Oni są wśród nas

Dlaczego chorujemy na cukrzycę typu 1?

Cukrzyca Inne typy cukrzycy Cukrzyca typu 1 Cukrzyca typu 2 Choroba z autoagresji, chorują dzieci, konieczne leczenie insuliną Cukrzyca typu 2 90% chorych na cukrzycę to osoby z cukrzycą typu 2, głównie dorośli, choruje coraz więcej dzieci. Insulinooporność, względny lub całkowity niedobór insuliny, zwykle osoby z otyłością. Inne typy cukrzycy Cukrzyca u niemowląt, uwarunkowana genetycznie, w przebiegu innych chorób np. mukowiscydozy, po usunięciu trzustki, u ciężarnych

Cukrzyca typu 1 Choroba z autoagresji Własny układ odporności niszczy własne komórki beta w trzustce, które produkują insulinę W organizmie brakuje insuliny 4

Epidemiologia Populacja 0-14lat 1.9 mld: cukrzyca typu 1 - 490.1tys, nowe rozpoznania 77.8tys, roczny wzrost zachorowań 3% IDF Diabetes Atlas 2011

Dlaczego chorujemy? Czynniki środowiskowe Czynniki genetyczne Bliźnięta monozygotyczne 30-55% ryzyka Dziedziczenie wielogenowe Czynniki środowiskowe Infekcje wirusowe Niedobór witaminy D Żywność Stres inne

Kilka słów o insulinie

Odkrycie insuliny Insulina została odkryta w 1922 roku przez Fredericka Bantinga i jego asystenta Charlesa Besta W 1923 roku za odkrycie insuliny Banting otrzymał Nagrodę Nobla. University of Toronto Archives, A1978-0041/001(53)

Zdjęcie przed i po leczeniu insuliną. http://www.publinet.it/diabete/ 14-letni Leonard Thompson, któremu pierwszemu podano insulinę w roku 1922. Zdjęcie przed i po leczeniu insuliną.

W obecności insuliny – glukoza przedostaje się wnętrza komórek Glukoza jest rozprowadzana przez naczynia krwionośne po całym organizmie Insulina łączy się z receptorem na błonie komórkowej. Błona komórkowa staje się przepuszczalna dla glukozy. Glukoza wchodzi do wnętrza komórki Dzięki temu komórka otrzymuje paliwo - glukozę i zachodzą w niej wszystkie procesy życiowe

Brak insuliny – glukoza nie przedostaje się do wnętrza komórek Głód Spalanie tłuszczu – chudnięcie aceton zakwasza organizm Nasilone pragnienie, wielomocz Brak glukozy w komórce -Brak insuliny powoduje, że błona komórkowa jest szczelna i nie przepuszcza glukozy do wnętrza komórki -We krwi i płynie śródtkankowym wzrasta stężenie glukozy -Komórka spala tłuszcz, produkuje się aceton -organizm wydala nadmiar glukozy z moczem, dlatego odczuwamy nasilone pragnienie i oddajemy duże ilości moczu

Złote myśli Każdy może zachorować na cukrzycę typu 1 Cukrzyca typu 1 nie jest chorobą zakaźną Przyczyną cukrzycy nie jest jedzenie cukierków To błąd strażników odporności.

Objawy cukrzycy

Objawy cukrzycy typu 1 Objawy początkowe zwiększone pragnienie oddawanie dużej ilości moczu chudnięcie zapach acetonu z ust skurcze w nogach zakażenia drożdżakami ogólne osłabienie

Objawy cukrzycy typu 1 Objawy nasilają się, dołączają się: wymioty ból brzucha odwodnienie przyspieszony, pogłębiony oddech zaburzenia świadomości śpiączka cukrzycowa

Złote myśli Insulina to hormon życia Nie da się żyć bez insuliny Tu nie ma wyboru Insulina musi być regularnie podawana

Zachorowałem na cukrzycę Co teraz?

