsca dziesiętne data/godzina (system MS) - formaty waluta (specjalny całkowity) logiczny (Tak/Nie) hiperłącze (współpracujące z przeglądarką) obiekt OLE: obraz, arkusz Excel wklejane przez schowek lub wklejane/łączone z plikiem współpracujące z serwerem (programem obsługi) - odnośnik typu lista (generowany kreatorem) S. Wolek Wst. do Inf. inne cechy: klucz (indeks)/nie tytuł (dla formularza) wartość domyślna (wyrażenie) wymagane/nie reguła poprawności (wyrażenie logiczne) tekst reguły sprawdzania

Klucz i indeks - jest uporządkowanym wskaźnikiem odnoszącym się do danych w tabeli - stanowi - jedną lub więcej kolumn tabeli (typu uporządkowanego) klucz podstawowy, główny (primary key) - zapewnia jednoznaczność danych tabela z unikalnym indeksem nie może mieć dwóch wierszy z tymi samymi wartościami w kolumnach będących kluczem indeks – podobnie ale mogą się powtarzać - zwiększa wydajność systemu - przyspieszenie przetwarzania - szybszy dostęp do danych - ułatwia sortowanie (wygodne porządkowanie) S. Wolek Wst. do Inf. klucz obcy (foreign keys) - kolumna z wartościami klucza podstawowego innej tabeli - umożliwia wprowadzanie relacji

Ustawianie kluczy klucz główny - wskazać pole lub pola (z Ctrl) - z menu podręcznego lub Edycja+Klucz podstawowy indeks pole + właściwość + indeksowane = Tak (Duplikaty OK) właściwości wszystkich indeksów - Widok + Indeksy klucze obce - wygodnie wstawiać przez odnośniki S. Wolek Wst. do Inf.