WYDAWNICTWA ZWARTE I CIĄGŁE
Wydawnictwa zwarte Są to wydawnictwa, które ukazują się w druku jako zakończona całość, bądź też ich zakończenie jest z góry przez wydawcę przewidziane
Do wydawnictw zwartych zaliczamy : książkę broszurę – wydawnictwo zwarte do 48 stron, z jedną kartą tytułową odbitkę przedbitkę – fragment dzieła opublikowany w czasopiśmie poprzedzający wydanie dzieła w formie książkowej druki akcydensowe – afisze, plakaty, ulotki – czyli druki ulotne
Zewnętrzna budowa książki : okładka (broszurowa lub twarda)część oprawy wydawnictwa, która zabezpiecza przed zniszczeniem, pełni tez funkcje informacyjne, reklamowe, ozdobne wyklejka obwoluta okładka spełniająca rolę ochronną, ozdobną lub reklamową, na skrzydełkach zawiniętych do wewnątrz podaje się krótki tekst np. o autorze lub jego książce trzon (blok) książki główna część książki, jej treść grzbiet wypukła część oprawy książki kapitałka tasiemka z kolorowym brzegiem przyklejona do grzbietu
Wewnętrzna budowa książki tytulatura (tj. autor, współautorzy, tytuł, podtytuł, miejsce wydania, rok wydania, wydawnictwo) teksty wprowadzające (tj. motto, dedykacja, wstęp, posłowie, przedmowa, nota wydawnicza) tekst główny (podzielony na działy, podrozdziały, tomy, sceny, akty) teksty uzupełniające (tj. ilustracje, tablice, aneksy, przypisy, bibliografia załącznikowa) teksty informacyjno - pomocnicze (tj. spis treści, słowniczek, wykazy skrótów, znaków, tablic, ilustracji, indeksy, żywa pagina) metryka (tj. wydawnictwo, rok wydania, miejsce wydania, nakład, rodzaj papieru, drukarnia).
Zalety wydawnictwa zwartego: trwałość całościowe ujęcie problemu podstawowe informacje z danej dziedziny obecność aparatu naukowego ułatwiającego odszukiwanie informacji w książkach (spis treści, przypisy bibliograficzne, wstęp, posłowie, indeks, słowniczki np. pojęć albo skrótów) książkę
Wydawnictwa ciągłe Są to wydawnictwa, które ukazują się częściami, w określonych lub nieokreślonych odstępach czasu. W zamierzeniach wydawniczych ich zakończenie nie jest przewidziane choć w rzeczywistości może nastąpić.
Do wydawnictw ciągłych zaliczamy: wydawnictwa seryjne np.: „Biblioteka Żółtego Tygrysa” „Bitwy, Kampanie, Dowódcy” „Naokoło Świata” „Asy polskiej fantastyki” czasopisma kalendarze książki adresowe
Czasopisma ze względu na częstotliwość: dziennik („Dziennik Wschodni”) tygodnik („Polityka”) dwutygodnik („Cogito”) miesięcznik („Mówią Wieki”) dwumiesięcznik („Biologia w Szkole”) kwartalnik („Twórczość Ludowa”) rocznik np.. bibliografie
Czasopisma ze względu na przeznaczenie: naukowe - „Archeologia Polski”, „Postępy Fizyki” Popularnonaukowe - „Mówią Wieki”, „Świat nauki” fachowe - „Biblioteka w Szkole” urzędowe - „Dziennik Ustaw”
