Jak rozmawiać z dziećmi o sprawach trudnych, drażliwych ale ważnych (seks, zawiedzione miłości)

Zwykliśmy omijać niewygodne tematy, odwlekać w czasie trudne rozmowy, wymijająco opowiadać o problemach lub udawać, że nic się nie stało. Tymczasem to największy błąd jaki możemy popełnić w tej i tak trudnej sytuacji.

Jak rozmawiać z dzieckiem na trudne tematy? Kiedy? Zwyczajnie. Bez zbędnych przygotowań, podchodów, czatowania na dobry moment, dobry humor dziecka czy swój własny. Nie odkładaj tego na koniec tygodnia lub na początek. Przekładanie rozmowy nie ma sensu i usprawiedliwianie typu „powiem mu w ostatnim momencie, żeby zaoszczędzić cierpienia” też nie ma racji bytu. Dziecko musi mieć czas żeby się oswoić z sytuacją i przygotować na zmianę.

Jak rozmawiać z dzieckiem na trudne tematy? Gdzie? Odpada wszelkie „chodź, usiądź przede mną chcę z Tobą porozmawiać na poważny temat”. Jeśli nigdy nie rozmawialiście z dzieckiem w ten sposób jeszcze bardziej go to przestraszy. Oczywiście każde dziecko jest inne ale wydaje mi się, że najlepiej takie rozmowy prowadzać  niejako „przy okazji”. W trakcie normalnych, codziennych sytuacji jak wspólny posiłek, zakupy czy jazda samochodem albo codzienny spacer. Pamiętajmy tylko by taka rozmowa nie była przerywana przez inne osoby lub niespodziewane telefony!

Jak rozmawiać z dzieckiem na trudne tematy? Dzieci widzą, że coś jest nie tak i przeważnie zadają pytania. Odpowiadaj na nie. Nie musisz mówić od razu wszystkiego, można dawkować informacje w ten sposób przygotowując dziecko do tego co może się wydarzyć. Dzieci też potrafią wyciągać wnioski, dlatego może się okazać, że Twoja latorośl sama zrozumie, a ty tylko potwierdzisz lub zaprzeczysz. Rozmawiając z dzieckiem postaraj się hamować emocje. Pamiętaj, że chcesz przekazać mu informacje, a nie Twój stosunek do zaistniałej sytuacji. Niech dziecko przeżywa to na swój sposób, a nie na Twój.

Rozmowy o seksie z dzieckiem przedszkolnym Dostosuj wypowiedź do wieku i rozwoju umysłowego dziecka. Rozmawiaj szczerze. Nie mów o wszystkim by nie wprowadzić dziecko w zakłopotanie. Staraj się nie gorszyć dziecka, ale nie umniejszaj jego zdolności rozumienia. Doceń i pielęgnuj ciekawość i dociekliwość dziecka poprzez szczerą wymianę myśli, informacji i emocji. Mów o tym w kontekście więzi i miłości.

Jak zacząć? Przedstaw dziecku zagadnienie różnicy między płciami oraz rozmnażania w kontekście miłości między rodzicami. Zaakceptuj zainteresowanie dziecka genitaliami i rozmnażaniem. Zapytaj czy wie czym różnią się chłopcy od dziewczynek (znajdź odpowiednie ilustracje).

Zapewnij dziecko, że zawsze może o wszystko pytać, bo jesteś gotowa/y mu takiej odpowiedzi udzielić. Wytłumacz, że zrozumie wszystko lepiej gdy będzie starsze. W swoim tłumaczeniu możesz zawrzeć wiele szczegółów. Łatwiej jest tłumaczyć takie rzeczy małym dzieciom niż starszym, które opanowały już język ulicy.

Rozmowy z dzieckiem w wieku szkolnym Wiek 9-10 lat to właściwy moment by porozmawiać o niektórych aspektach seksualności – o zasadach zachowania, szacunku i odpowiedzialności w stosunku do osoby, która się podoba. Z ukochaną osobą rozmawiaj szczerze, przyjaźnie, prawdziwie.

Tematy rozmów, które warto poruszyć rozmawiając o relacjach damsko-męskich Życzliwość – musimy myśleć pozytywnie o drugiej osobie. Szacunek – musimy uwzględniać prawa innych ludzi, nie tylko swoje. Troska – pomyśl, czego chcą i potrzebują inni, zanim pomyślisz o tym czego ty chcesz i potrzebujesz. Empatia – zawsze staraj się postawić w sytuacji drugiej osoby. Zrozumienie różnic – dziewczynki i chłopcy różnią się od siebie, a chłopcy różnią się od się między sobą, tak jak i dziewczynki.

