Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Akademia Tworzenia Kapitału czyli GIEŁDA KROK PO KROKU 23 kwietnia 2005 r.
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RYNEK GOSPODARKA RYNKOWA 1. O RYNKU KAPITAŁOWYM RYNEK GOSPODARKA RYNKOWA PODAŻ POPYT CENA RYNKOWA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MECHANIZM RYNKOWY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RYNEK KAPITAŁOWY UCZESTNICY RYNKU: Kapitałodawcy Kapitałobiorcy Pośrednicy finansowi
2. INSTYTUCJE RYNKU PUBLICZNEGO Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 2. INSTYTUCJE RYNKU PUBLICZNEGO Giełda Papierów Wartościowych Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych Komisja Papierów Wartościowych i Giełd Biura Maklerskie
Giełda ma zadanie zapewnić obrót zgodnie z zasadami: Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Giełda ma zadanie zapewnić obrót zgodnie z zasadami: przejrzystości równości bezpieczeństwa
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RYNEK KAPITAŁOWY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 3. AKCJA – CO TO JEST? Pojęcie AKCJI Prawa: udział w zyskach prawo głosu na WZA prawa poboru dywidenda
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 4. OBLIGACJE – PODSTAWY Pojęcie OBLIGACJI Cechy obligacji: Termin wykupu Wartość nominalna Oprocentowanie Okresy odsetkowe
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych OBLIGACJE – RODZAJE O zmiennym oprocentowaniu O stałym oprocentowaniu Zerokuponowe
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych OBLIGACJE O STAŁYM OPROCENTOWANIU
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych OBLIGACJE ZEROKUPONOWE
5. ANALIZA FUNDAMENTALNA Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 5. ANALIZA FUNDAMENTALNA Analiza makroekonomiczna kraju Analiza branżowa Analiza spółki Wycena rynkowa (giełdowa) spółki
Czy gospodarka wpływa na giełdę? Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Czy gospodarka wpływa na giełdę?
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MAKROEKONOMIA Stabilność polityczna Polityka podatkowa Specjalne strefy ekonomiczne Unia Europejska Trendy w światowej gospodarce
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MAKROEKONOMIA Tendencje zmian PKB i produkcji przemysłowej Inflacja Sprzedaż detaliczna Handel zagraniczny GUS I NBP
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WALUTY A GOSPODARKA ?
Inflacja a oprocentowanie Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Inflacja a oprocentowanie
CYKLICZNOŚĆ PRODUKCJI Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CYKLICZNOŚĆ PRODUKCJI
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA BRANŻOWA OKREŚLENIE TEMPA ROZWOJU OKRESLENIE ZYSKOWNOŚCI KONKURENCJA W BRANŻY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYBÓR BRANŻY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych DYNAMIKA BRANŻY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych SEZONOWOŚĆ WYNIKÓW
CZEKAJĄC NA DECYDUJĄCY KWARTAŁ Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CZEKAJĄC NA DECYDUJĄCY KWARTAŁ
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych JAK OCENIAĆ SPÓŁKI ?
ZYSKOWNOŚĆ = STABILNOŚĆ ? Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ZYSKOWNOŚĆ = STABILNOŚĆ ?
WYCENA SPÓŁKI NA GIEŁDZIE Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA SPÓŁKI NA GIEŁDZIE KONIUNKTURA NA GIEŁDZIE SKŁAD AKCJONARIATU
WYCENA SPÓŁKI NA GIEŁDZIE Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA SPÓŁKI NA GIEŁDZIE POLITYKA DYWIDENDY ZARZĄD
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA SPÓŁKI NA GIEŁDZIE WYNIKI FINANSOWE (Wskaźniki ROE, ROS) POPYT/PODAŻ WYCENA PORÓWNAWCZA (Wskaźniki C/Z, C/WK, C/S) FAIR VALUE
ŹRÓDŁA INFORMACJI O SPÓŁCE Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ŹRÓDŁA INFORMACJI O SPÓŁCE Prospekt emisyjny Raporty bieżące Raporty okresowe Media, spotkania z inwestorami, itp.
4. ANALIZA FUNDAMENTALNA Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 4. ANALIZA FUNDAMENTALNA Analiza makroekonomiczna kraju Analiza branżowa Analiza spółki Wycena spółki
Czy gospodarka wpływa na giełdę? Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Czy gospodarka wpływa na giełdę?
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MAKROEKONOMIA Stabilność polityczna Polityka podatkowa Specjalne strefy ekonomiczne Unia Europejska Trendy w światowej gospodarce
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MAKROEKONOMIA Tendencje zmian PKB i produkcji przemysłowej Inflacja Sprzedaż detaliczna Handel zagraniczny GUS I NBP
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WALUTY A GOSPODARKA ?
