PIERWSZA POMOC NA MIEJSCU WYPADKU RATUJE ŻYCIE, GDY U POSZKODOWANEGO WYSTĄPIĄ: ZABURZENIA W ODDYCHANIU (BEZDECH), ZATRZYMANIE KRĄŻENIA, KRWOTOK, WSTRZĄS POURAZOWY,
BRAK RUCHÓW ODDECHOWYCH KLATKI PIERSIOWEJ ORAZ NIEMOŻNOŚĆ WYCZUCIA NA WŁASNYM POLICZKU WYDYCHANEGO PRZEZ POSZKODOWANEGO POWIETRZA, ŚWIADCZĄ O BEZDECHU - WÓWCZAS PRZYSTĘPUJEMY DO UDROŻNIENIA DRÓG ODDECHOWYCH.
U OSÓB NIEPRZYTOMNYCH, LEŻĄCYCH NA PLECACH, NAJCZĘSZCZĄ PRZYCZYNĄ NIEDROŻNOŚCI DRÓG ODDECHOWYCH JEST ZAPADNIĘTY JĘZYK LUB CIAŁO OBCE TKWIĄCE I ZATYKAJĄCE DROGI ODDECHOWE.
PRZY PRZYWRACANIU CZYNNOŚCI ODDECHOWYCH NAJSKUTECZNIEJSZĄ METODĄ JEST SZTUCZNE ODDYCHANIE „USTA – USTA”, PRZY KTÓREJ RATUJĄCY WDMUCHUJE SWOJE POWIETRZE BEZPOŚREDNIO DO UST RATOWANEGO. CZYNNOŚĆ WDMUCHIWANIA POWIETRZA DO PŁUC WYKONUJEMY Z CZĘSTOTLIWOŚCIĄ OD 16 DO 20 RAZY NA MINUTĘ, DO CZASU POWROTU SAMOISTNEGO WYDOLNEGO ODDECHU LUB PRZEJĘCIA POSZKODOWANEGO PRZEZ PERSONEL KARETKI.
ZEWNĘTRZNY MASAŻ SERCA POLEGA NA RYTMICZNYM UCISKANIU MOSTKA W KIERUNKU KRĘGOSŁUPA TAK, ABY WYMIAR „MOSTEK –KRĘGOSŁUP” ULEGŁ ZMNIEJSZENIU O 3 – 5 CM. SERCE LEŻĄCE MIĘDZY MOSTKIEM A KRĘGOSŁUPEM ZOSTAJE UCIŚNIĘTE, CO POWODUJE WYCIŚNIĘCIE KRWI Z KOMÓR DO MAŁEGO I DUŻEGO KRĄŻENIA. DOSTATECZNE KRĄŻENIE KRWI I CIŚNIENIA UZYSKUJE SIĘ WYKONUJĄC MASAŻ Z SZYBKOŚCIĄ 80 UCIŚNIĘĆ NA MINUTĘ.
TECHNIKA MASAŻU CHOREGO UKŁADA SIĘ NA PLECACH NA TWARDYM PODŁOŻU. UCISK MOSTKA POWINIEN BYĆ SILNY, SZYBKI I KRÓTKI. DOKONYWANY JEST NADGARSTKAMI RATOWNIKA UŁOŻONYMI JEDEN NA DRUGIM. MIEJSCEM UCISKU JEST LINIA ŚRODKOWA CIAŁA TUŻ PONIŻEJ POŁOWY DŁUGOŚCI MOSTKA. MASAŻ SERCA MOŻE BYĆ SKUTECZNY TYLKO W POŁĄCZENIU ZE STUCZNYM ODDYCHANIEM. JEŻELI AKCJĘ RATOWNICZĄ PROWADZI JEDEN RATOWNIK, MUSI WYKONAĆ ZARÓWNO SZTUCZNE ODDYCHANIE, JAK I MASAŻ SERCA. PO KAŻDYCH DWÓCH WDMUCHNIĘCIACH POWIETRZA DO PŁUC DOKONUJE SIĘ 30 UCIŚNIĘĆ NA MOSTEK. POJAWIENIE SIĘ SAMOISTNEGO TĘTNA ŚWIADCZY O POWROCIE CZYNNOŚCI SERCA. A JEŚLI NIE TO CZYNNOŚĆ POWTARZAMY AŻ DO PRZYJAZDU POMOCY MEDYCZNEJ.
POZYCJA BOCZNA USTALONA. PO ZAJĘCIU MIEJSCA Z BOKU POSZKODOWANEGO LEŻĄCEGO NA WZNAK UKŁADAMY JEGO OBIE NOGI W POZYCJI WYPROSTOWANEJ. NASTĘPNIE ZGINAMY W KOLANIE KOŃCZYNĘ DOLNĄ POSZKODOWANEGO, DOSUWAJĄC JĄ DO POŚLADKA. WYPROSTOWANĄ KOŃCZYNĘ GÓRNĄ PO TEJ SAMEJ STRONIE WSUWAMY POD POŚLADEK POSZKODOWANEGO. POCIĄGAJĄC ZA PRZECIWLEGŁĄ RĘKĘ, OBRACAMY POSZKODOWANEGO NA BOK. DRUGĄ RĘKĘ UŁOŻONĄ NA MIEDNICY LUB KOLANIE POSZKODOWANEGO POMAGAMY W DOKONANIU OBROTU. NASTĘPNIE GŁOWĘ POSZKODOWANEGO ODCHYLAMY DO TYŁU, A TWARZ KIERUJEMY KU DOLOWI. DŁOŃ RĘKI POSZKODOWANEGO PODKŁADAMY POD JEGO POLICZEK. DRUGĄ RĘKĘ POSZKODOWANEGO UKŁADAMY WZDŁUŻ TUŁOWIA.