Czasopisma ze względu na treść: społeczno-polityczne - „Agora”, „Tygodnik Powszechny”, „Wprost” kulturalne - „Foto”, „Czas Kultury”, „Pamiętnik Teatralny”, „Dialog” techniczne - „Mały Modelarz”, „Krótkofalowiec Polski” medyczne - „Żyjmy Dłużej”, „Nowa Pediatria”, „Lekarz Ludowy” wojskowe - „Bellona”, „Patrol”, „Żołnierz Polski” Muzyczne - „ Ruch Muzyczny”, „Jazz”, „Twój Blues” filmowe - „Film”, „Ekran”, „Kwartalnik Filmowy” religijne „Niedziela”, „Gość Niedzielny”, „Miłujcie się” sportowe - „Piłka Nożna”, „Przegląd Sportowy”, „Świat Żużla” turystyczne - „Wiadomości Turystyczne”, „Gazeta Górska”, „Rowertour”
Czasopisma ze względu na typ odbiorcy : dla dzieci - „Donald i Spółka”, „Supełek” dla kobiet - „Avanti”, „Elle”, „Twój Styl” dla mężczyzn - „Logo”, „CKM”,”Auto Świat” dla młodzieży - „Dziewczyna”, „Victor Gimnazjalista”, „Kumpel” dla hobbystów - „Bukiety”, „Działkowiec”, „Robótki Ręczne”
Czasopisma ze względu na zasięg : lokalne - „Głos Świdnika” regionalne - „Dziennik Wschodni” ogólnokrajowe - "Rzeczpospolita”
Funkcja czasopism ze względu na zawarte wiadomości i sposób ujęcia treści : reklamowa informacyjna dydaktyczna wychowawcza rozrywkowa
Elementy budowy czasopisma: Tytulatura: - tytuł, podtytuł numeracja data wydania częstotliwość ukazywania się cena Stałe działy i rubryki: reportaż listy od czytelników nekrologi Stopka redakcyjna: skład kolegium adres redakcji warunki prenumeraty wysokość nakładu Spis treści
Terminy: nakład - liczba egzemplarzy jednego wydania książki lub czasopisma; redakcja- kierowanie zespołem opracowującym i wydającym czasopismo, dzieło zbiorowe; korekta- poprawianie, usuwanie błędów, nanoszenie poprawek na próbnych odbitkach drukarskich; prenumerata- zapłacenie z góry za czasopismo dla zapewnienia sobie ciągłości otrzymywania kolejnych numerów stopka redakcyjna – informacja o składzie i adresie redakcji, wydawcy, o nakładzie, warunkach prenumeraty. czasopismo – wydawnictwo periodyczne ukazujące się nie częściej niż dwa razy w tygodniu
Terminy : gazeta – wydawnictwo periodyczne ukazujące się zazwyczaj codziennie, czasem nawet dwukrotnie w ciągu dnia, a co najmniej dwa razy w tygodniu, zawierające informacje o zdarzeniach aktualnych, interesujących możliwie najszerszy ogół czytelników. Niektóre gazety wychodzą w mutacjach dla różnych okręgów kraju. mutacja czasopisma – jest to częściowo zmienione wydanie gazety ogólnokrajowej uwzględniające potrzeby czytelników z określonego obszaru. tytulatura – miejsce na pierwszej stronie czasopisma zawiera tytuł, podtytuł, określenie częstotliwości ukazywania się, numer bieżący w danym roku, niekiedy kolejny numer od pierwszego roku wydania. działy czasopisma – stałe części czasopisma wyodrębnione ze względu na tematykę, źródło informacji, gatunek dziennikarski, adresata i funkcję. Działy mają zazwyczaj własną formę graficzną.
Bibliografia Andrzejewska J.: Bibliotekarstwo szkolne. Teoria i praktyka. T. 1-2. Warszawa 1996 Drzewiecki M.: Biblioteka i informacja w środowisku współczesnej szkoły. Warszawa 2002 Drzewiecki M.: Biblioteka we współczesnej szkole. Warszawa 1991 Encyklopedia wiedzy o książce, Wrocław 1971 Saniewska Danuta: Nowe vademecum nauczyciela bibliotekarza. Warszawa 2000 Zeman E.: Edukacja czytelnicza i informacyjna. Warszawa 1999
www.biblioteka_g3swidnik@o2.pl