Patryk Pułka, Marcin Polkowski 3G HISTORIA KSIĄŻKI od czasów najdawniejszych po współczesność Patryk Pułka, Marcin Polkowski 3G
KSIĄŻKI KAMIENNE I BRĄZOWE Najtrwalsze książki na świecie, które przetrwały do naszych czasów to rysunki na ścianach świątyń i grobowców. Z czasem zaczęto pisać na kamiennych później brązowych tablicach. Przykład książki kamiennej: kamień z Rosetty stanowiący stelę bazaltową z inskrypcją z 196 r. p.n.e; znaleziony w 1799 r. w czasie wyprawy Napoleona I do Egiptu; dzięki znalezisku odczytano pismo egipskie. KSIĄŻKI KAMIENNE I BRĄZOWE
Pisano na nich twardą trzciną na mokro, następnie aby utrwalić wypisany tekst wypalano tabliczki na słońcu lub w piecach. Biblioteka w Niniwie (stolica Asyrii - VII w. p.n.e. obecnie miejscowość w Iraku) starożytna biblioteka tabliczek glinianych. TABLICZKI GLINIANE
TABLICZKI WOSKOWE Płaskie kawałki drewna ujęte w nieco wyższą ramkę i powleczone grubą warstwą wosku; pisano na nich ostrym rylcem; w ramce tabliczki wiercono otwory i przewlekano sznurek łączący ze sobą kilka tabliczek. Tabliczki woskowe odkopano w Pomejach i Herculanum we Włoszech.
Zwinięty w rulon płat prostokątnego papirusu (produkowanego z trzciny rosnącej w delcie Nilu) o długości do 10 metrów i szerokości 30 cm; pisano na nim po wewnętrznej stronie w regularnych kolumnach. Końce zwoju zakończone były ozdobnymi mocowaniami pełniącymi funkcję uchwytów. Największa biblioteka zwojów papirusowych znajdowała się w stolicy Egiptu Aleksandrii (w I wieku p.n.e. liczyła ok.. 700 tysięcy zwojów). ZWOJE PAPIRUSOWE
KSIĄŻKI PERGAMINOWE Forma kodeksu o dość dużych wymiarach; oprawa drewniana obijana srebrem, złotem, drogimi materiałami i klejnotami. Stronice pergaminowe wytwarzano ze skór zwierzęcych: najpierw skórę oczyszczano, następnie moczono w wodzie wapiennej, nacierano popiołem i suszono na drewnianych ramach, na koniec gładzono i wybielano kredą W II wieku n.e. pergamin wyparł całkowicie produkcję papirusu.
Wynalazek Gutenberga Johannes Gutenberg (ok.1399 – 1468) zbudował około 1445 r. drewnianą prasę drukarską składającą się z ruchomych czcionek – pojedynczych liter wyrzeźbionych na klockach. Klocki układano w określonej kolejności, powielano farbą i odbijano tekst na stronicach pergaminowych lub papierowych. Inkunabuły – (z łaciny „kolebka”) druki pochodzące z początkowego „niemowlęcego” okresu drukarstwa wydane przed 1500 r. np. Biblia wydrukowana przez Gutenberga.
Papier wynaleziono w 105 r. n. e Papier wynaleziono w 105 r. n.e. w Chinach; początkowo wyrabiano go z włókien bambusowych, niektórych rodzajów traw i z gałganów; obecnie papier produkuje się z miazgi drzewnej. Współczesna książka ma formę kodeksu złożonego ze składek (jedna składka stanowi 16 stron) połączonych i przytwierdzonych do kapitałki; tak powstały trzon (blok) książki za pomocą wyklejki jest łączony z okładkami chroniącymi książkę przed zniszczeniem. Książki posiadają bogatą szatę graficzną - na jej jakość wpływa: rodzaj okładek, obwoluta, jakość papieru, ilustracje, układ tekstu i rodzaj czcionki. KSIĄŻKI PAPIEROWE
Podstawowe informacje o książce Opaska ma za zadanie ochronić książkę przed zniszczeniem,pełni funkcję ozdobną Obwoluta chroni oprawę książki, jest wykonana z papieru,kolorowa dlatego przyciąga wzrok i zachęca do kupowania, pełni funkcję reklamy książki Okładka jest sztywna lub miękka z tektury, lakierowana,matowa,zawiera informacje o tytule książki i autorze, chroni książke przed zniszczeniem Wyklejka jest przyklejona do pierwszej i ostatniej karty książki, może zdobić książkę wtedy, gdy jest kolorowa Karta przedtytułowa znajduje się za wyklejką może być umieszczony na niej tytuł książki lub imię i nazwisko autora albo ilustracja do książki Karta tytułowa jest przyklejona do okładki, podaje informacje o autorze książki, współtwórcach książki, często jest ozdobiona ilustracją, może być umieszczony adres wydawniczy książki Trzon (część główna książki) kartki z tekstem, ilustracjami, tabelami, itp. kartki są ponumerowane, trzon jest różnej objętości, książki są różnego formatu Spis treści znajduje się na początku lub na końcu książki, informuje o rozdziałach w książce, podaje strony każdego rozdziału i jego tytuł, pomaga w odszukiwaniu informacji Podstawowe informacje o książce
