kobiet – „Kobieta pracująca…” OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA: Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Unii Europejskiej w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich Prezentacja w ramach projektu: System aktywizacji zawodowej kobiet – „Kobieta pracująca…” OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA: „KOBIETA PRACUJĄCA NA (NIE)PRZYJAZNYM RYNKU PRACY” 25 kwiecień 2007 Działanie 1.6. SPO RZL; System aktywizacji zawodowej kobiet – „Kobieta pracująca…”

Nowe formy życia rodzinnego a praca zawodowa kobiet dr Magdalena Ślusarczyk Instytut Socjologii UJ

Alternatywne formy życia rodzinnego paralelne do małżeństwa monogamicznego – np. kohabitacja, włączone do rodziny nuklearnej, a wynikające z przemian społeczno-kulturowych – np. bezdzietność z wyboru, alternatywy w stosunku do rodziny, sprzeczne z założeniami rodziny tradycyjnej – np. związki homoseksualne, monoparentalność, komuny, życie w pojedynkę (Kwak 2005)

Małżeństwa bez dzieci 1) 22,8 22,7 Małżeństwa z dziećmi 1) 61,8 56,0 Rodziny według typów w latach 1988 i 2002 Typ rodziny 1988 2002 w odsetkach Ogółem 100,0 Małżeństwa bez dzieci 1) 22,8 22,7 Małżeństwa z dziećmi 1) 61,8 56,0 Partnerzy bez dzieci x 0,8 Partnerzy z dziećmi 1,1 Samotne matki 13,7 17,2 Samotni ojcowie 1,7 2,2 1) W NSP 1988 jest to łączna liczba małżeństw i partnerów (z dziećmi lub bez dzieci). Źródło: NSP 2002

Rodzina i praca zawodowa - modele model tradycyjny (male breadwinner model ) model zmodyfikowany (male breadwinner model – female part-time home career ) model - mężczyzna, jak i kobieta ponoszą odpowiedzialność za utrzymanie rodziny - (dual earner family ) model partnerski (dual career family )

„K. , moja przyjaciółka, wkrótce wyjdzie za mąż „K., moja przyjaciółka, wkrótce wyjdzie za mąż. Jest studentką 5 roku medycyny w Katowicach, (…) jedną z najlepszych studentek na roku, a przede wszystkim kocha to co robi. (…) To był grill u naszego wspólnego znajomego. Wtedy usłyszałam po raz pierwszy, że moja przyjaciółka wkrótce zamierza wziąć ślub (...). Po kilku godzinach temat (…) zszedł na drugi plan. Na pierwszym zaś pojawił się temat studiów i przyszłej pracy. K. z błyskiem w oczach opowiedziała o swoich przyszłych planach i o pracy w szpitalu. (...) Wtedy stało się coś czego bym się nie spodziewała, były to słowa narzeczonego K: „Kochanie, ty sobie tak nie planuj. Jako żona przyszłego inżyniera raczej nie będziesz pracować. Z mojej pensji swobodnie utrzymam rodzinę”” (Wyp.3). (Slany, Ślusarczyk 2006)

„To historia osoby bardzo mi bliskiej. Mojej mamy „To historia osoby bardzo mi bliskiej. Mojej mamy. Moja mama to typowy przykład gospodyni domowej. Od rana do wieczora dom. Kiedy wychodziła za mąż była kobietą pracującą, pełną życia i ambicji. Los chciał, że wyszła za mąż za mojego tatę, który zabronił jej spełniać się zawodowo. Mama musiała zrezygnować dla dobra małżeństwa z satysfakcjonującej pracy. Później pracowała już w innym zawodzie z przerwami na urodzenie trzech córek. Po urodzeniu ostatniej córki zrezygnowała całkowicie z pracy” (Wyp. 82). (Slany, Ślusarczyk 2006)

„M. zdała maturę z bardzo dobrymi wynikami i chciała zdawać na studia medyczne. Niestety A. postawił jej ultimatum – albo on i małżeństwo, albo studia i samotne macierzyństwo (Wyp.4). (Slany, Ślusarczyk 2006)

„Kiedy ustalamy plan tygodnia [para studentów z dzieckiem], plan opieki nad synkiem, zawsze jego [partnera] zajęcia i jego studia są ważniejsze i zostaje na tym, że ja będę opiekować się małym. Zmusza mnie po prostu do pozostania w domu (Wyp.14) (Slany, Ślusarczyk 2006)

„Kolejna kobieta i tak ich jest już tu za dużo ciągle któraś jest w ciąży albo na macierzyńskim” – słowa mojego przełożonego (Wyw.1) (Slany, Ślusarczyk 2006).

„Masz jeszcze czas na awans, rodzinie na pewno nie spodobałoby się, że coraz więcej czasu spędzasz w pracy, a to stanowisko po awansie tego, by nie wymagało” (Wyw.31). [uzasadnienie, dlaczego siostra respondentki nie została awansowana mimo wyższych kwalifikacji i dłuższego doświadczenia niż awansowany kolega] (Slany, Ślusarczyk 2006).

Dziękuję za uwagę