PRAWIDŁOWE UŁOŻENIE POSZKODOWANEGO W POZYCJI BOCZNEJ UNIEMOŻLIWIA MU PRZEKRĘCENIE SIĘ NA PLECY LUB BRZUCH, A ODCHYLONA DO TYŁU GŁOWA ZAPOBIEGA NIEDROŻNOŚCI DRÓG ODDECHOWYCH WSKUTEK ZAPADANIA SIĘ JĘZYKA. UŁOŻONA NISKO I NA BOKU GŁOWA UŁATWIA WYPŁYWANIE Z JAMY USTNEJ ŚLINY, WYMIOCIN I KRWI. W POZYCJI TEJ POWINNO SIĘ UKŁADAĆ WSZYSTKICH NIEPRZYTOMNYCH LUB ZAGROŻONYCH UTRATĄ PRZYTOMNOŚCI
OBJAWY KRWOTOKU: TAMOWANIE KRWOTOKU: UNIESIENIE KOŃCZYNY, KRWOTOKIEM NAZYWAMY NAGŁĄ UTRATĘ DUŻEJ ILOŚCI KRWI. KRWOTOKI MOGĄ BYĆ ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE. KRWOTOKI ZEWNĘTRZNE DZIELIMY NA TĘTNICZE, W KTÓRYCH JASNA KREW TRYSKA Z RANY PRZERYWANYM STRUMIENIEM I ŻYLNE , W KTÓRYCH CIEMNA KREW WYLEWA SIĘ Z RANY POD MAŁYM CIŚNIENIEM. O KRWOTOKU WEWNĘTRZNYM MÓWIMY WÓWCZAS, GDY KREW GROMADZI SIĘ W PRZEWODZIE POKARMOWYM LUB W JAMACH CIAŁA (NP.:JAMA BRZUSZNA). OBJAWY KRWOTOKU: BLADOŚĆ POWŁOK CIAŁA, PRZYSPIESZENIE TĘTNA, SPADEK CIŚNIENIA KRWI, OGÓLNE OSŁABIENIE, SZUM W USZACH, ZIMNY POT, MROCZKI PRZED OCZAMI, NIEPOKÓJ, WRESZCIE UTRATA PRZYTOMNOŚCI, KTÓRA POPRZEDZA ZGON. TAMOWANIE KRWOTOKU: UNIESIENIE KOŃCZYNY, UCISK RĘCZNY W MIEJSCU WYPŁYWU KRWI, ZAŁOŻENIE OPATRUNKU UCISKOWEGO. W WYJĄTKOWYCH WYPADKACH, DOTYCZĄCYCH AMPUTACJI LUB ZMIAŻDŻENIA KOŃCZYNY, ZAKŁADAMY OPASKĘ ESMARCHA. OPASKĘ ZAKŁADAMY WYŁĄCZNIE NA UDO LUB NA RAMIĘ.
POSTĘPOWANIE PRZECIWWSTRZĄSOWE NIEBEZPIECZNYM ZJAWISKIEM, WYSTĘPUJĄCYM U OSÓB POSZKODOWANYCH W WYPADKACH, JEST POJAWIENIE SIĘ OBJAWÓW WSTRZĄSU. MOGĄ ONE WYSTĘPOWAĆ Z PRZYCZYN MASOWEGO KRWOTOKU (WSTRZĄS KRWOTOCZNY), ZMIAŻDŻEŃ, ZŁAMAŃ, STŁUCZEŃ (WSTRZĄS URAZOWY), OPARZEŃ (WSTRZĄS OPARZENIOWY). POSTĘPOWANIE PRZECIWWSTRZĄSOWE ZAPEWNIENIE POSZKODOWANEMU SPOKOJU, OSŁONIĘCIE PRZED ZIMNEM, DESZCZEM I WIATREM, ZAPEWNIENIE POSZKODOWANEMU PRAWIDŁOWEGO ODDECHU, OPANOWANIE KRWOTOKU, ZAŁOŻENIE OPATRUNKU LUB UNIERUCHOMIENIE ZŁAMANIA, UŁOŻENIE POSZKODOWANEGO NA WZNAK, Z KOŃCZYNAMI DOLNYMI UNIESIONYMI KU GÓRZE, USPOKOJENIU PSYCHICZNYM, SZYBKIE WEZWANIE POMOCY MEDYCZNEJ, MOŻEMY PODAĆ DO PICIA COŚ CIEPŁEGO – JEŚLI POSZKODOWANY JEST PRZYTOMNY. OBJAWAMI WSTRZĄSU SĄ: SZYBKO SŁABNĄCE, A NAWET NIEWYCZUWALNE TĘTNO, BLADOŚĆ SKÓRY I JEJ OCHŁODZENIE, ZIMNY, ZLEWNY POT NA POWIERZCHNI CIAŁA, ROZSZERZENIE ŻRENIC, PŁYTKI PRZYSPIESZONY ODDECH, NIEPOKÓJ POSZKODOWANEGO, APATIA I SENNOŚĆ.