książka elektroniczna, której treść zapisana jest w formie elektronicznej, przeznaczona do odczytania za pomocą odpowiedniego oprogramowania zainstalowanego np. w komputerze, specjalnym urządzeniu do czytania książek, w telefonie komórkowym lub w palmtopie. E - BOOK
Książka mówiona, audiobook – nagranie dźwiękowe zawierające odczytany przez lektora tekst publikacji książkowej; zwykle zapisane na kasecie magnetofonowej lub płycie kompaktowej (w formacie audio lub np. MP3 czy M4B) Audio Book
Dla niepełnosprawnych Książki dla niepełnosprawnych – są to szeroko pojęte materiały czytelnicze, adresowane do osób z niepełnosprawnościami, zarówno fizycznymi jak i psychicznymi, których możliwości korzystania ze standardowych wydawnictw książkowych ze względu na stan zdrowia są bardzo utrudnione lub całkiem niemożliwe. Umożliwiają dostęp osób niepełnosprawnych do nauki, kultury i rozrywki. W zależności od typu niepełnosprawności odbiorcy wyróżnia się: książki brajlowskie – książki przeznaczone dla osób niewidomych, w których treść zapisano punktowym alfabetem Braille’a książki dotykowe – przeznaczone przede wszystkim dla odbiorcy dziecięcego z niepełnosprawnością wzrokową lub wszelkimi upośledzeniami umysłowymi; zawierają wypukłe ilustracje rozwijające zmysł dotyku książki brajlo-drukowe – połączenie książki czarnodrukowej z tekstem w alfabecie Braille’a książki ze znakami języka migowego – drukowane jednocześnie w czarnodruku i z symbolami języka migowego książki mówione (audiobooki) Dla niepełnosprawnych
Największa książka na świecie Na 62. Międzynarodowych Targach Książki we Frankfurcie nad Menem zaprezentowano gigantyczny atlas - największą książkę, jaką kiedykolwiek wydano na świecie. Wymiary atlasu pt. "Ziemia" to 1,8 m na 2,75 m. Pozycja zostanie wydana jedynie w 31 egzemplarzach po 100 tysięcy dolarów każdy Wydawca sprzedał już dwa egzemplarze do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Każde dzieło robione jest na zamówienie. Praca nad jednym egzemplarzem trwa miesiąc. Żeby przewrócić stronę w atlasie, wydawca Gordon Cheers podczas specjalnego pokazu musiał zrobić to obiema rękami, żeby nie zniszczyć olbrzymich kart tego niezwykłego dzieła. Największa książka na świecie
Najmniejsza książka na świecie Drukarnia Toppan Printing z Tokio zdołała wydrukować książkę wielkości uszka w igle.Mikroksiążka ma 22 strony i nosi tytuł „Shiki no Kusabana”, co w tłumaczeniu na język polski oznacza kwiaty i pory roku. Miniaturowe dzieło sztuki zawiera nazwy i mikroskopijne, czarno-białe ilustracje japońskich kwiatów. Strony mają zaledwie 0,75 milimetra długości, podczas gdy szerokość liter nie przekracza 0,01 milimetra! Książka, której nie można przeczytać gołym okiem bez wątpienia zasługuje na nowy rekord Guinessa. Poprzedni rekord Guinessa w tej samej kategorii należał do „Kameleona” autorstwa Antoniego Czechowa. Opublikowana w 1996 roku przez Rosjanina Anatolija Konenko książka miała 30 stron, trójkolorowe ilustracje i 0,9 milimetra wysokości. Najmniejszą książkę na świecie podziwiać można w Muzeum Książek w Tokio. Co ciekawe, za około 1500 złotych można zakupić kopię mini książki, wraz ze szkłem powiększającym i jej odpowiednikiem w większym rozmiarze. Zdobywcy rekordu twierdzą, że podczas drukowania książki użyli takiej samej techniki jak podczasdrukowania unikalnych elementów na banknotach, tak aby uniknąć fałszerstwa. Drukarnia, która stworzyła miniaturową książkę działa na rynku już od 1964 roku. Najmniejsza książka na świecie
Źródła Brookfield Karen, Pismo, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1996 Encyklopedia wiedzy o książce, Pod red. A. Birkenmajera i in., Wrocław: Ossolineum 1971 Iljin M., Czarno na białym, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1960 www.wikipedia.pl www.fakty.interia.pl Źródła