Inflacja a oprocentowanie Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Inflacja a oprocentowanie
CYKLICZNOŚĆ PRODUKCJI Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CYKLICZNOŚĆ PRODUKCJI
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA BRANŻOWA OKREŚLENIE TEMPA ROZWOJU OKRESLENIE ZYSKOWNOŚCI KONKURENCJA W BRANŻY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYBÓR BRANŻY
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych DYNAMIKA BRANŻY
CZEKAJĄC NA DECYDUJĄCY KWARTAŁ Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CZEKAJĄC NA DECYDUJĄCY KWARTAŁ
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych JAK OCENIAĆ SPÓŁKI ?
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ZYSKOWNOŚĆ
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA SPÓŁKI WYCENA RYNKOWA WARTOŚĆ EKONOMICZNA WARTOŚĆ KSIĘGOWA WYCENA PORÓWNAWCZA WYCENA DOCHODOWA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA RYNKOWA Rynek wycenia przyszłość spółki Rynek oczekuje określonych wyników spółki (zdarzeń), które są uwzględnione (zdyskontowane) z premią za ryzyko w kursie akcji Gdy wyniki są lepsze niż oczekiwane, kurs akcji rośnie i na odwrót WNIOSEK: to, że spółka jest dobra i przynosi dobre wyniki nie musi oznaczać, że kurs akcji będzie rósł, gdyż w jej cenie rynkowej jest to już najprawdopodobniej uwzględnione Zarabiamy wtedy gdy przewidzimy wyniki spółki lepiej niż średnia rynkowa
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CENA <-> WARTOŚĆ CENA AKCJI x LICZBA AKCJI = WARTOŚĆ RYNKOWA SPÓŁKI (Kapitalizacja)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WARTOŚĆ EKONOMICZNA KWOTA JAKĄ TRZEBA ZAPŁACIĆ, ABY MIEĆ PRAWO DO 100% WYNIKÓW SPÓŁKI = kupić ją od właścicieli (akcjonariuszy) i spłacić cały dług EV (od Economic Value)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WARTOŚĆ KSIĘGOWA WARTOŚĆ KAPITAŁU WŁASNEGO = WARTOŚĆ AKTYWÓW NETTO = AKTYWA - ZOBOWIĄZANIA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych SPRAWOZDANIA FINANSOWE SKONSOLIDOWANE / JEDNOSTKOWE MSR / PSR KWARTALNE / PÓŁROCZNE / ROCZNE
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych BILANS
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RACHUNEK WYNIKÓW (EBIT, EBITDA?)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CASH FLOW
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA PORÓWNAWCZA inaczej: wskaźnikowa, mnożnikowa, względna MNOŻENIE WYNIKU SPÓŁKI x ? LICZBA (mnożnik, wskaźnik) ? LICZBA = ŚREDNIA Z DZIELENIA WARTOŚCI PORÓWNYWALNYCH FIRM PRZEZ ICH WYNIKI WSKAŹNIKI: P/E (C/Z), P/BV (C/WK), EV/S, EV/EBITDA, EV/EBIT
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA PORÓWNAWCZA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA PORÓWNAWCZA wycena względna zależna od koniunktury, jednak jest to szybki sposób na oszacowanie wartości spółki
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA DOCHODOWA (DCF) „spółka jest warta tyle, ile przyniesie nam dochodu w przyszłości”: przepływy pienieżne dyskontowanie wycena niezależna od rynku, jednak mnogość założeń powoduje, iż jest ona wysoce subiektywna
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych WYCENA DOCHODOWA (DCF)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WARTOŚĆ (DOCHODOWE) tempo wzrostu sprzedaży marża operacyjna realna stopa podatkowa nakłady inwestycyjne kapitał pracujący koszt kapitału okres wzrostu
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych INNE CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WARTOŚĆ koniunktura na giełdzie skład akcjonariatu (progi: 5%, 10%, 33%, 66%, 90%) free float (akcje poza trwałymi akcjonariuszami) wielkość spółki polityka dywidendy zarząd wizerunek spółki (public relations, investor relations, corporate governance) przejrzystość spółki pozostałe
ŹRÓDŁA INFORMACJI O SPÓŁCE Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ŹRÓDŁA INFORMACJI O SPÓŁCE Prospekt emisyjny Raporty bieżące Raporty okresowe Raporty / rekomendacje Media, spotkania z inwestorami, itp.
