BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO
BUDOWA Układ oddechowy składa się z: Górnych dróg oddechowych: jama nosowa, gardło, Dolnych dróg oddechowych: - krtań, - tchawicę, - prawe i lewe oskrzele główne, Płuc
JAMA NOSOWA Jama nosowa, pierwszy odcinek parzysty dróg oddechowych, do których dostaje się powietrze przez nozdrza przednie. Jama nosowa jest wyścielona unaczynioną błoną śluzową z nabłonkiem wielowarstwowym migawkowym, zawierającym gruczoły śluzowe. Dzięki tym gruczołom jama nosowa pełni rolę filtra. Przechodzące przez nią powietrze jest ogrzewane, ocieplane i oczyszczane. Pierwszy filtr dla pyłu znajdującego się w powietrzu wdechowym stanowią włosy, rosnące w początkowym odcinku otworów nosowych.
KRTAŃ Krtań, narząd głosu położony w szyi. Jest zmienionym początkowym odcinkiem tchawicy. Rusztowanie krtani zbudowane jest z chrząstek połączonych więzadłami, stawami i mięśniami, powleczonych od wewnątrz błoną śluzową.
TCHAWICA i OSKRZELA Tchawica zbudowana jest z podkowiastych pierścieni chrzęstnych otwartych do tyłu, połączonych ze sobą więzadłami i błoną mięśniową gładką, wyścielona od wewnątrz błoną śluzową. Dzieli się na dwa oskrzela główne: prawe i lewe.
PŁUCA Płuca to parzyste narządy (płuco prawe i lewe). W nich odbywa się wymiana gazowa.
PĘCHERZYKI PŁUCNE Pęcherzyki płucne znajdują się na końcu oskrzelików. Występują w postaci zgrubień lub woreczków. W każdym płucu można znaleźć około 300 milionów pęcherzyków. Dzięki temu zwiększa się powierzchnia oddechowa płuc, którą można porównać do wielkości kortu tenisowego. Funkcją pęcherzyków jest dostarczanie do krwi tlenu, a odbieranie z niej dwutlenku węgla.
HEMOGLOBINA Hemoglobina to "oddechowy" barwnik krwi zawarty wewnątrz erytrocytów przenoszący tlen. Hemoglobina jest białkiem złożonym z grupy prostetycznej, zwanej hemem, pochodnej porfiryny, złączonej z atomem dwuwartościowego żelaza i białka prostego - globiny. Na cząsteczkę hemoglobiny przypadają cztery hemy (każda z nich może przyłączyć cząsteczkę tlenu) i cztery globiny (składającej się z czterech łańcuchów: dwóch alfa i dwóch beta).