Bogumiła Koperska kl.IIId BUDAPESZT

Flaga Budapesztu

Flaga Budapesztu - kolory zostały zaczerpnięte z herbu miasta Budapeszt. Od samego początku była trójkolorowa (czerwony, złoty i niebieski), mimo że w 1873 domagano się by była czterokolorowa na wzór herbu miast Budapeszt. Obecna wersja flagi pochodzi z 1989 roku, jako następstwo przemian ustrojowych na Węgrzech. Flaga jest bardzo podobna do flagi Rumunii z tego względu, że składa się z tych samych kolorów. Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że we fladze węgierskiej pasy idą poziomo, a w rumuńskiej pionowo. Dodatkowo we fladze miasta Budapeszt umiejscowiony jest również herb miasta.

Budapeszt  stolica i największe miasto Węgier, położone w północnej części kraju, nad Dunajem. Formalnie stworzony został w latach 1872-73 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy i Óbudy na prawym brzegu Dunaju oraz Pesztu – na lewym. Dzięki takiemu położeniu Budapeszt jest uważany za jedną z najpiękniej położonych stolic świata. Budapeszt to jedna z najważniejszych metropolii Europy Środkowej a także 8. najludniejsze miasto Europy. Stanowi wielki ośrodek kulturalny (biblioteka narodowa, liczne muzea, galerie, teatry, opera) i naukowy (Akademia Nauk, uniwersytet(od 1635), politechnika(od1782), Akademia Sztuk Pięknych, wiele innych uczelni i instytutów badawczych). Jest też ważnym centrum turystycznym i uzdrowiskowym (kompleksy balneologiczne). Budapeszt jest uznawany za metropolię globalną. Obecny kształt terytorialny przybrał w roku 1950, gdy przyłączono do niego 23 okoliczne miejscowości, dzięki czemu obszar miasta zwiększył się 2,5 razy, zaś ludność – 1,5 razy. Dzisiejszy Budapeszt jest podzielony na 23 dzielnice z własnymi zarządami. Całym miastem zarządza Samorząd Stołeczny

Widok na centrum Budapesztu od północy Na pierwszym planie jest Wyspa Małgorzaty, na lewo od niej (na wschód) Újlipótváros, zaś na prawo - Újlak (część II dzielnicy). Na południowym krańcu Wyspy Małgorzaty opiera się Most Małgorzaty następny jest Most Łańcuchowy i Most Elżbiety. Między Mostem Małgorzaty a Łańcuchowym po lewej stronie Dunaju jest Lipótváros, następnie Terézváros (wyraźna "szczelina" między nimi to al. Bajcsy-Zsilinszkyego, na której północnym końcu znajduje się Dw. Nyugati), zaś po prawej stronie - Víziváros, Wzgórze Zamkowe ze Starym Miastem, Krisztinaváros. Między Mostem Łańcuchowym a Mostem Elżbiety po prawej stronie rzeki jest Zamek Królewski, a dalej na południe - Góra Gellerta i Kelenföld. Na wschód od Mostu Elżbiety jest historyczne centrum Pesztu - Belváros, dalej na wschód - Józsefváros, a na południe od Józsefváros - Ferencváros. Dopływ Dunaju widoczny po lewej stronie zdjęcia to w rzeczywistości wschodnia odnoga Dunaju - Soroksári Duna - zaś duża wyspa między tą odnogą a głównym korytem Dunaju to Csepel.

Klimat Klimat Budapesztu jest umiarkowanie kontynentalny Klimat Klimat Budapesztu jest umiarkowanie kontynentalny. Średnia roczna temperatura to 10°C. Najcieplejszy miesiąc to lipiec (średnia temperatura 21°C), najchłodniejszy – styczeń (-1,6°C). Rekordowe temperatury to 40,7°C (20 lipca 2007) i -25,6°C (13 stycznia 1987). Średnie opady roczne wynoszą 568 mm, najwięcej pada w czerwcu i w listopadzie. Budapeszt jest osłonięty od silnych wiatrów dzięki stosunkowej bliskości Karpat i Średniogórza Zadunajskiego. Przeważają wiatry północno-zachodnie.

