Kształtowanie praw prywatnych osiągnięcia nauki prawa na podstawie rzymskich doświadczeń i źródeł Kształtowanie praw prywatnych

zdarzenia prawne: nabycie, utrata lub zmiana istniejących praw nabycie sukcesja uniwersalna sukcesja syngularna: nabycie translatywne nabycie konstytutywne

Czynności prawne podejmowane celowo działania ludzkie, w których przez oświadczenie woli zmierza się do wywołania dozwolonych skutków: zawiązania, zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego

czyny niedozwolone a czynności prawne actus juridicus oraz negotium juridicum w 1748 r. - Daniel Nettelbladt (1719–1791) rechtliches Geschäft Rechtsgeschäft w 1807 r. - Georg Arnold Heise (1778–1851)

rzymskie podstawy negotium: negotium gerere lub contrahere contractus delictum lub crimen contrahere conventio i pactum wyrażenie „oświadczenie woli” jako synonim „czynności prawnej” declarare voluntatem tak zwana teoria czynności prawnych jest zresztą dopiero dziełem pandektystyki niemieckiej, od której pochodzą poniższe ich podziały.

formalne – nieformalne forma sprawcza rozporządzające – zobowiązujące czynności prawne ustne – pisemne formalne – nieformalne forma sprawcza forma ochronna (bo porozumienie) rozporządzające – zobowiązujące abstrakcyjne – kauzalne

inne podziały czynności prawnych jednostronne – dwustronne odpłatne – nieodpłatne inter vivos – mortis causa fiducjarne typowe – nietypowe

treść czynności prawnych essentialia negotii naturalia negotii accidentalia negotii condicio: zawieszający – rozwiązujący potestatywny – kazualny - mieszany dies modus

zabawa dies certus an, certus quando dies certus an, incertus quando dies incertus an, certus quando dies incertus an, incertus quando

oświadczenie woli verba - voluntas wola a oświadczenie wady oświadczenia woli: zamierzone - nie na serio symulacja reservatio mentalis dolus metus niezamierzone - error

oświadczenie woli K.F. von Savigny: teoria woli, tj. prymat woli wewnętrznej jako wyrazu suwerenności podmiotu B. Windscheid: teoria oświadczenia, która przywiązuje wagę głównie do treści obiektywnie dostępnej drugiej stronie, służąc ochronie zaufania i pewności nabycia.

nec stultis solere succurri ius civile vigilantibus scriptum est ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet nec stultis solere succurri

zdolność do czynności prawnych zdolność do tego, aby za pomocą własnych działań kształtować sytuację swoją lub innych możności składania wiążących prawnie oświadczeń woli w celu stworzenia, zmiany lub wygaszenia stosunków prawnych

zdolność do czynności prawnych wiek: infantes, impuberes, puberes minores płeć stan umysłowy (furiosus) marnotrawstwo (prodigus)

zdolność prawna zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków