MŁODOŚĆ BEZ PAPIEROSA Karolina Hełmecka Kl. II D Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II 34- 721 Raba Wyżna 65 gim.rabawyzna@rabawyzna.pl Opiekun mgr Wiesława Wiatrak
SPIS TREŚCI Skład dymu tytoniowego Przyczyny palenia Wpływ palenia tytoniu na zdrowie człowieka Rzucamy palenie Dlaczego rzucenie palenia jest takie trudne Korzyści wynikające z rzucenia paenia Zakończenie
SKŁAD DYMU TYTONIOWEGO CYJANOWODÓR ACETON ARSEN CIAŁA SMOŁOWATE POLON CHLOREK WINYLU TLENEK WĘGLA FORMALDEHYD NIKOTYNA - Cyjanowodór ( gaz używany do ludobójstwa w komorach gazowych) - Aceton ( rozpuszcza tkankę łączną ) - Arsen (trutka na szczury) - Polon (pierwiastek radioaktywny) - Chlorek winylu (używany do produkcji plastiku) - Tlenek węgla ( czad) - Formaldehyd (stosowany do konserwacji preparatów biologicznych np. żab)
ISTNIEJĄ DWIE ZASADNICZE GRUPY PRZYCZYN: PRZYCZYNY PALENIA ISTNIEJĄ DWIE ZASADNICZE GRUPY PRZYCZYN: Druga grupa to przyczyny farmakologiczne. Tytoń bowiem, w zależności od okoliczności i predyspozycji osobniczych może oddziaływać na nasz układ nerwowy w sposób stymulujący bądź uspokajający. Zdaniem wielu osób zapalenie np. papierosa pozwala im bardziej się skoncentrować, inni zaś uważają, że nałóg ten wyzwala u nich uczucie relaksu i odprężenia. Pierwsza grupa obejmuje przyczyny psychosocjologiczne, gdzie palenie tytoniu jest postrzegane jako rodzaj czynności ułatwiającej nawiązywanie kontaktu z innymi osobami i pomagającej w przezwyciężeniu dystansu oraz uznawane jako wspólna towarzyska rozrywka. Czy jednak jest to warte tego, abyśmy umarli przedwcześnie na raka płuc lub byli współodpowiedzialni za rozwinięcie się np. astmy oskrzelowej u naszego dziecka? Na to pytanie musi odpowiedzieć już sobie każdy z nas oddzielnie.
WPŁYW PALENIA TYTONIU NA ZDROWIE CZŁOWIEKA CHOROBY MAJĄCE ISTOTNY ZWIĄZEK Z PALENIEM TYTONIU: Nowotwory złośliwe: Rak płuc Rak wargi, języka, jamy ustnej, przełyku i krtani Rak pęcherza moczowego Rak nerki Rak trzustki Układ sercowo-naczyniowy: Choroba niedokrwienna serca Zawał serca Miażdżyca naczyń krwionośnych Nadciśnienie tętnicze Układ oddechowy: Przewlekłe zapalenie oskrzeli Gruźlica Układ nerwowy: Udar mózgu Układ pokarmowy: Wrzody żołądka oraz dwunastnicy Przepukliny jelitowe
Palenie papierosów przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym wywołuje jeszcze większe szkody niż palenie przez dorosłych. Porównując świadectwa szkolne w Niemczech, Szwajcarii. USA, Wielkiej Brytanii i innych krajach badacze stwierdzili, że uczniowie palący mają o 25% gorsze wyniki w nauce. Na odrabianie zadań potrzebują więcej czasu, gorzej uczą się na pamięć, w badaniach testowych popełniają więcej błędów. Dzieci palące papierosy mają niższy wzrost, mniejszą wagę ciała, mniejszy obwód klatki piersiowej. Osiągają gorsze wyniki w sporcie: w biegach, marszu i pływaniu.
RAK PŁUC Wykazano, że u 90- 95% palaczy następuje rozwój nowotworów złośliwych. Ujawnienie się pierwszych objawów choroby zależy od wielu czynników, m.in. typu tytoniu, wieku rozpoczęcia palenia, ilości wypalanych papierosów, czasu palenia, etc. Czas od zadziałania czynnika rakotwórczego do rozwinięcia pełnych objawów choroby wynosi od 15- 20 lat. Po zaprzestaniu palenia ryzyko zachorowania zmniejsza się o połowę po 5 latach, zaś po 10 zrównuje się z tym jakie istnieje w przypadku osób niepalących. Uważa się również, że około 20- 30% nowotworów złośliwych płuc u osób niepalących jest związanych z paleniem biernym (palący partner w domu, palący koledzy w pracy itp.) gdyż w strumieniu bocznym znajduje się 5 razy więcej tlenku węgla, 2- 3 razy więcej nikotyny, 3-4 razy więcej substancji rakotwórczych.
CHOROBY SERCA U mężczyzn, którzy zaczęli palić przed 15 rokiem życia i palili 15-24 papierosów dziennie, ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej jest 10-krotnie większe. Palacze tytoniu dwukrotnie częściej niż niepalący umierają na zawał mięśnia sercowego. Także u osób niepalących, ale wdychających dym ulatniający się z ognika papierosa (tzw. boczny strumień) w istotny sposób wzrasta ryzyko chorób serca i płuc (tzw. palacze bierni).
