Choroby układu krążenia Wykonały: Weronika Daniluk Joanna Żmijewska
Co to jest? Choroby układu krążenia - schorzenia dotyczące narządów i tkanek wchodzących w skład układu krążenia, a w szczególności serca, tętnic i żył, dlatego często są też nazywane chorobami układu sercowo-naczyniowego. Wraz z rozwojem cywilizacji doszło do zwiększonej zachorowalności na choroby układu krążenia, tak, że wiele z nich nazywanych jest chorobami cywilizacyjnymi. W Polsce są odpowiedzialne za 50% liczby zgonów, z tego najczęstszymi przyczynami zgonu jest zawał serca i udar mózgu.
Miażdżyca Miażdżyca tętnic – przewlekła choroba, polegająca na zmianach zwyrodnieniowo-wytwórczych w błonie wewnętrznej i środkowej tętnic, głównie w aorcie, tętnicach wieńcowych i mózgowych, rzadziej w tętnicach kończyn. Polega na wysepkowatym gromadzeniu się w błonie wewnętrznej tętnic cholesterolu oraz innych lipidów. Miażdżyca pojawia się prawie wyłącznie w tętnicach dużego układu krążenia, zwłaszcza w tych miejscach, gdzie istnieje wysokie ciśnienie krwi (aorta i tętnice bezpośrednio od niej odchodzące) oraz przepływ krwi nie jest laminarny (zwłaszcza w miejscach rozgałęzień tętnic). Miażdżyca tętnic mózgu powoduje niedokrwienie mózgu i zmiany psychiczne, ułatwia pęknięcia naczyń i udary (zwłaszcza przy współistniejącym nadciśnieniu). Miażdżyca tętnic wieńcowych jest jedną z przyczyn choroby wieńcowej, miażdżyca aorty może prowadzić do powstania tętniaka. W leczeniu miażdżycy duże znaczenie ma odpowiednia dieta, aktywny tryb życia, racjonalny wypoczynek.
Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca – zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen i substancje odżywcze. W konsekwencji często doprowadza do dusznicy bolesnej, a także zawału mięśnia sercowego. Choroba niedokrwienna serca ze wszystkimi jej podtypami jest najczęstszą przyczyną śmierci w większości państw zachodnich. Najczęstszą przyczyną choroby niedokrwiennej jest miażdżyca tętnic wieńcowych.
Zawał serca Zawał mięśnia sercowego – martwica mięśnia sercowego spowodowana jego niedokrwieniem. Do zawału najczęściej dochodzi w godzinach porannych i przedpołudniowych; bezpośrednią przyczyną wyzwalającą może być gwałtowny wysiłek fizyczny lub stres, który poprzez różnorodne mechanizmy prowadzi do utraty stabilności blaszki miażdżycowej w tętnicy wieńcowej. Zawał serca stanowi stan zagrożenia życia, szczególnie z powodu powikłań, tj. zaburzeń rytmu, ostrej niewydolność serca czy pęknięcia mięśnia sercowego. 30-50% chorych umiera przed dotarciem do szpitala; natomiast częstość zgonów w trakcie leczenia szpitalnego wynosi 6-8%; stąd tak ważne jest wczesne rozpoznanie objawów i wezwanie pogotowia ratunkowego. Częstość zawału serca jest duża – każdego roku w Polsce hospitalizowanych jest z tego powodu około 50 000 chorych.
Objawy: ból w klatce piersiowej, osłabienie, zawroty głowy, omdlenie, bladość, poty, nudności, wymioty, kołatanie serca, duszność, kaszel z odkrztuszaniem krwistej wydzieliny, w skrajnych przypadkach objawy obrzęku płuc, stan podgorączkowy, silny lęk przed śmiercią. Niewielki odsetek chorych może nie prezentować objawów bólowych (tzw. niemy zawał); dotyczy to zwłaszcza osób starszych i chorujących na cukrzycę.
wrodzone wady serca Najczęściej należy spodziewać się wrodzonych wad serca u dzieci, których rodzice cierpią na choroby układu krążenia lub wręcz mają wady serca. Wady dotyczą albo zastawek serca, albo nieprawidłowej budowy przegród pomiędzy komorami czy przedsionkami. Najczęściej objawia się to ubytkami w przegrodach powodujących nieprawidłowy przepływ krwi między lewą a prawą komorą, między lewym a prawym przedsionkiem. Wszystkie wady serca leczy się operacyjnie, ale nie wszystkie należy operować od razu. Część wad serca można przez dłuższy czas obserwować i odwlec operację do późniejszego okresu rozwojowego dziecka, dzięki czemu skuteczność operacji jest znacznie większa.
Nabyte wady serca Wady w funkcjonowaniu zastawek można podzielić na dwie grupy: niedomykalność zastawek, kiedy płatki zastawek nie do końca hamują wsteczny przepływ krwi oraz zwężenie zastawek, czyli stenozę, kiedy przepływ krwi przez zastawki staje się utrudniony z powodu ich niepełnego otwierania się. Objawy: zmęczenie, osłabienie; bóle dusznicowe (wieńcowe); zawroty głowy, omdlenia; duszność pojawiająca się podczas wysiłku, czasem nasilająca się przy leżeniu; zaburzenia rytmu serca; duże wahania ciśnienia krwi, zbyt niskie lub zbyt wysokie ciśnienie krwi; szmery w czasie osłuchiwania serca stetoskopem przez lekarza.
Zapobieganie: odpowiednie leczenie infekcji bakteryjnych mogących doprowadzić do wystąpienia gorączki reumatycznej, zapalenia wsierdzia lub zapalenie mięśnia serca; odpowiednie leczenie chorób wymienionych powyżej, mogących doprowadzić do wystąpienia wad zastawkowych; stosowanie do iniekcji dożylnych wyłącznie sterylnych, jednorazowych igieł i strzykawek oraz odpowiednie odkażanie skóry w miejscu wkłucia.
Nadciśnienie tętnicze Nadciśnienie tętnicze, choroba nadciśnieniowa – choroba układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Zdecydowana większość (ponad 90%) przypadków nadciśnienia ma charakter pierwotny, tzn. bez znanej przyczyny, którą dałoby się usunąć interwencją medyczną.
Nadciśnienie, aż do chwili wystąpienia powikłań, zwykle przebiega skrycie. Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego wykrywane są w wyniku rutynowego badania lekarskiego bądź incydentalnym pomiarem. Przez wiele lat istniejącemu nadciśnieniu mogą nie towarzyszyć żadne objawy. Jeśli już wystąpią, są one mało charakterystyczne: bóle głowy, nadmierna pobudliwość, bezsenność, łatwe męczenie, czasem uczucie kołatania serca, zaczerwienienie twarzy, szyi, klatki piersiowej (zwłaszcza przy dużym wzroście ciśnienia). W przypadku nadciśnienia wtórnego mogą być obecne objawy choroby podstawowej. U niektórych chorych nadciśnienie może mieć charakter chwiejny i nie powodować powikłań narządowych przez długi czas, natomiast u innych od chwili rozpoznania ma charakter utrwalony i wcześnie prowadzi do owych powikłań.
Czynniki sprzyjające chorobom układu krążenia zbyt mało ruchu; zła dieta; nadwaga; długotrwały stres; nadmiar alkoholu; palenie tytoniu. Możemy uniknąć ryzyka chorób układu krążenia, odpowiednio się odżywiając i zwiększając aktywność ruchową oraz unikając wymienionych wyżej czynników zakłócających pracę układu krwionośnego.
Dziękujemy za uwagę