Alina Kalinowska UWM w Olsztynie Czego uczy, a czego nie uczy szkoła w świetle badań polskich i międzynarodowych? Alina Kalinowska UWM w Olsztynie

Czego nie uczy polska szkoła?

Zastosowania problemowe Osiągnięcia przyrodnicze polskich trzecioklasistów (TIMSS) Kraj Średnia ogólna Zastosowania typowe Zastosowania problemowe Singapur 570 590 597 Czechy 551 534 516 Węgry 547 530 525 Anglia 529 532 526 Niemcy 524 533 POLSKA 500 514 487

Osiągane progi w zakresie rozumienia tekstu pisanego w badaniach PIRLS 2011

Osiągane progi w wykonywaniu testu osiągnięć matematycznych w badaniach TIMSS 2011

ogólna Średnia punktów z matematyki (timss 2011) Singapur  606 Anglia  542 POLSKA  481 Turcja  469 Azerbejdżan 2  463 Chile  462 Tajlandia  458 Armenia  452 Gruzja  450 Bahrajn  436 Zjednoczone Emiraty Arabskie  434 Iran  431 Katar  413 Arabia Saudyjska  410 Oman Ψ  385 Tunezja Ψ  359 Kuwejt Ж  342 Maroko Ж  335 Jemen Ж  248

Osiągnięcia matematyczne polskich trzecioklasistów w badaniach TIMSS   Zasoby i wykorzystanie (zastosowanie) Geometria – średnio 475 punktów. Wiedza o liczbach i liczeniu – średnio 480 punktów. Umiejętności przedstawiania danych - średnio 489 punktów. (K. Konarzewski, Raport TIMSS)

Zasoby matematyczne uczniów polskich (TIMSS 2011) Średnia ogólna miejsce w rankingu 481 34 Treści szkolnych programów miejsce w rankingu 35 Przedstawianie danych miejsce w rankingu (treści pozaszkolne) 489 30

Dlaczego tak się dzieje?

Badania trzecioklasisty – obserwacje zajęć matematycznych (M Badania trzecioklasisty – obserwacje zajęć matematycznych (M. Dąbrowski, Badanie umiejętności podstawowych uczniów trzecich klas. Nauczyciel kształcenia zintegrowanego 2008 – wiele różnych światów? CKE 2009) Aktywności dzieci Odsetek zajęć Ćwiczenie obliczeń 100,0 Słuchanie nauczyciela prezentującego gotowe metody postępowania 75,0 Rozwiązywanie zadań tekstowych 65,6 Stosowanie umiejętności matematycznych w sytuacjach codziennych 21,9 Rozwiązywanie zadań problemowych 15,6 Czytanie map, diagramów, wykresów, tabel Posługiwanie się modelami geometrycznymi 6,3 Gra w gry dydaktyczne Liczba obserwowanych zajęć 32

Poprawność na poziomie 37,5%. Zadanie typowe W kinie są dwie sale. W pierwszej są 122 miejsca, a w drugiej jest o 35 miejsc więcej. Ile łącznie miejsc jest w tym kinie? (OBUT 2011) Poprawność na poziomie 37,5%. Najpopularniejszy błąd: 122+35= 157. 51,6% Zadanie nietypowe Dwa litry soku wlano do identycznych butelek o pojemności ćwierć litra. Do ilu butelek wlano sok? (OBUT 2012) Poprawność na poziomie 56,5%. 23,1% Najpopularniejszy błąd: do 4.

Poprawność na poziomie 33%. Zadanie nietypowe Basia i Ola miały po 20 złotych. Basia dała Oli 5 złotych. Teraz Ola ma więcej pieniędzy niż Basia. O ile więcej? Poprawność na poziomie 33%. Najpopularniejszy błąd: 5 50%

Zadanie Jacek kupił czekoladę za 2,20 zł oraz cukierki za 2,60 zł. Ile otrzymał reszty z 10 zł. (OBUT 2012) 2010 – zadanie otwarte, postać dwumianowana (szkolna) 51,5% poprawnych wyników 2012 – zadanie zamknięte, postać dziesiętna (pozaszkolna) 57,1% poprawnych wyników

Czy rysunek pomaga? Zad A. W Olsztynie był mroźny poranek. Termometr wskazywał temperaturę minus 6 stopni. W warszawie było cieplej o 4 stopnie. Jaka temperatura była w warszawie? O° 5° 1O° Liczba poprawnych odpowiedzi 32,3% Zad b. W Olsztynie był mroźny poranek. Termometr wskazywał temperaturę minus 8 stopni. W warszawie było cieplej o 2 stopnie. Jaka temperatura była w warszawie? Liczba poprawnych odpowiedzi 32,7% (M. Dąbrowski, trzecioklasiści 2010. raport z badań ilościowych. CKE 2011)

Odsetek nauczycieli deklarujących posługiwanie się na lekcjach przez dzieci termometrem w celu: 95,1% - odczytywania temperatury 75,3% - zaznaczanie temperatury 59,0% - wykonywanie obliczeń związanych z temperaturą

Jaka liczba jest trzy razy większa od siedemnastu? Zadanie 2. Jaka liczba jest trzy razy większa od siedemnastu? Odsetek poprawnych wyników dla kraju 59,8 Odsetek poprawnych wyników dla woj. pomorskiego 57,1 (Raport OBUT 2013)

Przykładowe zadanie geometryczne Rysunek pokazuje dwie figury: A i B. Podaj jedno podobieństwo i jedną różnicę między nimi. Figura A Figura B Poprawna odpowiedź: A i B to trójkąty, A ma kąt prosty, a B nie ma – dowodzi, że uczeń zna pojęcia: trójkąt, kąt, kąt prosty. K. Konarzewski, TIMSS i PIRLS 2011- raport, s. 19.

5. Dorota narysowała prostokąt, o wymiarach takich, jakie podano na rysunku poniżej. Ania narysowała trójkąt o takim samym obwodzie jak prostokąt. Trójkąt narysowany przez Anię miał wszystkie boki tej samej długości. W pomarańczowe pola wpisz długości boków tego trójkąta. 1 cm 5 cm Wyniki: Poprawne: 64,3% Niepoprawne: 34,8% Brak rozwiązania: 0,8% Raport z badania OBUT 2013

miejsce na obliczenia i rysunki 6. Z prostokąta, o wymiarach takich jak podano na rysunku poniżej, Marcin jednym cięciem nożyczek odciął kwadrat. Jaki obwód ma ten odcięty kwadrat? 3 cm 8 cm miejsce na obliczenia i rysunki Wyniki: Poprawne odpowiedzi: 33,4% Niepoprawne odpowiedzi: 58,5% Raport z badania OBUT 2013

Zad. Oblicz obwód prostokąta o bokach 4 cm i 7 cm. Zad. Prostokątna działka ma 40 metrów długości i 25 metrów szerokości. Ile metrów siatki potrzeba do ogrodzenia tej działki? Poprawne odpowiedzi 55.9% Zad. Oblicz obwód prostokąta o bokach 4 cm i 7 cm. Poprawne odpowiedzi 78,1%

Co uczniowie umieją a czego się uczą?

(OBUT 2012)

Stosowanie własnych strategii obliczania – zaradność arytmetyczna (Badania trzecioklasistów 2008) Poprawnie Niepoprawnie Pisemnie Innym sposobem 999+86 76% 8% 85% 15% 106-99 54% 23% 22%

Stosowanie własnych strategii obliczania – zaradność arytmetyczna Poprawnie Niepoprawnie 150:25 48% 46% 140:35 44%

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