RZUCAMY PALENIE CZYLI 15 SPOSOBÓW NA PRZETRWANIE TRUDNYCH CHWIL, GDY RZUCILIŚMY PALENIE 1. W ciągu pierwszych dni po rzuceniu palenia staraj się spędzać jak najwięcej wolnego czasu w miejscach, gdzie palenie jest zabronione, np. w bibliotece, muzeum, sklepach, kościele. 2. Pij duże ilości wody (nie gazowanej) i soków owocowych. 3. Staraj się unikać alkoholu i innych rzeczy, związanych często z paleniem papierosów. 4. Jeśli nie wiesz, co robić z rękami, naucz się zajmować ręce innymi przedmiotami (wykorzystaj np. ołówek, monetę, spinacz biurowy). 5. Jeśli brakuje Ci trzymania czegoś w ustach, spróbuj żuć gumę lub ssać cukierki. 6. Śpij długo. 7. Stosuj właściwą dietę. Przynajmniej przez 6 miesięcy ogranicz spożycie mięsa, tłuszczów zwierzęcych, cukru, mocnej kawy i piwa. Jedz tłuszcze roślinne, ryby, świeże owoce i warzywa. 8. Uprawiaj sport. 9. Przebywaj dużo na świeżym powietrzu. 10. Unikaj przemęczenia. 11. Rozmawiaj o swoim sukcesie (kłopotach) z rodziną, przyjaciółmi. 12. Unikaj spotkań z palącymi osobami. 13. Wierz, że uwolnisz się od nałogu. 14. Bądź w kontakcie z osobą, która chce i może Ci pomóc. 15. Staraj się być zajęty, pracuj intensywnie, ale w zorganizowany sposób.
Dlaczego rzucenie palenia jest takie trudne? Jeśli łatwo się męczysz, brakuje Ci tchu, masz problemy ze snem, to przyczyną tych dolegliwości może być właśnie palenie tytoniu. Poczujesz się zdecydowanie lepiej, jeśli zerwiesz z tym nałogiem. A wtedy przekonasz się, że to palenie papierosów było przyczyną Twojego ciągłego zmęczenia i osłabienia. Dlaczego rzucenie palenia jest takie trudne? Nawet osobom, które mają silną motywację, trudno jest zerwać z paleniem, ponieważ zawarta w tytoniu nikotyna mocno uzależnia. Nikotyna w przeciwieństwie do heroiny czy kokainy, nie wywołuje widocznego odurzenia, toteż łatwo zlekceważyć jej siłę działania. Palenie jest czynnością nawykową. Oprócz tego, że palacze są uzależnieni od nikotyny, często mają swój utarty, wielokrotnie powtarzany nawyk postępowania. Palenie jest nieodłącznym elementem codziennego życia. Potwierdza to fakt, iż przemysł tytoniowy wydaje rocznie prawie 6 mld dolarów na kampanie reklamowe papierosów. Wyroby tytoniowe są sprzedawane legalnie i niemal wszędzie dostępne. Większość z nas jest stale narażona na kontakt z jakimś palaczem. Od tych wpływów nie sposób się odizolować.
KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z RZUCENIA PALENIA Od zgaszenia ostatniego papierosa Co się dzieje w 20 minut Do normy wracają: ciśnienie tętnicze krwi, czynność serca oraz podwyższona temperatura rąk i stóp. w 8 godzin Zmniejsza się poziom tlenku węgla we krwi, a podnosi poziom tlenu. w 24 godziny Zmniejsza się ryzyko ostrego zawału mięśnia sercowego. w 48 godzin Rozpoczyna się regeneracja zakończeń nerwowych. Powraca do normy zmysł smaku i zapachu. od 2 tygodni do 3 miesięcy Poprawie ulega stan układu krążenia. Zwiększa się wydolność fizyczna. Wydolność płuc wzrasta o 30%. od 1 do 9 miesięcy Ulegają zmniejszeniu kaszel, uczucie niedrożności nosa, duszności i zmęczenia. Wzrasta ogólna energia organizmu. Rozpoczyna się proces regeneracji rzęsek, pokrywających nabłonek dróg oddechowych. Pomagają one w oczyszczaniu oskrzeli i zapobiegają przedostawaniu się do wnętrza naszego ciała mikroorganizmów, np. wirusów. po 1 roku O połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca. po 5 latach O połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na raka płuc oraz raka jamy ustnej, przełyku i krtani. W dużym stopniu zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru mózgu. po 10 latach Ryzyko zachorowania na raka płuc jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej. Komórki o zaburzonej budowie, które powstały w wyniku palenia tytoniu zostają zastąpione przez komórki o prawidłowej budowie. Ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerek nadal zmniejsza się. po 15 latach Ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej.
ZAKOŃCZENIE Bardzo serdecznie dziękuje za uważne obejrzenie mojej prezentacji. Mam nadzieje, że zaciekawiła ona państwa. A także mam nadzieje że wyciągniecie z niej odpowiednie wnioski.