Małgorzata Trzcielińska Filozofia Platona Małgorzata Trzcielińska
Życie Platona Platon (427-327 r p.n.e) Uczeń Kratyla, później Sokratesa Staranne wykszałcenie Założyciel Akademii Ateńskiej
Pisma Platona Dialogi i listy Walory artystyczne Bohaterami są współcześni Platonowi politycy, naukowcy i przedstawiciele innych zawodów Zwykle poglądy Platona wypowiadane są ustami Sokratesa Nie stanowią cyklu Trzy okresy twórczości Platona
Poprzednicy Platona Heraklit z Efezu (poprzez Kratylosa) Sokrates Pitagorejczycy Anaksagoras
Nauka o ideach Nowy rodzaj bytu Rozszerzenie poglądów Sokratesa Powstanie teorii idei Najwyższa idea – dobro Dualizm Różnice pomiędzy światem realnym a światem idei Próba zdefiniowania idei
Nauka o duszy Funkcja biologiczna duszy Funkcja poznawcza duszy Dusza – czynnik życia Dualizm – dusza jako przeciwieństwo materii Funkcja poznawcza duszy Poznanie – poprzez duszę Zmysły – narzędzie podległe duszy
Nauka o duszy Funkcja religijna duszy Pragnienie nieśmiertelności Wprowadzenie trzech części duszy: rozumna impulsywna zmysłowa Dwa pojęcia duszy
Nauka o duszy Dusza a ciało – dualizm Dusza jest niematerialna Dusza jest niezależna od ciała Dusza jest niezłożona Dusza jest doskonalsza od ciała Złączenie z ciałem jest niekorzystne dla duszy Dusza jest nieśmiertelna
Nauka o duszy Nieśmiertelność duszy Pojęcie duszy związane jest w sposób konieczny z pojęciem życia; ponieważ zaś życie wyklucza śmierć, więc i dusza wyklucza śmierć Dusza posiada wiedzę wrodzoną, musiała więc zdobyć ją przed urodzeniem, istniała zatem przed urodzeniem. Każda rzecz ginie od swoistego zła. Złem duszy jest niesprawiedliwość, niewstrzemięźliwość, tchórzostwo, ciemnota; ale doświadczenie uczy, że te zła nie przyprawiają duszy o śmierć; zatem nic jej już o śmierć przyprawić nie może
Nauka o duszy Eschatologia Dusza istniała pierwotnie bez ciała Na duszy zaciążył grzech Dla odkupienia dusza została złączona z ciałem
Nauka o przyrodzie Celowość świata Materia Dusza świata przyroda – pierwiastek idealny cel Demiurg Materia wieczna niedoskonała przyczyna świata Dusza świata doskonałość – na początku dusza planet i wszechświata
Nauka o poznaniu Poznanie rozumowe Poznanie wrodzone Stopnie poznania myśl dyskursywna myśl intuicyjna Poznanie naukowe i metoda dialektyczna skrajny racjonalizm dialektyka Filozofia wyodrębnienie się filozofii z ogólnego nurtu nauki dwojaka koncepcja filozofii
Etyka Nauka o cnotach Nauka o miłości Koncepcja czterech cnót: mądrość męstwo panowanie nad sobą sprawiedliwość Nauka o miłości Dobra realne – szczebel do dóbr idealnych Ideał miłości platońskiej
Etyka Nauka o państwie Państwo najlepsze powinno dążyć di zalet najwyższych i najbliższych ideom Państwo doskonałe ma jeden cel obowiązujący wszystkich Państwo musi być oparte na wiedzy Państwo idealne: stanowe hierarchiczne Państwo idealne powinno być ascetyczne
Istota platonizmu Platonizm: w ontologii: przekonanie, że istnieje byt idealny i że byt realny jest odeń zależny w psychologii: uznanie, że dusza istnieje niezależnie od ciała i że ciało jest niższe i zależne od niej w teorii poznania: przekonanie, że istnieje wiedza rozumowa, niedoświadczalna, wrodzona i że wiedza zmysłowa, jako zależna i niepewna, musi jej być podporządkowana; w metodologii: uznanie metody dialektycznej i podporządkowanie jej wszelkiej metody empirycznej w etyce: uznanie, że właściwym celem człowieka są dobra idealne i że dobra realne, jako niższe, powinny im być podporządkowane i traktowane tylko jako środki
Bibliografia W. Tatarkiewicz „Historia filozofii” www.wikipedia.org www.google.com
Podsumowanie Dziękuję za uwagę Temat do dyskusji – jak oceniacie wizję państwa Platona i z czym się Wam ona kojarzy? Dziękuję za uwagę