RAPORTY / REKOMENDACJE Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RAPORTY / REKOMENDACJE Szczegółowa analiza spółki Wycena porównawcza i DCF Jakość rekomendacji publikowanych przez biura maklerskie w ostatnim czasie uległa znacznej poprawie
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 6. ANALIZA TECHNICZNA Analiza trendów Analiza formacji Analiza wskaźników
ANALIZA TRENDÓW - PROSPER Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA TRENDÓW - PROSPER
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA TRENDÓW – PEKAOSA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – FORMACJA GŁOWY I RAMION
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – ODWRÓCONA FORMACJA GŁOWY I RAMION
ODWRÓCONA GŁOWA Z RAMIONAMI - ORBIS Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ODWRÓCONA GŁOWA Z RAMIONAMI - ORBIS
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – FLAGA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych FORMACJA FLAGI - GETIN
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – FLAGA
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – TRÓJKĄT
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych TRÓJKĄT - BTEACOM
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA FORMACJI – TRÓJKĄT
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA WSKAŹNIKÓW – ŚREDNIE RUCHOME
ANALIZA WSKAŹNIKÓW - RSI Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA WSKAŹNIKÓW - RSI
ANALIZA WSKAŹNIKÓW – OSCYLATOR STOCHASTYCZNY Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA WSKAŹNIKÓW – OSCYLATOR STOCHASTYCZNY
ANALIZA WSKAŹNIKOWA - MACD Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ANALIZA WSKAŹNIKOWA - MACD
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych 7. PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA ETAPY HOSSY 1 2 3 4 5
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA ETAPY BESSY I II III
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA – PRZYKŁAD
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA Psychologia tłumu Motywy decyzji inwestycyjnych Wybór własnej metody Zasady inwestowania
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA TŁUMU Należy być jednostką samodzielną Kupuj kiedy inni nie chcą kupować Sprzedawaj kiedy inni nie chcą sprzedawać Nie ulegaj zachowaniom stadnym
MOTYWY DECYZJI INWESTYCYJNYCH Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych MOTYWY DECYZJI INWESTYCYJNYCH Analiza fundamentalna spółki Transakcje na wyczucie Analiza techniczna Artykuły w prasie Opinia znajomego Opinia maklera
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych ZASADY INWESTOWANIA Wybór spółki Plan inwestycji Określenie dopuszczalnego ryzyka Gra z trendem Dobór wielkości pozycji do portfela Realizacja planu
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Stopa zwrotu 03.2003-03.2004 (źródło SII) Gdzie jest pozostałe 53% ?
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) 10 pytań (8 ekonomicznych, 2 z wiedzy ogólnej) pytania dotyczą Polski w roku 2000 w odpowiedzi ustalamy próg dolny i górny, tak żeby mieć 90% pewności, że prawdziwa odpowiedź będzie się mieścić w tym przedziale powinniśmy popełnić 10% błędów, czyli dopuszczalna jest 1 błędna odpowiedź
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Pytania Przychody banków z działalności operacyjnej. Wartość obrotu obligacjami. Wynik finansowy brutto biur maklerskich. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych.
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Pytania ciąg dalszy 5. Liczba przedsiębiorstw państwowych objętych prywatyzacją w latach 1990-99 6. Liczba sprzedanych polis ubezpieczeniowych- majątkowych. 7.Wartość dotacji i subwencji udzielonych z budżetu państwa.
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Pytania ciąg dalszy 8. Przewozy pasażerów w transporcie lotniczym. 9. Liczba adiunktów zatrudnionych w szkołach wyższych w roku akademickim 2000/2001. 10. Liczba wyznawców należących do Stowarzyszenia Świadomości Kryszny.
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Odpowiedzi 104,15 mld złotych 4,59 mld złotych. 293,3 mln złotych. 2,7 mln osób 5. 6461 przedsiębiorstw
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Odpowiedzi ciąg dalszy 6. 17,3 mln polis 7. 83,47 mld złotych 8. 2,79 mln osób 9. 29023 adiunktów 10. 5043 wyznawców Kryszny
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych PSYCHOLOGIA INWESTOWANIA nadmierna pewność siebie (ćwiczenie) Czy popełniliście Państwo więcej niż 1 błąd? Większość osób popełnia 5 błędów – czyli jesteśmy zbyt pewni siebie Podobny błąd popełniają specjaliści (np. 9 na 10 lekarzy odpowie, że umie rozpoznać gruźlicę podczas gdy wykrywalność wynosi 50%)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych BIURO MAKLERSKIE CZYM SIĘ KIEROWAĆ PRZY ZAKŁADANIU RACHUNKU? prowizje jakość obsługi klienta jakość platformy transakcyjnej ilość POK-ów
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych NOTOWANIA BIURO MAKLERSKIE NOTOWANIA notowania jednolite notowania ciągłe
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych RODZAJE ZLECEŃ BIURO MAKLERSKIE RODZAJE ZLECEŃ z limitem ceny (Limit) po każdej cenie (PKC) po cenie rynkowej (PCR) po cenie rynkowej na otwarcie (PCRO)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Dodatkowe warunki zleceń BIURO MAKLERSKIE Dodatkowe warunki zleceń z warunkiem minimalnej wielkości wykonania (Wmin) z wielkością ujawnioną (WUJ) z limitem aktywacji (LimAkt)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych Termin ważności zlecenia BIURO MAKLERSKIE Termin ważności zlecenia z terminem ważności wykonaj lub Anuluj (WUA) ważne do pierwszego wykonania (WiN)
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych BIURO MAKLERSKIE Termin ważności zlecenia, ciąg dalszy ważne do końca sesji giełdowej (Dzień) ważne bezterminowo (DOM)