Dzień diabetyka Przed każdym posiłkiem Ważę jedzenie Obliczam zawartość węglowodanów, białka i tłuszczu Obliczam dawkę insuliny Kłuję palec i oznaczam cukier Podaję insulinę II śniadanie podwieczorek II kolacja na noc śniadanie obiad kolacja

Dieta = zasady zdrowego żywienia Piramida zdrowego żywienia wg. Instytutu Żywności i Żywienia.

Przybornik diabetyka Wstrzykiwacz insuliny zwany penem, służy do podawania insuliny Glukometr służy do oznaczania stężenia glukozy w krwi. Po nałożeniu kropelki krwi na pasek testowy wyświetla się na ekranie stężenie glukozy. Pompa insulinowa to urządzenie wielkości telefonu komórkowego. Insulina podawana jest przez cienką rurkę zakończoną wkłuciem w tkance podskórnej.

Muszę mierzyć cukier Nakłuwam palec Kropelkę krwi nakładam na pasek testowy Odczytuję z glukometru stężenie glukozy Mierzę cukier 4-6-8-10 razy dziennie: przed jedzeniem, w czasie wysiłku, kiedy źle się czuję, w nocy.

Podaje insulinę wstrzykiwaczem – penem 4-5 lub więcej razy dziennie insulinę można podawać strzykawką

Pompa insulinowa Urządzenie do podawani insuliny Mniej zastrzyków Większa wygoda

Utrzymanie normoglikemii HIPERGLIKEMIA HIPOGLIKEMIA

Niedocukrzenie

Niedocukrzenie (hipoglikemia) Każdy poziom cukru we krwi poniżej 70mg/dl wymaga podania dodatkowej porcji glukozy Przyczyny niedocukrzenia Za mało jedzenia (zapomniany posiłek) Za dużo insuliny (pomylona dawka) Wysiłek fizyczny Alkohol

Objawy niedocukrzenia – występują nagle Bladość Tachykardia Zimny pot Drżenie rąk Ból brzucha Głód Nagła zmiana zachowania - agresja/wesołkowatość Ból głowy Splątanie Zaburzenia pamięci "One są wśród nas", DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU

Postępowanie w niedocukrzeniu Najszybciej wchłania się GLUKOZA Podaj glukozę/cukier, Zmierz cukier po 15 min Nadal niski cukier ponownie porcja glukoza/cukier Kontrola cukru po 15 min

Mózg człowieka Mózg potrzebuje do pracy glukozę Bez glukozy praca mózgu zamiera

Ciężkie niedocukrzenie Brak glukozy Mózg nie ma źródła energii Zagrożenie życia Objawy Utrata przytomności z drgawkami Glukometr pokazuje stężenie glukozy: < 50mg/dl, napis LO

Ciężkie niedocukrzenie - postępowanie Nie zostawiaj nieprzytomnego Nic nie podawaj doustnie NIC DOUSTNIE . Ułóż w pozycji bezpiecznej na boku Zmierz cukier glukometrem Zrób domięśniowo zastrzyk GlukaGenHypokit Wezwij POGOTOWIE RATUNKOWE przód tył http://www.rxlist.com/glucagen-drug/medication-guide.htm

Zastrzyk Glucagen HypoKit Zdejmij pomarańczową nakrętkę z buteleczki Wbij w korek igłę i wpuść płyn ze strzykawki do buteleczki Wymieszaj zawartość Wykonaj zastrzyk: wbij igłę w w mięsień i naciśnij tłok strzykawki Odciągnij tłoczek i wprowadź płyn z buteleczki do strzykawki http://www.cornerstones4care.com/AboutDiabetes/BeyondTheBasics/UsingGlucaGenHypoKit.aspx

Powikłanie ciężkiego niedocukrzenia Obrzęk mózgu Obrzęk mózgu jest stanem zagrożenia życia Początkowe objawy: ból głowy wymioty utrudniony kontakt Wezwij pogotowie ratunkowe

Wysiłek fizyczny

Działanie wysiłku fizycznego na organizm diabetyka Długotrwały wysiłek powoduje mniejsze zapotrzebowanie na insulinę ryzyko hipoglikemii Konieczny pomiar cukru przed w trakcie i po wysiłku Dodatkowy posiłek – węglowodany