Demografia W 2011 roku w Budapeszcie mieszkało 1 733 685 osób, co stanowi 17% ludności kraju. Gęstość zaludnienia wynosi 3301 osób na km2, co oznacza, że Budapeszt jest najgęściej zaludnioną miejscowością Węgier. Widoczny na wykresie silny wzrost w ciągu całego XIX w. jest skutkiem przekształcania się miasta w centrum gospodarcze kraju, silnego uprzemysłowienia, niekorzystnych dla małorolnych chłopów zmian w rolnictwie, rozwoju komunikacji i korzystnego położenia miasta na skrzyżowaniu dróg z różnych stron kraju. Wzrost (choć nierównomierny) utrzymywał się do lat 40. XX w. Skok powojenny jest skutkiem zarówno kompensacji strat wojennych, jak też 2,5-krotnego poszerzenia obszaru miasta w r. 1950, gdy do Budapesztu włączono 23 okoliczne miejscowości. Najwięcej ludności Budapeszt miał w roku 1980 (2 060 000 osób). Jednak od początku lat 90. XX w. liczba ludności spadała. W 2. dziesięcioleciu XXI w. ubyło 240 tys. mieszkańców. Jednocześnie wzrosła liczba mieszkańców komitatu Pest. Jest to wynikiem przeprowadzek ludzi, zmęczonych wielkim miastem, do miejscowości podstołecznych (tzw. suburbanizacja). Drugim powodem spadku liczby ludności Budapesztu był ogólny ujemny przyrost naturalny na Węgrzech (-1,7%). Według spisu powszechnego z r. 2001, 2,2% (ok. 40 tys.) ludności to mniejszości narodowe – głównie Cyganie (12 tys.), Niemcy (7 tys.). Polaków jest ok. 1200.

Zamek w Budapeszcie- kompleks budynków pałacowych na Wzgórzu Zamkowym w Budapeszcie.

Łaźnie lecznicze Budapeszt jest szeroko znany jako miejscowość uzdrowiskowa. W wielu punktach miasta znajdują się ciepłe źródła lecznicze, które są od wieków wykorzystywane przez mieszkańców i przyjezdnych – zawarte w wodach jony pomagają na wiele schorzeń (zwłaszcza na reumatyzm i astmę). Najsłynniejsze łaźnie to: Łaźnia Széchenyi’ego (Széchenyi Fürdő) – największy kompleks term i basenów w Europie, położony w parku Városliget (Peszt). Wody do kąpieli zawierają sód, wodorowęglan wapnia i magnezu, siarczany, fluorki. Woda pitna zawiera wodorowęglan wapnia i magnezu, chlorki, siarczany i fluorki. Wody pomagają głównie na choroby stawów, brak wapnia w kościach, problemy z żołądkiem, nerkami, woreczkiem żółciowym. Łaźnia Rudas (Rudas gyógyfürdő) – łaźnia turecka k. Zamku. Woda tylko do kąpieli, jest radioaktywna, zawiera sód, wodorowęglan wapnia i magnezu oraz siarczany. Pomaga na choroby stawów, dyskopatię, niedobór wapnia w kościach. Łaźnia Gellerta (Gellért gyógyfürdő) – przy hotelu „Gellert" (przy budańskim końcu Mostu Wolności), jej początki sięgają XIII w. Woda zawiera sód, wodorowęglan wapnia i magnezu, siarczany i chlorki. Pomaga na choroby stawów, kręgosłupa, dyskopatię, zwężenie żył, problemy z krążeniem, astmę. Łaźnia św. Łukasza (Szent Lukács Gyógyfürdő) – jedna z najstarszych łaźni budapeszteńskich, wspominana już w dokumentach z czasów cesarza Klaudiusza. Położona w II dzielnicy, niedaleko na północ od Mostu Małgorzaty. Woda zawiera sód, wodorowęglan wapnia i magnezu, siarczany i chlorki. Pomaga na choroby stawów, skrzywienie kręgosłupa, dyskopatię, niedobór wapnia w kościach

