Biologiczne normy zgryzu w poszczególnych okresach rozwojowych mgr Jacek Popa

Norma zgryzowa Zespół charakterystycznych cech narządu żucia dla danego okresu rozwojowego

Okresy rozwojowe uzębienia człowieka Okres noworodka i pierwsza połowa życia niemowlęcego (od urodzenia do ok. 6 miesiąca życia) Okres uzębienia mlecznego (od 6 miesiąca do 4 roku życia) Okres zgryzu przed wymianą uzębienia Okres zgryzu w uzębieniu mieszanym Okres zgryzu w uzębieniu stałym

Okres noworodka i pierwsza połowa życia niemowlęcego Kostnienie kości czaszki nie jest jeszcze zakończone Proporcjonalnie do budowy całego ciała duża głowa z małą stosunkowo twarzą Szczęka i żuchwa małych rozmiarów Stawy skroniowo-żuchwowe są słabo wykształcone Żuchwa ma krótkie gałęzie , a kąt żuchwy jest silnie rozwarty – nawet do 160 stopni (u dorosłego około 130 stopni) Charakterystyczne płaskie podniebienie Wały dziąsłowe bez zębów o półkolistym kształcie Duża brodawka przysieczna połączona z wędzidełkiem wargi górnej Dolny wał dziąsłowy jest cofnięty w stosunku do górnego o około 5-6 mm - jest to tzw. tyłożuchwie fizjologiczne i występuje do około 5-8 miesiąca życia

Okres uzębienia mlecznego Łuki zębowe są półkoliste Długość łuków zębowych jest prawie równa , górny jest nieco większy W zwarciu centralnym łuk zębowy górny jest na zewnątrz dolnego Siekacz dolny przyśrodkowy jest mniejszy od swojego odpowiednika w szczęce Linia środkowa miedzy siekaczami przyśrodkowymi górnymi i dolnymi pokrywa się z linią pośrodkową twarzy Górne siekacze pokrywają dolne w 1/3 do 1/2 ich wysokości Brzegi sieczne zębów dolnych stykają się z powierzchniami podniebiennymi siekaczy górnych Występują triady – każdy ząb ma swoich dwóch antagonistów w przeciwnym łuku , triad nie tworzą : dolne siekacze przyśrodkowe i górne trzonowce dalsze Górny trzonowiec dalszy jest mniejszy od swojego odpowiednika w żuchwie - dolnego trzonowca dalszego Występuje tzw. małpia szpara , luka pomiędzy siekaczem odśrodkowym górnym i kłem górnym oraz kłem dolnym i trzonowcem dolnym bliższym Guzki podniebienne zębów trzonowych górnych wpadają w bruzdę międzyguzkową zębów trzonowych dolnych

Okres zgryzu przed wymianą uzębienia Znika półkolistość łuków zębowych Wzrost wyrostka zębodołowego w żuchwie wyprzedza wzrost wyrostka w szczęce – o około 6 – 9 miesięcy szybciej w żuchwie następuje wymiana uzębienia Szybszy wzrost dolnego wyrostka powoduje powstanie fizjologicznego zgryzu prostego – siekacze górne i dolne stykają się brzegami siecznymi Pomiędzy siekaczami mlecznymi pojawiają się tremy – wolne przestrzenie – bardziej wyraziste w łuku górnym – a przestrzeń pomiędzy siekaczami przyśrodkowymi to diastema Silne starcie zebów mlecznych – znika zaguzkowanie zębów Poza dalszymi zębami trzonowymi tworzy się wolna przestrzeń dla bliższego trzonowca stałego

Okres zgryzu w uzębieniu mieszanym Łuki jeszcze bardziej się wydłużają , jeszcze bardziej tracą półkolistość Ze względu na silne starcie guzków zębów mlecznych niebezpieczeństwo przemieszczenia żuchwy ku tyłowi Bezpośrednio po wyrośnięciu siekaczy górnych jest głębokie zachodzenie siekaczy górnych na dolne – zęby boczne nie trzymają wysokości zwarcia Zęby trzonowe bliższe górne i dolne po całkowitym wyrżnięci znajdują się w charakterystycznym układzie – przedni guzek policzkowy zęba trzonowego górnego bliższego wpada w przednia bruzdę policzkową zęba trzonowego dolnego bliższego

Okres zgryzu w uzębieniu stałym Łuk zębodołowy górny ma kształt połowy elipsy Łuk zębodołowy dolny ma kształt paraboli Górne siekacze pokrywają dolne w 1/3 do 1/2 ich wysokości Siekacze dolne kontaktują z górnymi od strony podniebiennej Występują triady zębowe – nie dotyczy to zębów siecznych dolnych przyśrodkowych i dalszych zębów trzonowych górnych Kieł dolny powinien kontaktować z tylną powierzchnią kła górnego Linia pomiędzy siekaczami przyśrodkowymi górnymi i dolnymi powinna pokrywać się z linią pośrodkową twarzy Przedni guzek policzkowy pierwszego zęba trzonowego górnego wpada w przednią bruzdę policzkową pierwszego zęba trzonowego dolnego Płaszczyzna zgryzowa leży w tej samej płaszczyźnie poziomej w obrębie siekaczy , kłów , zębów przedtrzonowych , a od pierwszych zębów trzonowych unosi się ku górze i ku tyłowi

Dziękuję za uwagę !!!