Kiedy nie ćwiczyć Jeżeli stężenie glukozy we krwi jest wysokie nie powinno się ćwiczyć Konieczna dodatkowa dawka insuliny Mięśnie nie spalą glukozy bez insuliny, zmusza się je do pracy na głodzie Optymalne stężenie glukozy przed wysiłkiem to 100-180mg/dl

Wpływ alkoholu Detoksykacja alkoholu następuje w wątrobie Wątroba przestaje uwalniać do krwi glukozę Zagraża hipoglikemia Hipoglikemia może wystąpić wiele godzin po spożyciu alkoholu

DISCO WYSIŁEK FIZYCZNY ZAGRAŻA NIEDOCUKRZENIE plus ALKOHOL niedocukrzenie może wystąpić kilka godzin po zabawie zwykle nad ranem

Kwasica ketonowa

Kwasica ketonowa - mechanizm powstawania Długotrwały brak dopływu insuliny Brak glukozy w komórce Brak insuliny powoduje, że błona komórkowa jest szczelna i nie przepuszcza glukozy do wnętrza komórki We krwi i płynie śródtkankowym wzrasta stężenie glukozy Komórka pozbawiona dopływu paliwa glukozowego spala tłuszcz Jednocześnie wydala nadmiar glukozy z moczem, dlatego odczuwamy nasilone pragnienie i oddajemy duże ilości moczu Spalanie tłuszczu - chudnięcie Nasilone pragnienie Aceton, ketony Zwiększone oddawanie moczu Zapach acetonu Mocz: cukier, aceton Krew: wysokie stężenie glukozy 41

Kwasica ketonowa - objawy Ból brzucha Nudności Wymioty Wysoki cukier Aceton w moczu/krwi Odwodnienie Przyspieszony oddech Zaburzenia świadomości Śpiączka cukrzycowa Objawy znacznego niedoboru insuliny i zakwaszania organizmu są często mylone z objawami zatrucia pokarmowego lub infekcji przewodu pokarmowego. Powoduje to opóźnienie wdrożenia prawidłowego leczenia i konieczność hospitalizacji. Zawsze jeżeli jest wysoki cukier, złe samopoczucie, ból brzucha wymioty trzeba sprawdzić aceton. 42

Kwasica ketonowa - postępowanie Podać insulinę wstrzykiwaczem penem Pić wodę z cytryną, po łyku Nasilone wymioty, bez możliwości nawodnienia doustnego natychmiastowa hospitalizacja 43

Co oznacza złe wyrównanie cukrzycy ?

Glikacja białek – hemoglobina glikowana Hemoglobina glikowana (HbA1c): Stałe połączenie hemoglobiny z glukozą Im wyższa HbA1c tym wyższe średnie stężenie glukozy we krwi HbA1c mg/dl 6 135 7 170 8 205 9 240 10 275 11 310

Im wyższa HbA1c tym wyższe ryzyko powikłań cukrzycy Retinopatia Nefropatia Ciężka nieproliferacyjna retinopatia Neuropatia Na wykresie przedstawiono różnymi kolorami wzrost występowania późnych powikłań cukrzycy w zależności od wzrostu średniej wartości HbA1c. Staramy się aby HbA1c była poniżej 6,5%. Wyraźnie widać, że od HbA1c 7,5-8% częstość powikłań gwałtownie rośnie. Dlatego ważne jest, aby uzyskać bardzo dobre wyrównanie cukrzycy. Mikroalbuminuria HbA1c

Powikłania oczne - retinopatia ŚLEPOTA

Powikłania nerkowe – nefropatia niewydolność neresk DIALIZY

Rozpoznanie cukrzycy TU NIE MAM WYBORU ALBO MASZ CUKRZYCĘ ALBO NIE ZACHOROWAŁEM - MUSZĘ DAĆ RADĘ POMÓŻ MI JUTRO JA POMOGĘ TOBIE