Rynek finansowy Ekonometryczne modelowanie rynku i badanie koniunktury Prezentacja do ćwiczeń z przedmiotu Ekonometryczne modelowanie rynku i badanie koniunktury
Co to jest rynek? Rynek – ogół warunków, w których dochodzi do zawierania transakcji między sprzedawcami oferującymi towary, a nabywcami reprezentującymi potrzeby i dysponującymi odpowiednimi funduszami.
Rynek finansowy Rynek finansowy - jeden z elementów rynku. Instrumenty finansowe - towary na rynku finansowym; umowy między dwoma stronami, regulujące zależności finansowe lub majątkowe, w jakich obie strony pozostają.
Segmenty rynku finansowego
Horyzont czasowy Rynek gotówkowy (kasowy) – wymiana najczęściej do 2 dni roboczych po zawarciu transakcji; obroty akcjami i obligacjami, cześć operacji rynku walutowego i towarowego. Rynek terminowy – od zawarcia transakcji do chwili dostarczenia towaru może minąć wiele dni a nawet lat; kontrakty forward, k. futures, k. wymiany, k. opcji.
Forma sprzedaży Rynek pierwotny – emitenci nowych instrumentów (akcji i obligacji) sprzedaje je za pośrednictwem instytucji finansowych; emitencji to przedsiębiorstwa, skarb państwa; nabywcy to firmy maklerskie. Rynek wtórny – miejsce obrotu instrumentami po emisji.
Uczestnicy rynku Inwestor – inwestuje na rynku wtórnym, za cel stawia osiągnięcia większych korzyści niż z lokowania kapitału w bankach lub nieruchomościach. Inwestorzy indywidualni. Inwestorzy instytucjonalni – mają duże środki finansowe; banki, fundusze emerytalne, fundusze powiernicze.
Instrumenty finansowe Transakcje na rynku finansowym polegają na zakupie i sprzedaży instrumentów finansowych, którymi są również papiery wartościowe. Papiery wartościowe – dokumenty potwierdzające prawa majątkowe, głównie akcje i obligacje.
Podział instrumentów finansowych
Papiery wartościowe Obligacje – papiery wartościowe, w których emitent stwierdza istnienie określonego zobowiązania finansowego w stosunku do nabywcy obligacji, zobowiązując się jednocześnie do jego spełnienia w określony sposób i w określonym czasie
Papiery wartościowe Akcje – dokumenty stwierdzające udział posiadacza (akcjonariusza) w majątku spółki. Akcjonariusz ma prawo do współuczestniczenia w kierowaniu spółką i podziału zysków (dywidendy).
Co robić gdy mamy mało pieniędzy? Kupno na kredyt – gdy przewidujemy wzrost cen akcji możemy pożyczyć pieniądze od maklera giełdowego na zakup akcji. Gdy cena wzrośnie odsprzedajemy akcje, oddajemy dług maklerowi i zarabiamy na różnicy. Krótka sprzedaż – gdy przewidujemy spadek cen akcji możemy je pożyczyć od maklera. Szybko sprzedajemy na giełdzie. Gdy cena spadnie odkupujemy akcje i oddajemy maklerowi zarabiając na różnicy.
Indeks giełdowy Indeks rynku – wskaźnik rynku, informuje o sytuacji rynku, jest instrumentem bazowym dla instrumentów pochodnych, stanowi punkt odniesienia przy ocenie efektywności inwestowania, konstruowany jest najczęściej jako ważona średnia arytmetyczna (DJIA, WIG, WIG20 itd.).
WIG WIG - Warszawski Indeks Giełdowy
Kurs WIG
Efektywność rynku Rynek kapitałowy jest efektywny gdy, ceny instrumentów finansowych na nim występujących w pełni i odpowiednio szybko odzwierciedlają wszystkie informacje ich dotyczące.
Decyzje inwestorów Grupy informacji wpływające na decyzje inwestorów: Informacje bezpośrednie dotyczące danego papieru; Sytuacja w branży; Sytuacja makroekonomiczna.
Efektywność rynku Żaden rynek nie jest prawdziwie efektywny. Hipotezy rynku efektywnego: Hipoteza słaba; Hipoteza półsilna; Hipoteza silna.
Hipoteza słabej efektywności Giełdowe ceny papierów wartościowych na bieżąco odzwierciedlają całą informację z przeszłości jaka ich dotyczy, czyli cen historycznych, wielkości obrotów, odpowiednie sekwencje wzrostów i spadków.
Hipoteza półsilnej efektywności Ceny giełdowe reagują odpowiednio szybko i sprawnie na ujawnienie tak zwanych publicznie dostępnych informacji, napływających na bieżąco i ceny z przeszłości.
Hipoteza silnej efektywności Ceny papierów wartościowych odzwierciedlają całą informację jaka tylko istnieje na ich temat.
Polski rynek finansowy Polski rynek finansowy nie jest efektywny na poziomie hipotezy słabej. Wniosek Możliwe jest budowanie strategi inwestycyjnych opartych na danych historycznych.
Testy słabej efektywności Analiza autokorelacji przyrostów indeksów giełdowych w okresach t i t-s. Losowość zmian przyrostów indeksów http://bossa.pl/notowania/daneatech/metastock/ http://www.koloekonometrii.tih.pl/WIG.mst
Rynek instrumentów pochodnych Kontrakt terminowy – umowa zobowiązująca dwie strony do zawarcia w przyszłości transakcji na wcześniej ustalonych warunkach
Rynek instrumentów pochodnych Długa pozycja – nabywca zobowiązujący się zapłacić ustaloną cenę po dostarczeniu przedmiotu kontraktu Krótka pozycja – wystawca kontraktu zobowiązujący się dostarczyć w określonym terminie przedmiot kontraktu
Rynek instrumentów pochodnych Instrument bazowy – przedmiot kontraktu, którym może być akcja, obligacja, indeks giełdowy, towar, inny kontrakt terminowy Instrument pochodny – kontrakt terminowy Uwaga. Cena instrumentu pochodnego jest niewielką częścią instrumentu bazowego
Rynek instrumentów pochodnych Grupy kontraktów terminowych Kontrakty forward Kontrakty futures Kontrakty wymiany Kontrakty opcji Inne
Rynek instrumentów pochodnych Kontrakty forward, futures i wymiany są umowami w których sprzedający zobowiązując się dostarczyć a kupujący odebrać w przyszłości przedmiot kontraktu.
Opcje Opcje kupna – kontrakt dający nabywcy prawo do kupna ustalonej ilości instrumentu bazowego po określonej cenie i określonym terminie Opcje sprzedaży - kontrakt dający nabywcy prawo do sprzedaży ustalonej ilości instrumentu bazowego po określonej cenie i określonym terminie Termin wykonania – moment wykonania swojego prawa Termin wygaśnięcia – moment po którym opcja nie może być wykonana
Opcje Ze względu na termin wygaśnięcia opcje dzielimy na europejskie – opcja może być wykonana jedynie w terminie wygaśnięcia amerykańskie – opcja może być wykonana w dowolnym momencie do terminu wygaśnięcia