Opracowanie: Maria Wąsik System operacyjny Opracowanie: Maria Wąsik
Trochę historii Pierwsze komputery budowano do określonego zadania. Program był zapisany jako układ elementów fizycznych komputera. Inne zadanie wymagało przebudowania komputera lub zbudowania nowego. Zastosowanie modelu von Neumana pozwoliło na umieszczanie programów w pamięci operacyjnej – bez konieczności fizycznej przebudowy komputera, jednak w dalszym ciągu program był tworzony dla konkretnego rodzaju komputera i nie mógł współpracować z innym typem elektroniki komputera i urządzeń peryferyjnych. W latach 60-tych XX w. pojawiła się idea odseparowania oprogramowania od sprzętu. Od tej pory pracą komputera miało zarządzać specjalne oprogramowanie – system operacyjny. Dzisiejsze komputery pracują zgodnie z tą zasadą.
Podstawowe pojęcia System operacyjny (Operating system) to oprogramowanie zarządzające sprzętem komputerowym, tworzące środowisko do uruchamiania i kontroli zadań użytkownika. System operacyjny zmienia polecenia użytkownika na szereg czynności wykonywanych przez procesor. System operacyjny stanowi interfejs między człowiekiem a maszyną. Użytkownik Program użytkowy System operacyjny Sprzęt
Zadania systemu operacyjnego Sterowanie pracą programów (przydzielanie czasu pracy procesora, pamięci operacyjnej, urządzeń I/O). Pośredniczenie między użytkownikiem a komputerem. Nadzorowanie wymiany danych miedzy elementami komputera. Organizowanie zapisu na dyskach i odczytu z dysków. Sygnalizowanie błędów w działaniu komputera i programów.
Cechy współczesnych systemów operacyjnych Otwarte – nie są związane z żadnym typem komputera a jedynie z listą rozkazów procesora. Wielozadaniowe – umożliwiają wykonanie kilku zadań na raz Wielodostępowe – umożliwiają jednoczesną pracę wielu użytkownikom
BIOS Basic Input/Output System – podstawowy system wejścia-wyjścia) to zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Jest to program zapisany w pamięci ROM płyty głównej. BIOS stanowi łącznik miedzy elektroniką komputera (płyty główne, procosory, typy pamięci) a systemem operacyjnym. System operacyjny uruchamiany jest na maszynie wirtualnej, jaką tworzy BIOS Zadania BIOS-u Wykonanie autotestu POST – sprawdzenie poprawności urządzeń i podzespołów komputera Rozpoznanie i zainstalowanie podstawowych urządzeń systemu Odczytanie z dysku startowego rekordu MBR, w celu pobrania plików systemowych
Warstwowy model systemu operacyjnego Jądro systemu (przydział czasu procesora, obszarów pamięci, obsługa plików) Powłoka (interpreter poleceń systemu) Programy użytkowe
Dziękuję za uwagę