Promieniowanie X

Promieniowanie rentgenowskie (promieniowanie X lub promienie X) – rodzaj promieniowania elektromagnetycznego, którego długość fali mieści się w zakresie od 0,01 nm do 10 nm. Zakres promieniowania rentgenowskiego znajduje się pomiędzy ultrafioletem i promienio-waniem gamma. Znanym skrótem nazwy jest promieniowanie rtg.

Źródła promieniowania

Promieniowanie rentgenowskie uzyskuje się w praktyce (np Promieniowanie rentgenowskie uzyskuje się w praktyce (np. w lampie rentgenowskiej) poprzez wyhamowywanie rozpędzonych elektronów na materiale o dużej (powyżej 20) liczbie atomowej. Luki po wybitych elektronach na dolnych powłokach elektronowych pozostają puste do czasu, aż zapełnią je elektrony z wyższej powłoki. lampa rentgenowska

Promieniowanie X powstaje także w wyniku wychwytu elektronu, tj Promieniowanie X powstaje także w wyniku wychwytu elektronu, tj. gdy jądro przechwytuje elektron znajdujący się na powłoce K, w wyniku czego powstaje wolne miejsce, na które spadają elektrony z wyższych powłok i następuje emisja X. Przykładem źródła promieniowania X działającego w oparciu o wychwyt elektronu jest 55Fe.

Obecnie są budowane także efektywniejsze źródła promieniowania X, promieniowanie wytwarzane jest przez poruszające się po okręgu elektrony w synchrotronach, stąd promieniowanie to nazywa się promieniowaniem synchrotrono-wym.

CIEKAWOSTKA W 2008 r. w czasopiśmie Nature ukazała się publikacja informująca, że źródłem nanosekundowych błysków promieniowania rentgenowskiego jest rozwijana w próżni standardowa taśma klejąca. Promieniowanie z taśmy jest wystarczająco silne do wykonania zdjęcia rentgenowskiego.

Zdjęcie rentgenowskie dłoni żony Roentgena wykonane przez niego w 1896

Promieniowanie i medycyna Promieniowanie rentgenowskie jest wykorzystywane do uzyskiwania zdjęć rentgenowskich, które pozwalają m.in. na diagnostykę złamań kości i chorób płuc oraz do rentgenowskiej tomografii komputerowej. Naświetlanie promieniami rentgenowskimi zabija komórki nowotworowe, co wykorzystuje się w radioterapii. Przyjęcie dużej dawki promieniowania może powodować oparzenia i chorobę popromienną. Pracownia rentgenowska

AUTOR: Andrzej Więckowski Klasa III gimnazjum Listopad, 2009