Jak dochodzi do uzależnienia u dzieci Wojewódzki Szpital Podkarpacki im. Jana Pawła II w Krośnie mgr Sławomir Zuzak certyfikowany specjalista psychoterapii

Dlaczego dzieci/młodzież używają substancji psychoaktywnych aby spróbować - z ciekawości, żeby przypodobać się otoczeniu, aby zaistnieć w grupie, by stłumić wewnętrzny ból, cierpienie i poczuć się lepiej, żeby zapomnieć o problemach i kłopotach, w celu podejmowania kontaktów międzyludzkich, w tym seksualnych (dla odwagi), dla efektów, które są satysfakcjonujące, ponieważ alkohol jest łatwo dostępny.

Przyczyny psychologiczne brak miłości; brak stabilnej samooceny; brak wiary w siebie; brak umiejętności rozwiązywania problemów; brak poczucia bezpieczeństwa.

Droga do uzależnienia Uzależnienie fizjologiczne to nabyta nieodparta potrzeba regularnego picia alkoholu. Niedobór alkoholu w organizmie objawia się tzw. zespołem odstawiennym (abstynencyjnym) czyli przede wszystkim szeregiem dolegliwości jak biegunka, bezsenność, drżenie rąk, wymioty, bóle itp.

Droga do uzależnienia Uzależnienie psychiczne to silna, niejednokrotnie nieodparta potrzeba stałego picia alkoholu lub wykonywania danej czynności, której niezaspokojenie nie prowadzi jednak do powstania objawów charakterystycznych dla zespołu odstawiennego (objawów fizjologicznych).

Objawy F10,2 Subiektywne poczucie łaknienia alkoholu/środka W miarę upływu czasu bez alkoholu pojawiają się nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia, połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu Zmiana tolerancji na alkohol/środek Podwyższenie tolerancji ujawnia się, gdy wypicie tej samej ilości co kiedyś powoduje słabsze niż poprzednio efekty - żeby uzyskać ten sam efekt co poprzednio trzeba wypijać więcej niż kiedyś. Obniżenie tolerancji ujawnia się, gdy przy dawkach alkoholu mniejszych niż poprzednio pojawiają się podobne efekty nietrzeźwości.

Objawy abstynencyjne Gdy człowiek przerywa dłuższe picie lub zmniejsza ilość wypijanego trunku pojawiają się bardzo przykre objawy - niepokój i drażliwość, dreszcze i drżenie kończyn, skurcze mięśniowe, poty, nudności, a nawet zaburzenia świadomości i majaczenia. Osoba uzależniona stara się szybko usunąć te cierpienia przy pomocy alkoholu. Koncentracja życia wokół pici/brania Obecność alkoholu w życiu codziennym staje się czymś bardzo ważnym, dużo uwagi i zabiegów jest skoncentrowanych wokół okazji do wypicia i dostępności alkoholu.

Utrata kontroli nad piciem/braniem Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu ujawnia się niemożność skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia. Zaburzenia pamięci i świadomości Po wypiciu pojawiają się „dziury pamięciowe”, całe fragmenty wydarzeń znikają z pamięci, mimo próby obrony pozorów rozumności i ciągłości postępowania coraz więcej rzeczy dzieje się poza świadomością osoby uzależnionej Nawroty picia/brania po próbach utrzymywania okresowej abstynencji Od czasu do czasu człowiek dostrzega, że picie wymyka się spod jego kontroli i próbuje udowodnić sobie i innym, że potrafi nad tym zapanować, jednak próby te przynoszą niepowodzenie.

Problemy alkoholowe w Polsce 5 Problemy alkoholowe w Polsce Około 800 tys. ludzi jest uzależnionych od alkoholu. Ponad 2 mln. osób nadużywa alkoholu. Około 4 milionów osób żyje w rodzinach, w których z powodu powtarzającej się nietrzeźwości dochodzi do przemocy. Problemy alkoholowe obejmują około 15% mieszkańców naszego kraju. Problemy alkoholowe są źródłem strat, które można ocenić na około 6% produktu krajowego brutto (a np. budżet MON to tylko ok. 2 %). Alkohol jest w Polsce główną przyczyną zgonów i inwalidztwa osób w wieku 15-21 lat. Na leczenie odwykowe wydaje się rocznie ok. 120 mln zł. Szacunkowo, na 100 młodych ludzi 2-3 zostanie uzależnionych od alkoholu, a dla 30 będzie to powodem konfliktu z prawem, przemocy w rodzinie. Śmierć człowieka w wypadku drogowym powoduje stratę dla budżetu państwa 860 tys. zł, a leczenie rannego – 128 tys. zł.

Popularne mity związane z alkoholem 8 Popularne mity związane z alkoholem Nieprawdą jest, że: 1. Wytrzeźwieję, gdy napiję się kawy 2. Jest ciepło, to szybko wypocę wypity alkohol 3. Dużo ważę, więc mogę dużo wypić 4. Dużo zjadłem, to mogę dużo wypić 5. Zjem miętowego cukierka, to nikt nie poczuje, że piłem 6. Jestem trzeźwy, bo piłem piwo bezalkoholowe 7. Alkohol jest dobry na przeziębienia 8. Alkohol rozgrzewa 9. Alkohol pobudza apetyt i ułatwia trawienie 10. Problemy alkoholowe mają tylko ludzie „prości” Źródło - J.K. Falewicz „ABC problemów alkoholowych”; PARPA „Alkohol i kierowca”

Ważne Sygnały Ostrzegawcze 9 Ważne Sygnały Ostrzegawcze piję, pomimo szkód spowodowanych przez picie jednorazowo wypijam ok. 10 porcji standardowych (4 duże piwa lub litr wina lub ćwiartkę wódki) regularnie codziennie wypijam więcej niż 2 porcje standardowe (1 piwo, lampkę wina lub kieliszek wódki) „klinuję” czyli sięgam po alkohol rano, po intensywnym piciu wieczorem piję alkohol w samotności oraz w sytuacjach, gdy odczuwam zmęczenie, dolegliwości fizyczne, smutek, cierpienie zaniedbuję obowiązki z powodu picia alkoholu reaguję napięciem i rozdrażnieniem w sytuacjach utrudniających dostęp do alkoholu dostaję od innych ludzi sygnały sugerujące ograniczenie lub powstrzymanie się od picia alkoholu Źródło - J.K. Falewicz „ABC problemów alkoholowych”

Dziękuję za uwagę