Elżbieta Kwella Uniwersytet Gdański SŁYNNE CYKLE KONIUNKTURALNE Materiały wykładowe Elżbieta Kwella Uniwersytet Gdański

Słynne cykle koniunkturalne Kryterium : czas pełnego cyklu Cykle Kitchina - mniejsze 2 - 4 lata /40-53 m-ce/; Cykle Juglara - klasyczne 6 - 11 lat, /9 lat/; Cykle Kuznetsa – długie 15 -23 lat. Cykle Kondratiewa - długie 40 - 60 lat;

Słynne cykle koniunkturalne Cykle J.Kitchina (i Crum′a) (1923 r.) 40 m-cy - 4 letnie cykle (krótkie, handel, rolnictwo) Bada w l. 1890-1922 krótkookresowe stopy proc. i ceny surowców w W. Brytanii i USA Przyczyny: masowa psychologia uczestników rynku; zmiany zapasów; zmiany w kapitale obrotowym; zmiany cen hurtowych; rozliczenia operacji bankowych. Kończą się - w łagodny sposób. Cykl świński 3-4 letni, bydła 5 letni, bawełny 2 letni. "Cycles and Trends in Economic Factors", 1923, REStat.

Słynne cykle koniunkturalne Cykle Juglera 6 – 11 letnie cykle inwestycyjne: 1804-1882 – Francja, Anglia, USA Zmiany inwestycji w kapitale trwałym (wyposażenia technicznego produkcji) PNB, inflacji, bezrobocia. Przyczyny: Działalność banków → dekoniunktura Kończą się - gwałtownie, paniką na rynkach. J. C. Juglar (1819-1905) Średniookresowe, główne, duże, większe.

Słynne cykle koniunkturalne Cykle Kuznetsa 15 – 23 letnie cykle Akumulacja czynników wytwórczych w długim okresie: inwestycje, budownictwo, migracje. Simon Kuznets (1901-1985)

Słynne cykle koniunkturalne J. van Geldern (1913 r.), N. D. Kondratiew (1919 r.), Tugan-Baranowski, Wicksell. 45-60 - letnie cykle koniunkturalno-strukturalne, cykle cen, długie fale gospodarcze. zmiany w technice produkcji; wojny i rewolucje; włączanie nowych krajów do gospodarki światowej; odkrycie nowych kopalń. S. Salomou:Phase of Economic Growth, 1850-1973: Kondratieff Waves and Kuznets Swings. Cambridge, cambridge Univ. Press, 1989.

Cykle Kondratiewa (1922 r.) Koniunktura gospodarcza od XVIII wieku powtarzała się według regularnych, około półwiecznych cykli. Przyczyny cykli: innowacje, sfera pieniądza – inflacja, deflacja, styl życia, ważne wydarzenia polityczne. Fazy cyklu: faza wzrostu faza zwolnienia. Nikolai Kondratiew (1892-1938) „Waprosy Konijunktury”, 1925

Cykle Lata W tym faza wzrostu Czas trwania Lider gospodarczy 1789-1848 Do 1815 58 lat Wielka Brytania (maszyna parowa) II 1849-1896 Do 1870 49 lat (kolej, elektryczność) III 1896-1939 Do 1919 Do 1929 45 lat USA (samochód, chemikalia, plastik) IV 1940-1985/2000 Do 1973 45-60 lat USA (samolot, komputer, internet) V 1986/2001- Do 2010 lub 2025 USA (biotechnologie, nanotechnologie, sieci komputerowe, pieniądz wirtualny)

Cykle koniunkturalne Kitchina, Juglera i Kondratiewa PKB Juglera, Czas

Inne rodzaje wahań i cykli gospodarczych ze względu na długość ich trwania cykl tygodniowy, tzw. „efekt poniedziałku” 28-dniowy cykl handlowy - odkryty w latach 30. XX wieku na rynku pszenicy na giełdach obserwuje się tzw. „efekt stycznia” - wzrost indeksów cykle Wagemana –fluktuacje o długości ok. 150 lat, na podstawie kształtowania się stóp procentowych 500-letni cykl Wheelera – powstanie i upadki imperiów.