Problem nieodwzajemnionej miłości Związki damsko – męskie maja ogromny wpływ na budowanie poczucia własnej wartości i przynależności. Przypomnij sobie własne „miłości” i „zawody miłosne”. Pomyśl, jak się wtedy czułaś? Twoja otwartość w rozmowie, akceptacja, zrozumienie są ważnymi czynnikami w rozwoju dziecka. Dzięki nim wyrośnie ono na zdrową, kochającą i troskliwą osobę.

Każdy młody człowiek jest egoistą Każdy młody człowiek jest egoistą. Chce być kochanym , chce kochać, chce brać. Wiek młodzieńczy to czas, kiedy przeżywa się pierwsze „miłości”, porażki, dostrzega się, że ten którego wybrałam/em jest zupełnie inny. Odrzucenie, niespełnione miłości, zdrada są w skutkach bardzo przykre. Młody człowiek bardzo wysoką cenę ponosi za to, że niedojrzałą miłość wziął za prawdziwy owoc.

W rozmowie z dzieckiem staraj się: wysłuchać, pocieszyć, udzielić rad (jeżeli o to poprosi), pokazać wszystko z szerszej perspektywy, o ile sytuacja na to pozwoli.

Młodzi ludzie coraz częściej i coraz wcześniej rozpoczynają życie seksualne. Młodzieży brakuje właściwego mówienia o seksie. Za wychowanie seksualne dzieci odpowiadają rodzice.

Rozmowy z nastolatkami o seksie Rozmawiaj, o tym jakie zachowania seksualne są dopuszczalne, a jakie nie (uleganie popędom rodzi zniewolenia). Co myśleć na temat seksualnych zachowań nastolatków, o których się mówi. Wyjaśnij zasady zdrowia seksualnego w celu pozytywnego rozwoju człowieka (zasada „pierwszych połączeń”).

Wyjaśnij różnice w przeżywaniu miłości dziewcząt i chłopców. Ukaż konsekwencje rozpoczęcia współżycia u młodzieży (ciąża, wczesne nieplanowane ojcostwo, samotne macierzyństwo, choroby przenoszone drogą płciową, AIDS, frustracje, poczucie winy, zniszczona reputacja, zniszczone uczucia, aborcja, urazy psychiczne…).

Powiedz o szkodliwym działaniu środków antykoncepcyjnych. Mów o miłości, szacunku, odpowiedzialności za siebie i osobę kochaną.

Bezpieczeństwo i wartości Wychowanie do zrozumienia wartości związanych z człowiekiem: wartość ciała ludzkiego (wdzięczność za płodność, akceptacja płci), wartość dziewiczości (dar dla współmałżonka), wartość wstydliwości (obrona przed ślepym uleganiem modzie), wartość czystości (opanowanie, szacunek dla osoby kochanej).

Czego unikać podczas rozmów na temat seksu? Jesteś stanowczo za mały, żeby znać takie wyrazy. Nigdy więcej nie powtarzaj tego słowa. Seks jest brudny i zły. Jeżeli jeszcze raz usłyszę to złoję ci skórę. W naszym domu nie prowadzimy rozmów na temat seksu. Jak możesz oglądać takie zdjęcia/gazety/ filmy? Tutaj wszędzie jest seks, a seks jest zły.

Jak rozmawiać z młodzieżą na trudne tematy? Osoba, która chce rozmawiać z innymi na intymne tematy musi pozostać otwarta, nie oceniać, a przede wszystkim nie krytykować. Rozmowa o seksualności z drugim człowiekiem, niezależnie od wieku, powinna przebiegać w atmosferze akceptacji, tolerancji i zrozumienia. Dotyczy ona obu stron. Jeśli Wy sami nie dacie swoim dzieciom kredytu zaufania, nigdy nie będą w stanie z wami porozmawiać. Rozmawiać należy szczerze, bo tylko w ten sposób wychowasz kochającego i odpowiedzialnego człowieka.

Bł. Jan Paweł II powiedział: „Człowiek nie może być sobą – nie jest godny swego imienia – jeśli nie potrafi sobie mówić: nie!... Muszę umieć sobie odmówić!”

Ojciec Salij pisze: „Czy ktokolwiek rozwija niecierpliwie płatki ledwo zawiązującego się pąka róży? Sama natura pąka róży jest taka, że brak cierpliwości w oczekiwaniu na kwiat może doprowadzić do zmarnowania najwspanialej zapowiadającej się róży. Podobnie jest z miłością osób, które już postanowiły złączyć się w małżeństwo. Jeśli zabraknie im cierpliwości i zaczną udawać małżeństwo, choć jeszcze nim nie są, niech liczą się z tym, że pospiech taki może zaszkodzić nawet najwspanialej zapowiadającej się miłości”.

Dziękuję za uwagę Ewa Ciołkosz