Łaźnie Széchenyi'ego

Kultura Muzea W stolicy znajdują się 223 muzea i galerie sztuki, które gromadzą zabytki węgierskiej historii, sztuki i nauk przyrodniczych, ale także zabytki kultury i nauki światowej. Najważniejsze z nich: Węgierskie Muzeum Narodowe(Magyar Nemzeti Múzeum), Múzeum Körút 14 Muzeum Sztuk Pięknych(Szépművészeti Múzeum), Dózsa György útca 39-41 Muzeum Historyczne Budapesztu (Budapesti Történeti Múzeum), Szent György tér 2 (w Zamku Królewskim) Pałac Sztuki(Műcsarnok), Dózsa György útca 37 Muzeum Etnograficzne (Néprajzi Múzeum), Kossuth Lajos tér 12 Pałac Sztuk (Művészetek Palotája), Komor Marcell útca 1 Muzeum Sztuki Stosowanej (Magyar Iparművészeti Múzeum), Üllői út 33-37 Terror Háza (Dom Terroru), Andrássy út 60 Muzeum Aquincum (Aquincumi Múzeum), Szentendrei útca 135-139 Teatry W Budapeszcie jest 40 teatrów, 6 sal koncertowych i Opera. W lecie odbywają się liczne festiwale, koncerty i przedstawienia na wolnym powietrzu – często na dziedzińcach zabytkowych budynków. Najważniejsze teatry to: Nemzeti Színház (Teatr Narodowy), Bajor Gizi Park 1 Magyar Állami Operaház (Węgierska Opera Państwowa), Andrássy út 22 Vígszínház (Teatr Komedii), Szent István körút 14 Pesti Vigadó (Sala koncertowa Vigadó), Vigadó ter 2 Lasertheater (teatr laserowy w planetarium w Parku Ludowym (Nepliget) działający w latach 1980–2010 i wyświetlający sześć razy w tygodniu światła do muzyki znanych wykonawców)

Transport Budapeszt jest węzłem komunikacyjnym o międzynarodowym znaczeniu drogowym, kolejowym, rzecznym i lotniczym , port rzeczny Csepel,Międzynarodowy Port Lotniczy Ferihegy. Komunikacją miejską w Budapeszcie zajmuje się BKV (Budapesti Közlekedési Vállalat – Budapeszteńskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne). Jest odpowiedzialne za autobusy, tramwaje, trolejbusy, metro i kolejkę podmiejską HÉV. W całości stanowi własność Samorządu Stołecznego. Wiele środków komunikacji publicznej stanowi atrakcję turystyczną: kolejka dziecięca, kolejka zębata na Wzgórze Zamkowe, kolejka zębata na Górę Széchenyi’ego (jako linia tramwajowa 60), kolejka linowa na Górę Jana, linia metra M1.

Most Łańcuchowy  Most został nazwany od nazwiska polityka węgierskiego, Istvána Széchenyiego, od którego pochodzi idea wybudowania tego mostu. Do jego budowy przyczynił się również baron György Sina, który ją sfinansował.

Most Małgorzaty most w Budapeszcie, który łączy bulwar świętego Stefana po stronie peszteńskiej i bulwar Małgorzaty po stronie budańskiej z Wyspą Małgorzaty. Most ma 607 m długości i 25,4 m szerokości.

Most Wolności - znajduje się w Budapeszcie w dzielnicy Ferencváros(IX. dzielnica), który łączy znajdujący się tam plac Fővám ze znajdującym się po przeciwnej stronie placem Świętego Gellerta. Jest to najkrótszy most nad Dunajem w Budapeszcie. Jest to most kratowy, wspornikowy, trójprzęsłowy.

Most Elżbiety- to jeden z najbardziej rozpoznawalnych mostów w Budapeszcie Łączy V. dzielnicę Pesztu z I. dzielnicą w Budzie. Zbudowano go między1897, a 1903 rokiem, niedługo po Moście Wolności. Swą nazwę zawdzięcza węgierskiej królowej Elżbiecie, która została zamordowana przez szaleńca w Genewie w 1898roku.

Parlament Budapesztu

Panorama Budapesztu